فرزانه ترکان، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
در ابتدای این یادداشت شاید لازم باشد که نگاهی به وضع موجود داشته باشیم و این نکته را یادآور شویم که در شرایط حساس کنونی که دشمنیها افزوده شده و به تبع آن فشارها از همه جهات بر کشور متحمل میشود، لازم است تدابیر جدیدی برای خروج فشارها بر مردم اندیشیده شود. در این وضعیت و شرایط، میدانیم که مصائب اقتصادی در کنار تورم و فساد موجود، از یک‌سو برمردم فشار میآورد و از دیگر سو این ذهنیت را به‌وجود میآورد که چرا کسی به فکر مردم نیست؟
در این وضعیت به جای حل مشکل، نباید مشکلات و مسائل دیگری را بر دوش جامعه گذاشت. لازم است جامعه را از فشارهای اجتماعی دور کنیم؛ نه اینکه برخی قصدشان بر این باشد در کنار مسائل اقتصادی، مصائب اجتماعی را هم بر مردم تحمیل کنند. فراموش نکنیم که این مردم هستند که میتوانند برای عبور مقتدرانه از شرایط فعلی به مسئولان کمک شایانی کنند. این درحالی است که تنش در دانشگاهها، مسائل آموزش و پرورش، یا در برخی مسائل و موضوعاتی از این قبیل نه‌تنها راه به جایی نمیبرد بلکه به شکاف‌ها دامن میزند.
بنابراین اگر بخواهیم مردم همراه ما باشند احتیاج به همدلی جامعه داریم.اما در روزهای اخیر متاسفانه تلاش جدیای برای این همدلی انجام نشده است و چه به قصد و چه با ناآگاهی کارهایی انجام میشود که فاصله‌ها بیشتر میشود.درک شرایط فعلی اجتماعی و اقتصادی چندان سخت نیست. مردم شرایط را خوب درک میکنند. آنچه باعث حلقه محاصره کشور شده، حضور ترامپ و تغییر سیاست خارجی آمریکاست. لذا اتفاقاتی که افتاده ما را در یک مقابله جدی اقتصادی نه‌تنها با آمریکا بلکه با اکثر کشورهای دنیا قرار داده است، که در این جنگ اقتصادی بیشترین آسیب هم متوجه اقشار متوسط و ضعیف جامعه شده است. اگر فرموده مقام معظم رهبری که نظرشان مقاومت است و اینکه جنگی درنخواهد گرفت را به عنوان مولفه اصلی جبهه‌گیری نظام در نظر بگیریم، باید درک کنیم که برای تاب‌آوری مردم در برابر مشکلات اخیری که به‌وجود آمده و اینکه بتوانند مشکلات را تحمل کنند، دو مساله جدی وجود دارد.
تدبیر. برنامههای مناسب کارگزاران دولتی و مجلس و همه این است که بتوانند با درایت و تدبیر طوری جریانات اقتصادی را هدایت کنند تا کمترین آسیب به اقشار ضعیف جامعه وارد شود. با در نظر گرفتن این موضوع باید همه ما به خصوص در وزارتخانههایی مانند جهاد کشاورزی، اقتصاد و صمت که مسئولیت تامین معاش مردم را دارند طرحها و برنامههایی برای کنترل قیمتها و جلوگیری از سو‌استفاده افراد سودجو در این زمینه به طور جد در برنامه‌ها قرار دهیم. اگر قرار باشد مدیرانی که این مسئولیت‌ها را برعهده دارند روزهای کاری خودشان را به روزمرگی بگذارنند قطعا مردم تحمل نکرده و آشوب اقتصادی ایجاد میشود. این درحالی است که مردم زیر آشوبهای اقتصادی تاب نمیآورند.
صداقت. مسئولان، مدیران و صاحب‌نظران باید با صداقت برای مردم توضیح بدهند که دقیقا چه اتفاقی افتاده است. ایران از برجام خارج نشد بلکه این آقای ترامپ بود که تعهدات برجام را زیرپا گذاشت و از آن خارج شد.
لذا مسبب تمام اغتشاشات اقتصادی اخیر کشور نیز بحث خروج آمریکا از برجام است. مسالهای که تمام معادلات اقتصادی ایران را در دنیا تحت تاثیر قرار داده است. درعین حال البته در کنار صادقانه سخن گفتن با مردم، باید همدلی آنها را هم داشته باشیم. این همدلی به‌دست نمیآید مگر اینکه ما شرایط مردم را درک کنیم و از فشارهای نامناسبی که در طول چهل سال گذشته نیز بوده و نتیجهای نداشته بپرهیزیم. اگر قرار است که مردم همزمان زیربار اقتصادی باشند و در مقابل فرزندان‌شان در دانشگاهها مورد توبیخ کمیته انضباطی قرار بگیرند و شاهد تشنجهای این‌چنینی باشند مسلما تحمل‌شان کافی نخواهد بود.
اینکه چه افرادی طراح چنین فعالیتهایی در دانشگاهها هستند و مسائلی مانند موردی که هفته گذشته در دانشگاه تهران دیدیم را رقم میزنند، نامشخص است. حتی درباره پخش آهنگهای غیرمجاز در مدارس نیز باید گفت بهترین موضعی که وزیر آموزش و پرورش دولت تدبیر و امید میتوانست بگیرد این بود که مصاحبه کرده و از مردم بابت این موضوع عذرخواهی کند و بابت اینکه افرادی همچون وزیر آموزش و پرورش در طول 40 سال گذشته مسبب این بودهاند که نتوانستهاند فرهنگسازی مناسب را در سنین کودکی برای بچهها ایجاد کنند. کسانی مقصر هستند و نتوانستند جایگزینی برای کودکان و نوجوانان‌مان ایجاد کنند که هم محتویات فرهنگی مناسبی داشته باشد و هم موسیقیهایی باشد که شادی و نشاط را بین جوانان میآورد. مقصر ما هستیم. مقصر مدیر یا معلم مدرسهای که اجازه دادهاند یک آهنگ در مدرسه پخش شود نیست. اما متاسفانه شاهد بدترین موضع‌گیری وزیر دولت آقای روحانی هستیم که تاکید میکند باید در راستای چنین اتفاقی چند نفر عزل شوند و برخورد قضایی صورت بگیرد. درحالیکه با این نوع برخوردهای چکشی، مسائل فرهنگی کشور نه‌تنها ترمیم نمیشود بلکه باعث ایجاد اغتشاش فرهنگی خواهد شد و مردم تحمل‌شان را در برابر فشارهای این‌چنینی از دست میدهند. اگر احتیاج به مقاومت مردم داریم و انتظارمان این است پشت دولت ایستادگی کنند تا از بحران بزرگ از سمت آمریکا گذر کنیم نباید این فشارهای نابهنگام را بر جامعه تحمیل کنیم.
در چند روز گذشته هم در اصفهان هم دادستان گفته است که دوچرخه‌سواری زنان ممنوع است. اما اینکه این مساله را جرم تلقی کنیم چیزی به جز تشویش در پی نخواهد داشت. بنابراین نباید تعجب کنیم که مردم روزبه‌روز گلایه‌مندتر از پیش میشوند. عدم توجه به شادی مردم و افزودن فشار بر دوش آنها، در این شرایط میتواند ناامیدی و نارضایتیها را تشدید کند. باید بین مسئولان تصمیمی جدی برای نگه داشتن مردم در صحنه وجود داشته باشد زیرا ملت قوی‌ترین نقطه اتکا هستند. هر زمانی که مردم در کنارمان قرار داشته‌اند توانسته‌ایم بحرانهای بزرگتری مانند جنگ تحمیلی را سپری کنیم اما اگر خدای نکرده این شکاف بیشتر شود و ملت را به عنوان پشتوانه اصلی نداشته باشیم به‌طور حتم تاب‌آوری‌مان در مقابل بحران اخیر هم تاب‌آوری قابل قبولی نخواهد بود.
منبع: روزنامه سازندگی