حسین سلاح ورزی
نايب رييس اتاق بازرگاني، صنايع و معادن و كشاورزي ايران و دبیر اول حزب کارگزاران استان لرستان
این قول مشهور در ایران که "اندازه نگهدار اندازه نکوست" بدون تردید برپایه واقعیت های جامعه ایرانی ساخته و سینه به سینه منتقل و ماندگار شده است. شوربختانه به دلایل گوناگون تاریخی و برپایه رخدادهای شگفتانگیز در ایران، عادت به بزرگنمایی حادثهها با هدفهای گوناگون مثل دادن آدرس اشتباهی درباره حادثهای ویژه یا جلب توجه شنونده یا خواننده یک خبر یا سودبردن از بزرگنمایی آن رخداد در میان ایرانیان ریشه دارد. از سوی دیگر بسیار دیده و شنیدهایم اندازه یک رویداد از سر عمد کوچکانگاری را تجربه و از گستردگی و ژرفای آن رویداد کاسته میشود تا توجه کسی را جلب نکند و کنار گذاشته شود و به قول مشهور صدایش در نیاید و کسی از عمق ماجرا خبردار نشود. برخی اوقات اما شاید مصلحت عمومی ایجاب کند برای دورهای همه ابعاد یک رویداد انتشار نیابد و یک رخداد دیگر بزرگنمایی منطقی شود تا به هدف بزرگتری برسیم. حتی در این صورت نیز یادمان باشد تکرار این رویه و سپس آشکارشدن واقعیت تمام عیار درباره آن رویدادها به سلب اعتماد عمومی منجر میشود. این سلب اعتماد عمومی به ویژه اگر شهروندان احساس کنند اخبار بزرگنمایی شده از سوی یک سازمان یا گروه با هدف آسیب زدن به گروه دیگر باشد بسیار دیرپاتر بوده و به دست آوردن اعتماد دوباره نظر شهروندان به کسانی که بزرگنمایی کردهاند سالها به درازا میکشد. بدترین وضع در این بستر و زمینه این است که افراد و سازمانها بزرگ نما درباره همین رویداد یا رویداد مشابه کوچکنمایی کرده اند.
این روزها داستان تلخ رفتن ایران به زیر یک چتر با روسیه و کره شمالی و تصمیم برای تحریم این سه کشور از سوی دو مجلس کنگره و سنای آمریکا به موضوعی داغ در میان گروهها و افراد سیاسی از طیفهای مختلف دو جناح سیاسی و به ویژه میان دولت و مخالفان دولت از یکسو و میان طیفهای معتدل هر دو جناح تبدیل شده است. عباس عراقچی یکی از مذاکره کنندگان ارشد در رسیدن به برجام پس از آنکه متن مفاد تحریم آشکار شد تحلیل کرد که آنچه در این متن وجود دارد عمق زیادی ندارد اما با این حال دولت با جدیت دنبال این است که از مجاری حقوقی بین المللی علیه این تحریم جدید اعتراض کرده و راه آجرای آن را که پس از امضای رییس جمهور قانونی می شود مسدود کنند.
از سوی دیگر علی لاریجانی رییس مجلس قانونگذاری ایران و یکی از بانفوذترین سیاستمداران جناح مقابل دولت نیز تصریح کرد رسانه ها باید درباره گستردگی و ژرفای تحریم های جدید واقع بین باشند و از بزرگنمایی و اغراق در باره پیامدهای این قانون اجتناب کنند. از سوی دیگر اما گروههایی قرار دارند که با بزرگنمایی درباره این تحریم خواستار رفتار خارج از عرف بین المللی از طرف دولت هستند. این طیف اخیر اصولا مخالف جدی پروسه برجام بوده و تلاش برنامه ریزی پرحجمی برای باطل اعلام کردن برجام انجام داده اند. شماری از این افراد ازجمله افراد و گروههایی هستند که دربرابر بدترین تحریمهای سیستماتیک اعلام و اجرا شده آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد کوچک نمایی کرده و میگفتند این تحریمها اقتصاد ایران را تقویت می کند.
واقعیت را باید پذیرفت و بخشی از این واقعیت که حالا از سوی آمریکایی ها پنهان نگه داشته نمیشود نیز این است که این کشور قصد دارد با این تحریمها راه بیرون رفتن اقتصاد ایران از روزهای دشوار را مسدود کند و این چیز تازه ای نیست. اما اغراق درباره این تحریمهای تازه معنایش افراط در باره آنهاست و واکنشی درست برعکس تفریط درتحریم های قبلی است. باید بپذیریم هر تحریم کوچک و بزرگ برای اقتصاد شکننده ایران آسیب ساز است و باید قبول کنیم روش های غیرمنطقی و هیجانی و از سر احساس آسیب ها را بیشتر میکند. یادمان باشد برخلاف اوایل دهه 1390 که اعضای با نفوذ اتحادیه اروپا، کانادا، استرالیا، ژاپن و برخی کشورهای دیگر با آمریکاییها متحد شدند این بار حاضر نیستند با دونالد ترامپ متحد شوند و بدون تردید این تحریم های جدید علیه ایران را که هرگز گستردگی تحریم های قبلی را ندارد در عمل کم اثر تر خواهند کرد.
به نظر می رسد افراد و احزاب و گروههای سیاسی باید ضمن ایستادگی تا سرحد برانداختن رژیم تحریم ها از مجاری حقوقی بین المللی از افتادن در دام رفتارهایی که این کار آمریکایی ها را توجیه کند از دست یازیدن به اعمالی که نهاد دولت را بی اثر کند دوری کنند.