هدایت اله آقایی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

شرایطی که امروز جامعه و نظام فعلی با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند شامل دو قسمت است. 1. شرایط تاریخی 2.‌اتفاقات بین‌المللی. البته در وهله اول باید بدانیم که بهتر است این دو مورد را از یکدیگر تفکیک کنیم تا تحلیل بهتری ارائه دهیم.

درباره شرایط تاریخی باید گفت که اگر امروزه حرکت‌ها و رفتارهای دولت آمریکا هم وجود نداشت همچنان با چالش‌های مربوط به تاریخ گذشته و اتفاقات اشتباهی که باید برطرف می‌شده و همچنین مطالبات انباشت شده مردم روبه‌رو بوده‌ایم. موضوعی که باید حتما آن را چاره‌اندیشی می‌کردیم که متاسفانه این اتفاق نیفتاد. نبود راه‌حل منطقی برای مطالبات داخلی کشور تا بحران‌های اخیر و تحریم‌ها ادامه داشت. فراموش نکنیم که نباید تحت‌تاثیر اتفاقات سیاسی بین‌المللی، مطالبات انباشت شده جامعه را از یاد ببریم یا به تاخیر بیندازیم. ما در حوزه سیاست خارجی با چالش‌های بزرگی روبه‌روییم. مثلا در وضعیت‌های سیاسی حال حاضر، از محدودیت‌های انتخاباتی کشور که به علت نظارت استصوابی اعمال می‌شود و محدودیت‌هایی که برای برخی چهره‌های سیاسی و روزنامه‌نگاران برقرار است تا آزادی‌های سیاسی مبهم، از جمله موارد حائز اهمیتی است که هرگز به آنها پرداخته نشد. علاوه بر اینها، کشور در حوزه اقتصاد نیز با رانت‌ها و فسادهای زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کند. شفاف سازی مساله‌ای مهم در اقتصاد است. گردش آزاد اطلاعات، فعالیت بخش خصوصی و عدالت اقتصادی به عنوان محور اصلی آثار و مطالبات سال‌های گذشته مردم بوده است که هنوز محقق نشده و باید به آن پرداخته شود.

 در نتیجه، ابتدا باید حرکت به سمت پاسخ به خواسته‌های عمومی را شروع کرد. بهترین روش، این است که با اتحادنظر در سطح نخبگان، فرهیختگان، صاحب‌نظران اعم از مسئولان و کسانی که بیرون از دایره مدیریتی هستند، به جمع‌بندی مفیدی از مطالبات جامعه برسیم تا بتوانیم در جهت راهکارهایی مانند اصلاح قانون اساسی و تغییر موادی از قانون به نفع گردش آزاد اطلاعات و ارتقای سطح دموکراسی گامی مهم برای حل بحران‌ها برداریم. چنین اقداماتی را نباید در هیچ شرایطی فراموش کنیم.

باید با نگاهی مثبت به منتقدان بنگریم. انتقاد به‌جای اصلاح‌طلبان از دولتی که حامی آن بودند و حتی از خودشان، تاثیر زیادی بر جامعه خواهد داشت. مردم وقتی بدانند کسی خودش را تافته جدا بافته و مبرا از خطا نمی‌داند اعتماد بیشتری می‌کنند. مردم نگاه می‌کنند تا ببینند مسئولان آیا خودشان را خطا پذیر می‌دانند یا خیر. کسی نمی‌گوید هیچ مسئولی نباید خطا کند زیرا همه می‌دانند که اشتباه همزاد بشر است اما مهم این است که آیا مدیران به اشتباهاتشان اقرار می‌کنند و درس می‌گیرند که دیگر اشتباهات خود را تکرار نکنند؟ نباید فراموش کنیم که مردم ما وجدان بیداری دارند.

درخصوص نکته دوم یعنی اتفاقات بین‌المللی، بحران‌های پس از خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های یکطرفه از جانب این کشور، موضوعی حائز اهمیت است. مسائل پیش آمده این روزها که به موضوعات روز جامعه و کشور تبدیل شده است با جنبه‌های شعاری فایده‌ای نخواهد داشت. بنابراین بیش از اینکه بخواهیم جنبه‌های شعاری را مدنظر قرار دهیم باید تدابیر سیاسی و امنیتی را اولویت بخشیم. تدابیر سیاسی و امنیتی از جمله موضوعاتی است که باید برای آنها برنامه‌های راهبردی تنظیم شود. امروزه باید اولویت را به همسایگان و کشورهای خاورمیانه دهیم. آمریکا و کسانی که در شرایط کنونی برابر ایران موضع دارند، تکلیفشان مشخص است اما باید توجه داشته باشیم که گاهی شاهد اقدامات کشورهای همسایه‌ای که به آنها کمک کنیم علیه ایران نیز هستیم. بنابراین باید با تنش‌زدایی در منطقه کمی از فشارهای بین‌المللی کم کنیم. ایران باید با دستی پر برابر جهانیان ظاهر شود. وقتی هنوز در موضوعات حقوق بشر، سیاست داخلی و برخی محدودیت‌ها کامل نیستیم، دستمان باز نیست. لذا باید با برنامه‌ای که شروع کرده‌ایم در فضای بین‌المللی و خارج از خاورمیانه، حرفی برای گفتن داشته باشیم. مردم هرگز از ما انتظار ندارند که تسلیم شویم اما این انتظار را هم ندارند که بی‌دلیل با دنیا درگیر باشیم، مردم به دنبال زندگی‌ای آرام و توأم با آرامش هستند تا با امید به آینده در کشوری آرام زندگی کنند.

در مجموع، اگر می‌خواهیم امید را دوباره به مردم برگردانیم باید این مجموعه برنامه‌ها را در دستورکار کشور قرار دهیم و به آن توجه کنیم.

منبع: روزنامه سازندگی