پروانه مافی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
موقعیت استراتژیک کشور به همراه ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بی‌بدیل آن در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی همواره موجب شده تا در طول تاریخ چشم طمع و تعرض به منافع کشور ایران بیش از سایر کشورها دوخته شود. در شرایط امروز دشمن تلاش می‌کند تا با ابزار تحریم نفت، برنامه فشار اقتصادی را با اهداف متنوع و سوق به مسائل اجتماعی به جریان دربیاورد. فرآیند معیوب برنامه‌ریزی توسعه کشور با وجود عدم استفاده بهینه از منابع طبیعی به ویژه نفت مانند دامی پهن شده که ضمن ایجاد ناپایداری در اقتصاد کشور، سایر بخش‌ها را نیز تحت‌شعاع قرار داده است. اگرچه ضرورت داشتن برنامه توسعه و پیشرفت با الگوهای نوین در رقابت‌پذیری کشورها حتی بدون اعمال تحریم نفتی هم در فرآیند جهانی شدن به عنوان یک انتخاب با اجبار مطرح است.
بنابراین شدت تحولات پیچیده ناشی از تغییرات عوامل گوناگون به ویژه تغییر در سلایق و نیازها، باعث شده تا حل مشکلات و پیشرفت جوامع از الگوها و راه‌حل‌های جدید و متفاوت از گذشته گذر کند. در دنیای امروز، کامیابی از آن جوامع و بنگاه‌هایی است که بین منابع موجود و قابلیت‌های مدیریتی و کارآفرینی خود بتوانند با تعمیق و توسعه صنایع با تکنولوژی بالا رابطه معنی‌داری برقرار سازند.
تجارب جهانی نشان داده هر کشوری با تکیه بر مزیت‌ها و پتانسیل‌های موجود خود توانسته با مدیریت صحیح منابع، روند فرآیند توسعه و قدرت پایداری در برابر شوک‌های محیطی را با پیوند منافع سایر کشورها کنترل نماید. با در نظر گرفتن سایر عوامل محیطی، بدون شک مهم‌ترین دلایل نتایج فرآیند طولانی‌شدن توسعه‌یافتگی اقتصاد ایران ناشی از وجود منابع طبیعی به ویژه نفت یا به بیان بهتر عدم صحیح مدیریت در این حوزه است. منطق عقلی و شواهد علمی نشان می‌دهد که اساساً وجود منابع غنی طبیعی و برخورداری از منابع استراتژیک نفتی در هر کشوری نباید به عنوان اهرم تهدید در نظام توسعه عمل کند.
بدون شک با وجود برنامه صحیح اقتصادی مبتنی بر تعمیق و تکمیل زنجیره تأمین صنایع مرتبط با نفت، ضمن خلق فرصت‌های بی‌بدیل می‌توان سرعت فرآیند توسعه را نیز بهبود ببخشد.
نیاز به واردات و عدم توانایی در تولید بخشی از محصولات موردنیاز داخل از عمده‌ترین آثار نتایج عدم برنامه‌ریزی صحیح در توسعه و تعمیق صنایع وابسته به نفت در کشور بوده که خود موجب شده تا قدرت‌های بزرگ اقتصادی با استفاده از ابزار تحریم این فرصت را به تهدید بزرگ ملی و حتی فراتر از آن به بروز مشکلات اجتماعی تبدیل نمایند.
منبع: روزنامه سازندگی