مهدی روزبهانی- اسحاق جهانگیری چهره جنجالی انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96 شاید این روزها کمتر موضوع اخبار گروه‌های سیاسی باشد اما از جمله افرادی است که بسیاری از گروه‌های سیاسی به فعالیت‌های او چشم دوخته‌اند. طی ماه‌های بعد از انتخابات اخیر اخبار مختلف مربوط به اسحاق جهانگیری به سرعت در صدر خروجی رسانه‌ها قرار گرفته است. درخشش او در انتخابات باعث شد که بسیاری از کارشناسان سیاسی، جهانگیری را به عنوان یکی از کاندیداهای مهم انتخابات بعدی ارزیابی کنند. در همین باره محمد عطریانفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی می‌گوید که آقای جهانگیری به لحاظ شخصیتی و فردی قابلیت‌های کافی و لازم برای مطرح شدن در موقعیت رئیس‌جمهوری را دارد. عطریانفر در گفت‌وگوی خود با صدا تأکید می‌کند که جهانگیری تکیه‌گاه اصلاح‌طلبان است و او بوده که به عنوان حلقه وصل اعتدالی‌ها و اصلاح‌طلبان در دولت به حسن روحانی کمک کرده است. عطریانفر می‌گوید که اصلاح‌طلبان باید برای انتخابات آینده از سال آینده به فکر باشند.

*موقعیت اسحاق جهانگیری را در عرصه سیاست کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟ بر اساس شرایط موجود پیش‌بینی شما از آینده سیاسی معاون اول دولت روحانی چیست؟

ظرفیت شخصی آقای جهانگیری در حد مطرح شدن برای مسئولیت و موقعیت ریاست‌جمهوری است. دلایل روشنی هم برای طرح این موضوع در دست هست. برای این می‌توان اول به اعتبار تجارب ایشان نگاه کرد. تجارب سیاسی مختلفی که ایشان هم به عنوان نماینده مجلس در پارلمان کسب کرده و هم مسئولیتی که در دولت اصلاحات بر عهده داشته است. بخصوص در مقطع اخیر که توانست قابلیت و استعداد خود را در جامعه مطرح کند. از طرف دیگر باید به ویژگی‌های شخصی ایشان اشاره کرد چراکه آقای جهانگیری به لحاظ شخصیتی و فردی قابلیت‌های کافی و لازم برای مطرح شدن در موقعیت رئیس‌جمهوری را دارند.

اما برای اینکه فردی در انتخابات به موفقیت برسد، به زمینه‌های دیگری نیز نیاز است؛ آقای جهانگیری در انتخابات گذشته یعنی در سال 96 وقتی خود را در معرض نظر و افکار عمومی قرار داد، شاهد این بودیم که توانایی‌هایشان بازتاب و انعکاس بسیار مناسبی داشت و ایشان مورد تأیید قرار گرفت. در واقع جامعه به ایشان پاسخ مثبت داد. در نتیجه می‌توان گفت که این بستر و آمادگی مورد نیاز برای ایشان فراهم شده است.

اما به هرحال باید توجه کرد که ما باید برای انتخابات 1400، ظرفیت اصلاح‌طلبی خودمان را در در حوزه رقابتی که جریان رقیب برای ما ترسیم می‌کند؛ مورد سنجش قرار دهیم و بر این اساس از الان نمی‌توانیم افق 1400 را مطرح کنیم. از این رو نمی‌توان گفت که وضعیت برای آقای جهانگیری در آن مقطع به چه شکل خواهد بود.

البته انتظار و توقع از آقای روحانی این بود که بتواند از ظرفیت‌های آقای جهانگیری برای مدیریت درون تشکیلاتی استفاده کند و همچنین اداره دولت و کابینه را به ایشان واگذار کند و در همین حال خود ایشان به مباحث بیرونی، تقویت اعتماد ملی و تقویت اعتماد بین‌المللی مشغول باشد. متأسفانه بر اساس شواهد موجود می‌توان تشخیص داد که این مأموریت و همچنین ظرفیت برای آقای جهانگیری تعریف نشده است. باید بر اساس این شرایط برای آینده پیش‌بینی کرد و گفت که اگر آقای جهانگیری قرار است تا سال 1400 در دولت بماند، باید بتواند به عنوان معاون اول رئیس‌جمهوری و فرمانده اقتصاد مقاومتی عملکرد خود را صریح‌تر، دقیق‌تر و ملموس‌تر ارائه کند به گونه‌ای که برای جامعه قابل درک باشد. هرچند که این وضعیت را خیلی باور نداریم. چون تیم اقتصادی دولت آن طور که مورد انتظار آقای جهانگیری بوده، بسته نشده است و جناب آقای روحانی در محذورات دیگری قرار داشتند. طبیعی است که اگر این موقعیت برای آقای جهانگیری شکل نگیرد شاید شرایط برای ایشان در سال 1400 سخت‌تر هم بشود.

همچنین باید گفت که تصور ما بر این است که اگر در سال آینده ارزیابی و بررسی روشن‌تری از وضعیت کابینه نداشته باشیم، شرایط‌مان در سال 1400 سخت‌تر هم خواهد شد. از این جهت توصیه می‌شود که اصلاح‌طلبان برای 1400 حداقل از سال آینده در فکر و اندیشه این باشند که گزینه قابل قبولشان را مطرح کنند. گزینه‌ای که بتواند هم وجاهت ملی داشته باشد و هم از ظرفیت شخصی برخوردار باشد. ضمن اینکه این فرد هم نقش و هم قدرت کافی برای ایجاد تعامل با حوزه‌های دیگر قدرت کشور را داشته باشد. اصلاح‌طلبان باید این گزینه را پیدا کنند و برای آینده روی آن سرمایه‌گذاری کنند. در چنین وضعیتی آقای جهانگیری یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌ها است و باید روی آن تأکید کرد.

*خبرهایی منتشر می‌شود مبنی بر اینکه نقش اسحاق جهانگیری در دولت کمرنگ شده است. آیا می‌توان گفت صرفا این اخبار برای ضربه زدن به دولت، آقای جهانگیری و اصلاح‌طلبان است؟

شما نباید برای انتخاب یک شخصیت و چهره موثر خود را اسیر اظهارنظرهای مختلف کنید. البته ما نباید رفتارمان ناخواسته باشد و به اینکه رقیب و مخالفان جریان اصلاحات، واکنش نشان دهیم تصویرسازی منفی علیه معاون اول رئیس‌جمهوری انجام می‌دهند نباید وقت خودمان را صرف این مباحث کنیم. باید تلاش کنیم که از این اظهارات بیهوده پرهیز کنیم. باید فارغ از این باشیم که رقیب‌مان چه می‌کند و چه کسانی در مقام تخریب هستند و چه خواهند کرد. منطق حضور فعال سیاسی، سامان‌یافته و شرافتمندانه این است که جریان اصلاحات بتواند گزینه مطلوب خود را دنبال کند؛ گزینه‌ای که برای تأمین مصالح ملی و مردم نقش‌آفرین باشد و بتواند زندگی آرام، معیشت سالم و همچنین اقتصاد رو به رشدی را برای کشور به دست آورد. گزینه‌ای باشد که قوام و استقامت ایران را در حوزه مباحث منطقه‌ای و جهانی دنبال کند. به صرف اینکه فلان گروه و فلان شخص اظهار نظر کرده است نباید رفتار کنیم. این گفت‌وگوها یک رفتار انعکاسی است که طبعا در حوزه تدابیر سیاسی ما نباید تأثیرگذار باشد.

*برخی رسانه‌ها بخصوص مخالفان دولت مدعی شده‌اند که اصلاح‌طلبان برای ماندن جهانگیری در عرصه سیاست خواستار کناره‌گیری او از دولت هستند؛ آیا به نظر شما این اقدام صحیحی است؟

تصاویری که امثال روزنامه کیهان به دست می‌دهند نباید ما را دچار دست‌انداز کنند. ما از روزنامه کیهان انتظاری جز تخریب نداریم. نباید خیلی تحت تأثیر فضاسازی‌ها و رفتارهای شکننده روزنامه کیهان باشیم. جهت‌گیری‌هایی که روزنامه کیهان دارد، بیشتر به این سمت است که تعادل حوزه اصلاحات را به هم بریزد. اما اصل موضوع تداوم حضور آقای جهانگیری در دولت است، موضوعی است که به‌هرحال دور از ذهن نیست و باید درباره آن مطالعه شود.

من فکر می‌کنم که موقعیت آقای جهانگیری در دولت تثبیت‌شده است و ایشان مورد احترام اکثر قریب به اتفاق وزرا است. همچنین آقای رئیس‌جمهوری ایشان را در این موقعیت به رسمیت می‌شناسد و برای آقای جهانگیری اعتبار قائل است. آقای جهانگیری هم تمام تلاش خود را در راستای اهداف دولت به کار می‌گیرد. اما فراتر از این‌ها، اعتمادی است که مقام معظم رهبری به آقای جهانگیری دارند و مشخصا به عنوان فرمانده اقتصاد مقاومتی، مأموریت‌هایی را مستقیما برای آقای جهانگیری تعریف کرده‌اند و ایشان تمام توانش را به کارخواهد بست که در موقعیت معاون اولی در دولت بتواند چشم‌انداز موفقی را از عملکرد خودش عرضه کند. اینکه توصیه شود که ایشان دولت را ترک کند یا نه، موضوعی نیست که امروز روی آن تأکید کنیم.

*فکر می‌کنید که آقای جهانگیری چقدر برای دولت کارکرد داشته است؟

آقای جهانگیری عصای دست آقای روحانی است. می‌توان گفت که او رکن بسیار موثر دولت است. در واقع مایه دوام و بقای توفیقاتی که دولت امروز داشته است آقای جهانگیری بوده است. اگر شما بخواهید در دولت چندین نفر را به عنوان شاخص‌های توسعه و موفقیت نام ببرید، باید توجه کنید به نام آقای جهانگیری چون دکتر هاشمی، آقای زنگنه و یا آقای ظریف و برخی وزرای دیگر تماما تحت تأثیر تدابیر، سیاست‌ها و تدابیر مدیریت اقتصادی‌ای که آقای جهانگیری ترسیم کرده‌‌اند. نقش مهم موفقیت‌های اقتصادی دولت بر عهده آقای جهانگیری است. مشخص است که فراموش کردند این نقش ممکن نیست. علاوه بر این باید بر صلاحیت ذاتی ایشان تأکید کنیم. فراتر از موقعیتی که ایشان در بخش اقتصادی دولت دارد و با آن شناخته می‌شود، در حوزه مسائل مدیریت منطقه‌ای و ملی آقای جهانگیری صاحب سبک و نظر است. ما دولت آقای روحانی را فقط با آقای روحانی نمی‌شناسیم بلکه این دولت با حضور آقای جهانگیری شاخته شده است؛ نمی‌توانیم این حضور را کمرنگ ببینیم یا فراموش کنیم.

*به نظر شما آقای جهانگیری چقدر کمک حال اصلاح‌طلبان بوده است؟

آقای جهانگیری تکیه‌گاه اصلاح‌طلبان است. ظرفیتی که آقای روحانی به آن تکیه کرده، آقای جهانگیری به عنوان حلقه اتصال حوزه اعتدال با اصلاح‌طلبان است. آقای جهانگیری شخصیتی است که از ابتدای تعریف مأموریت‌اش در دولت اعتدال، روزبه‌روز توانسته بیشتر توانمندی و محوبیت خود را درون جریان اصلاحات و نزد نحله‌های فکری مختلف تقویت کند و امروز همه گروه‌های سیاسی که ذیل اصلاح‌طلب و دوم‌خرداد تعریف می‌شوند، روی آقای جهانگیری اجماع نظر دارند؛ این سرمایه بزرگی است که خود ایشان نقش مهمی در شکل‌گیری‌اش داشته است.

*شما پیش‌بینی می‌کنید که در آینده چقدر هجمه‌ها علیه آقای جهانگیری شدت پیدا کند؟

ما نباید انتظار داشته باشیم که آنان بیایند تخریب کنند. نباید ذهن ما تحت تأثیر این باشد که رقیب چه می‌کند. باید جنبه‌های اثباتی خود را تقویت کنیم. نباید رفتار تقابل‌برانگیزی داشته باشیم. اگر جهانگیری به عنوان شاخص‌ترین چهره و کاندیدا برای انتخابات ریاست‌جمهوری آینده ایران مطرح باشد، حتما رقبا و مخالفان به‌خصوص بخش‌های تندور، جهت‌گیری تخریبی خود را علیه او تقویت خواهند کرد و نباید جز این انتظار داشته باشیم.

منبع: هفته نامه صدا