سیدحسین مرعشی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
دولت چیست و چه کارکردی در ایران دارد؟ دولت در جامعه ایران از تعریف دیگری برخوردار است. آنچنان که میبینیم در ایران، نمیتوان از دولت توقع کارهای بزرگ داشت و البته نمیتوان آن را هیچکاره قلمداد کرد. مهم درک درست از واقعیت دولت در ساختار نظام جمهوری اسلامی است که میتواند هم سطح توقعات را واقعیتر کند و هم دست موجهای حمایتی را برای دفاع از دولت بازگذارد. یکی از ابزارهای دولت موفق در جامعه ما صلاح و مشورت با گروههای مختلف سیاسی و اقتصادی است؛ امری که شاید کمی با تاخیر اما توسط روحانی در حال انجام است. در این باره باید گفت نفس دیدارهای رئیسجمهور با اقشار مختلف بسیار مثبت است و این مسئله دو بخش دارد: یکی تاثیرگذاری رئیس دولت است که نمیتوانیم بگوییم که رئیسجمهوری در مسائل اجرایی از اظهارنظرات فنی کارشناسان و شخصیتهای علمی تحتعنوان تخصصگرایی استفاده نمیکند و دیدارها صرفا زینتالمجالس هستند.
اما بخش دوم این است کسانی که در جامعه نقش مرجع را بازی میکنند و در جایگاه ابراز کردن اظهارنظرات اثرگذار در جامعه هستند، آنها نیز با اهداف دولت، راههای دستیابی به آن اهداف و موانع و محدودیتهای دولت بیشتر آشنا میشوند و این در نحوه ادامه مسیر بسیار مفید است.
این دیدارها آغاز بسیار مثبتی است اما این امیدواری وجود دارد که این ارتباطات به یک شکل سازمانیافتهای ادامه یابد و تقویت شود و اثرگذاری بیشتری در روند ادامه حرکت دولت به سوی اهداف داشته باشد. برای قضاوت در بخش دوم زمان لازم است و فعالین سیاسی باید منتظر باشند تا ببینند آیا این دیدارها در عمل هم تاثیر خواهد داشت یاخیر. بعد از دیدار اصلاحطلبان با روحانی قرار شد کارگروه مشترکی تشکیل بشود و اقتصاددانان که صحبت کردهاند باید آثارش در وزیری که این هفته معرفی میشود ظاهر شود. باید دید که رئیسجمهوری بعد از وقفهای که از آغاز ریاست جمهوری دولت دوازدهم که این دیدارها آغاز شده است در ترمیم کابینه یا تغییر و تحولات در سیستم مدیریتی به گونهای عمل خواهد کرد که افکار عمومی و کنشگران سیاسی و مدنی را قانع سازد یا خیر. همه اینها در عمل سیاسی است که اتفاق میافتد نه صرفا دیدار و ملاقات و مشورت. اصلاحطلبان به دنبال ترمیم روابط دولت با اقشار مختلف کشورند و اینکه کارکرد نهادهای وابسته به دولت بهبود یابد.
ما نمیتوانیم در شرایطی که بین خود اقتصاددانان اختلافنظر وجود دارد پیشبینی کنیم که خروجی دیدار اصلاحطلبان یا اقتصاددانان با روحانی چه خواهد شد، ما فقط میتوانیم به بایدها و نبایدهای دولت اشاره کنیم.
این یک فرآیند است که باید به صورت یک سنت در بیاید: مشورت با کارشناسان و گروههای مختلف سیاسی و اجماع نظرات و اعمال آنها در سیستم مدیریتی، به غیر از این صد دیدار هم برگزار شود باز بیتاثیر است. اقتصاددانان نظراتشان را میگویند اما مسئول اداره کشور نیستند، آنها تا جایی جلو میآیند مابقی ماجرا دست رئیسجمهوری و دولت است. البته ناگفته نماند که همه چیز در ایران به دولت برنمیگردد. مسئله تحریمها، کارشکنیها، نهادهای موازی و ... اجازه نمیدهند که دولت به راحتی به اعمال نظرات کارشناسان بپردازد. به عنوان مثال دولت درباره معرفی گزینههای حداکثری خود محدودیت دارد با این حال باید روحانی و همراهانش از مجموع این دیدارها و برداشتهایی که میشود فرآیندهای مدیریت کشور را به گونهای هدایت کنند که آن نتیجه و خروجی کار به نفع مردم و کشور باشد.احزاب و گروههای مختلف از اصولگرا و اصلاحطلب نماینده گروههای مختلف جامعه و افکار عمومی هستند. آنها در صورتی از عملکرد دولت قانع و راضی میشوند که رئیسجمهور تمام ظرفیتهایش را به کار بسته و کاری نبوده که نکرده باشد، در این صورت قطعا آنها وارد میدان میشوند و قاطعانه از دولت حمایت میکنند. احزاب ممکن است زاویه شدیدی با دولت نداشته باشند اما دستشان برای دفاع از دولت بسته است و تا به امروز ارتباط احزاب و دولت ضعیف بوده است. همین باعث ضعف حلقه اتصال مردم با روحانی میشود. تا به امروز نشانهای از قانع شدن احزاب سیاسی ایران نسبت به دولت روحانی دیده نمیشود و این خود مسئلهای است که با بهبود عملکرد دولت میتواند باعث ایجاد موج حمایتی احزاب نسبت به دولت شود.
منبع: روزنامه سازندگی