محسن هاشمی، رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
حدیث است که مومن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود. این حدیث از پیامبر اکرم(ص) در پایان جنگ احد بیان شده و بیانگر آن است که یک اشتباه را نباید دو بار تکرار کرد. همچنین روایتی وجود دارد که این سخن را به امام صادق(ع) نیز نسبت می‌دهند که انسان مومن باعث زحمت دیگران نمی‌شود. بدین‌معنا که انسان عاقل هیچگاه تصمیم اشتباهش را دو بار تکرار نمیکند، اما چرا متاسفانه دولتمردان ما و مدیران شهری در خصوص ترافیک و آلودگی هوا از یک سوراخ بارها گزیده می‌شوند، هر بار نیز تجربه کسب نمی‌کنند؟ این گزیدن‌ها درحالی است که برای‌رفع این دو معضل راه‌حل‌های قانونی داریم ولی باز آقایان از همان سوراخ برای چند صدمین بار گزیده می‌شوند و باعث زحمت مردم می‌شوند. جالب اینکه فقط چند روزی در زمان بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها به فکر چاره می‌افتند که البته اثری هم ندارد سپس دوباره فراموش می‌کنند و شهر در آلودگی هوا و سرب غرق می‌شود و ترافیک لجام‌گسیخته می‌شود تا مردم به علت فراموشی مسئولین، قربانی عدم اجرای دقیق قوانین بشوند. همه متفق‌القول هستیم که ابرشهری مانند تهران با ابرترافیکی که خود را معمولاً در پیک‌های مهر و اسفند مانند غولی نشان می‌دهد، دست و پنجه نرم می‌کند. ولی متاسفانه راه حل واقعی آن که همان حمل‌ونقل عمومی انبوه‌بر (مترو) با مکمل اتوبوس است فراموشی سپرده شده. اگر استفاده از مترو و اتوبوس، آسان، سریع، ارزان، دقیق و امن بود و کیفیت این سامانه‌ها رعایت می‌شد و مسافران در ازدحام آن دچار کلافگی نمی‌شدند قطعاً مردم در ترافیک سرسام‌آور به جای استفاده از خودروی شخصی از حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کردند. کلان‌شهرهای پیشرفته جهان به جای خودرومحوری به حمل‌ونقل عمومی‌محوری روی آورده‌اند. این سال‌ها دغدغه مدیران شهری و دولتمردان باید سهولت جدی در تامین فضای مناسب استفاده از حمل‌ونقل عمومی باکیفیت باشد. در صورتی که اگر توجه به صحبت‌های مدیران در روزنامه و صداوسیما داشته باشیم بیشتر از تامین خودروی شخصی و تسهیل رفت‌وآمد با تولید واردات در ساخت بزرگراه‌ها و خیابان‌ها و تونل‌ها صحبت به عمل می‌آید و گاهی گریزی به حمل‌ونقل عمومی ولی بدون عمل دارند. در طول ۱۰ سال اخیر نزدیک به ۱۰میلیون خودرو تولید شده و در مقابل تولید اتوبوس و واگن شهری به ۵۰۰۰ هم نرسیده است. اگر به خطبه‌های سال ۶۳ آیت‌الله هاشمی در مورد حمل‌ونقل عمومی و مترو در تهران و عمل‌گرایی ایشان برای ساخت متروی تهران و کمک به اتوبوسرانی توجه نمایید، متاسفانه به بی‌عملی جدی در امر توسعه حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهرها و اجرای قوانین مربوطه در ۱۰ سال اخیر به راحتی پی خواهید برد، چراکه ترافیک و آلودگی هوای تهران روزبه‌روز بد و بدتر می‌شود و امیدی هم به قول‌های مدیران دولتی و شهری نیست؟! خوشبختانه مردم تهران و کلان‌شهرها همگی خواستار حمل‌ونقل عمومی کارا هستند. قطعاً بهبود سامانه از عدالت‌محوری بالایی هم برخوردار است و مردم فرهنگ استفاده از حمل‌ونقل عمومی به خصوص مترو را به دست آورده‌اند ولی متاسفانه باز مسئولین دنبال بزرگراه و تونل خودرویی و تقاطع‌های غیرهمسطح هستند، البته از اتوبوس، واگن و مترو هم می‌گویند ولی عملی دیده نمی‌شود. پس عدالت‌محوری در حمل‌ونقل شهری چه می‌شود؟! نیم‌نگاهی به قوانین و آیین‌نامه و مصوبات در زمینه حمل‌ونقل عمومی در مجلس، دولت، شورای شهر و شهرداری‌ها به خوبی دیده می‌شود که این موارد همگی روی کاغذ مانده و اجرایی نشده‌اند. لذا لازم است هر چه سریع‌تر ستادی قوی و اجرایی در دولت و وزارت کشور و شهرداری‌های کلان‌شهرها برای اجرایی کردن قوانین تشکیل، به وضعیت حمل‌ونقل عمومی نه‌تنها برای تهران؛ بلکه کلان‌شهرها برسد، رسیدگی‌ها و قول‌ها تبدیل به‌حقیقت شود.
چرا که با ستادهای مهر و تدابیر مقطعی مشکلات حل نمی‌گردند و باز همان آش و همان کاسه و در نتیجه از بین رفتن منابع و وقت مردم و افسردگی و بیماری. برای آشنایی مدیران به بعضی از قوانین و مصوبات اشاره می‌کنم تا به سرعت و دقت دنبال شود. حمل‌ونقل عمومی آنقدر مهم بوده که ۷۰ سال پیش ۳ سال قبل از قانون شهرداری‌ها قانون تاسیس شرکت واحد اتوبوسرانی تصویب شده است. لازم است که مدیران و مسئولان نه‌تنها قوانین زیر را ملاحظه کنند و بخوانند؛ بلکه آن را باید اجرا کنند. قوانینی مانند: قانون تاسیس شرکت واحد اتوبوسرانی ۱۳۱۳، قانون شهرداری‌ها ۱۳۳۴ قانون حمایت از سامانه‌های حمل‌ونقل عمومی شهری حومه ۱۳۸۵، قانون توسعه حمل‌ونقل عمومی مدیریت بهینه سوخت ۱۳۸۶، قانون استفاده از تسهیلات حساب ذخیره ارزی برای حمل‌ونقل ریلی و عمومی شهرها ۱۳۸۸ و مصوبات شورای اسلامی شهر تهران چون مصوبه راهبردهای تلفیق حمل‌ونقل عمومی ریلی و کاربری زمین و توسعه راه‌آهن شهری تهران و حومه سال ۱۳۸۰ مصوبه طرح جامع حمل‌ونقل ریلی تهران و حومه در شورای عالی ترافیک و مصوبات مربوط به مجوز تسهیلات اعتباری درازمدت داخلی و خارجی و اوراق مشارکت در قوانین سالیانه بودجه و شورای شهر.
منبع: روزنامه سازندگی