سیدحسین مرعشی، سخنگوی کارگزاران سازندگی ایران

باخبر شدم جمعی از اصلاح‌طلبان جوان در نامه‌ای به آقای خاتمی خواستار اصلاح در شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان شده‌اند. پیش از اینکه درباره این نامه نظر دهم بد نیست یادآور شوم شورای عالی اصلاحات با هدف یکپارچگی اصلاح‌طلبان در سال 94 تشکیل شد و تاکنون به نظرم دو دوره موفق را پشت سر گذاشته است. هم در انتخابات مجلس در اسفند 94 موفق بود و هم در انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخابات شورای شهر در سال 96 دستاورد مثبتی داشت. آنچه شورای عالی اصلاحات انجام داد بر اساس یک مکانیزم تعیین شده بود تا پاسخگوی جامعه اصلاح‌طلبی ایران باشد. یادآوری این مساله نیز ضروری است که شورای عالی در شرایطی تشکیل شد که نیاز به برقراری اعتدال در جامعه بیش از پیش احساس می‌شد. اگرچه هر کاری نیازمند تکامل است و شورای عالی هم از این امر مستثنی نیست اما آنچه را رخ داد و دستاوردی که به وجود آمد نباید فراموش کرد. از همان ابتدا برای تکمیل اهداف شورای عالی یک بحث و شاید یک «نیاز» مطرح بود؛ مبنی بر اینکه شورای عالی نباید صرفا بر پروژه انتخابات تمرکز و خود را به این مساله محدود کند. بلکه باید بتواند علاوه بر انتخابات آتی مجلس در سال 98، جبهه اصلاحات را نیز مدیریت کند. متناسب با مدیریت جبهه اصلاحات اکنون باید ببینیم در چه وضعی هستیم؟ اصلاح‌طلبان در شورای شهر تهران هستند و افرادی نیز در مجلس دارای کرسی و مسئولیت هستند. بنابراین ضروری است شورای عالی متناسب با این حضور، جبهه اصلاحات را مدیریت کند تا کارآمدی لازم به وجود آید. منظور از کارآمدی هم در شورای شهر، هم در فراکسیون امید و مجلس و هم برای خود شورای عالی است. مطلب دیگر این است که شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان یک نهاد اجرایی است و برای مدیریت اجرایی صحنه سیاسی موثر واقع شده است. اما نباید آن را یک نهاد عالی‌رتبه که اهداف گسترده‌تر دارد یا سیاست‌گذاری‌های کلان می‌کند، بدانیم. این شورا برای آن سیاست‌گذاری‌های کلان، کفایت لازم را ندارد. بنابراین ما نیازمند یک نهاد بالادستی به عنوان «پارلمان اصلاحات» یا «مجمع اصلاحات» هستیم. نهادی که ممکن است سالی یک یا دو بار تشکیل جلسه دهد و سیاست‌گذاری‌های کلان دارد و بعد کار اجرایی را به شورای عالی می‌سپارد. اکنون مدتی است سران احزاب پیشنهادهایی را برای تشکیل نهاد بالادستی شورای عالی سیاست‌گذاری یا به عبارتی پارلمان اصلاحات مطرح کرده‌اند و هر حزبی نیز مشغول نگارش اساسنامه‌ای برای آن است تا در مجموع به یک نظامنامه واحد برسیم. حزب کارگزاران سازندگی ایران نیز پیشنهادهایی را در این زمینه ارائه کرده است. در طرح نهاد بالادستی پیشنهاد شده است تا پارلمان اصلاحات با 580 نفر تشکیل شود، 290 کرسی معادل کرسی‌های مجلس از حوزه شهرستان‌ها و استان‌ها را شامل خواهد شد و مابقی 290 کرسی دیگر هم در برگیرنده حوزه سیاسیون ، احزاب و شخصیت‌های حقیقی و فرهیختگان است. طبیعی است که انتخاب 290 نفر از اعضای حقیقی محدودیت‌ها و اختلافاتی را به وجود می‌آورد. لذا اشخاص حقیقی باید مورد بررسی قرار گیرند و چگونگی انتخاب افراد نیز مشخص شود که به طور حتم دایره وسیعی از افراد مطرح هستند. با وجود این، اگر پارلمان اصلاحات شکل گیرد، شوراهای موازی با شورای عالی حذف می‌شوند. زیرا انتخاب اعضای حقیقی شورای عالی را هم توسط پارلمان اصلاحات می‌توان تعیین کرد و روندی شفاف‌تر و دموکراتیک صورت می‌گیرد.

برخلاف اینکه عده‌ای پارلمان اصلاحات را در تناقض با شورای مشورتی و شورای عالی اصلاح‌طلبان می‌دانند، باید گفت چنین مسئله‌ای صحت ندارد. بلکه این نهاد فراگیرتر و موثرتر از شوراهای نامبرده خواهد بود چرا که اهداف وسیع‌تری را دنبال می‌کند. در پارلمان اصلاحات شخصیت‌های موثر اصلاح‌طلب می‌توانند گرد هم جمع شوند و به‌طور عموم کل اصلاح‌طلبان و جناح اصلاحات را به صورت گسترده نمایندگی کند. نکته حائز اهمیت این است که تشکیل پارلمان اصلاحات به معنای ناکارآمدی شورای عالی سیاست‌گذاری نیست. ممکن است این شورا ضعف‌هایی در عملکرد خود داشته باشد و در ماموریت‌های جدیدی که به آن محول شده است کمی نقص داشته باشد، اما به هیچ وجه ناکارآمد نبوده و نیست. انتقاداتی که از سوی برخی اصلاح‌طلبان به شورای عالی سیاست‌گذاری و فعالیت‌های آن می‌شود در جهت اعضای جدیدی است که معرفی شده‌اند. منتقدان معتقدند آنها افراد شناخته شده‌ای نبوده و باتوجه به وجود نظرات و سلایق مختلف این انتقادها طبیعی است. اینکه برخی دلیل انتقادات و ضعف‌های موجود را عملکرد رئیس شورای‌عالی بدانند چندان پذیرفته شده نیست چراکه رئیس شورا با انتخاب جمع تعیین می‌شود و اراده‌ای خارج از جمع ندارد که بخواهیم مشکلات را متوجه او کنیم. اعضای فراکسیون امید و شورای شهر هم مقرر است در جهت اهداف اصلاح‌طلبان حرکت کنند و در این مسیر گام‌های موثری برداشته و پیشرفت‌هایی هم داشته‌اند و عملکرد آنها قابل دفاع است. نامه‌ای که برای اصلاح ساختار شورای عالی اصلاح‌طلبان نگاشته و به امضاء رسیده است از طرف دوستانی است که خود بیشترین حضور را در شورای عالی سیاستگذاری دارند و این از عجایب است که در جمهوری اسلامی کسانی که خود حاکمیت بیشتری دارند، بیشتر معترض هستند، اما آنهایی که سهم کمتری در این شورا داشته‌اند بیشترین حمایت را کرده‌اند.

منبع روزنامه سازندگی