احمد نقیب زاده، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
در روزهای اخیر که مسئله استیضاح دونالد ترامپ مطرح شد، همواره این باور غلط مطرح می‌شود که این یک بازی رسانه‌ای و سیاسی در داخل آمریکا است و واقعیت ندارد؛ در حالی که مسئله استیضاح دونالد ترامپ بسیار جدی است و تصور می‌کنم این رویه به برگزاری جلسه استیضاح بیانجامد، اگر چه قریب به یقین منجر به عزل و برکناری او نمی‌شود. در میانه این کشمکش درونی در کاخ سفید، مسئله تاثیر استیضاح دونالد ترامپ بر رویه واشنگتن در قبال تهران مطرح است. در این بین چند نکته درباره این استیضاح قابل توجه است: مجلس نمایندگان کنگره آمریکا با اکثریت دموکرات آبان‌ماه سال جاری درباره روند ادامه تحقیقات پیرامون موارد مورد نیاز برای استیضاح دونالد ترامپ در صحن علنی رای‌گیری کرد و همان‌طور که انتظار می‌رفت نانسی پلوسی، رئیس دموکرات این مجلس با بیش از 200 رای موافق، این لایحه را تصویب کرد. اقدامی اجرایی و گامی مهم در روند اجرای استیضاح، حتی اگر آقای ترامپ دموکرات‌های مجلس را عده‌ای بی‌عقل بنامد!
دونالد ترامپ متهم است که در یک مکالمه تلفنی، ولادیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور تازه انتخاب شده اوکراین را تحت فشار قرار داده تا درباره مسائل اقتصادی جو بایدن و پسرش تحقیق کند. دموکرات‌ها این موضوع را سوءاستفاده ترامپ از قدرت خود می‌دانند.
در این بین برخی تحلیل‌گران در داخل و خارج از کشور مطرح می‌کنند شرایط کنونی و تحقیقات کنگره در ارتباط با استیضاح دونالد ترامپ می‌تواند برای ایران مثبت باشد.
این که در میانه این استیضاح، رئیس‌جمهوری آمریکا درگیر مشکلات داخلی می‌شود و کمتر به سراغ برنامه‌های اعمال فشار به ایران می‌آید، یا این که کلید خوردن طرح استیضاح ترامپ باعث تضعیف کمپین انتخاباتی او در سال ۲۰۲۰ می‌شود و با پیروزی حزب دموکرات در انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری، مسئله بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریم‌هایی که ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور علیه ایران وضع کرده مطرح می‌شود، چندان واقع‌گرایانه به نظر نمی‌رسد.
برنامه‌ریزی برای فشار بر ایران به طور حتم در برنامه‌های ترامپ و تیم همراه او جای خود را دارد. تصور نمی‌کنم با استیضاح ترامپ مسئله برکناری وی مطرح شود تا درباره این مسئله بحث کنیم که گزینه بعدی اعم از نانسی پلوسی یا هر گزینه دیگری برای ایران بهتر است یا بدتر!
حتی بعضا ما شاهد مسائل عکس این احتمال نیز بوده‌ایم که هرگاه آمریکایی‌ها درگیر مشکلات داخلی بوده‌اند، اقدام به فرافکنی کرده‌اند و ممکن است این مسئله مجدد تکرار شود. واقعیت این است که ابزار تحریم آمریکا علیه ایران همواره برای تهران ابزاری محبوب و قابل توجه بوده است.
بنابراین هیچ مسئله داخلی نمی‌تواند کاخ سفید را از استفاده از این ابزار غافل کند. کمااینکه آنچه آمریکایی‌ها در 4 دهه گذشته تاکنون در قبال ایران در پیش گرفته‌اند، مدلی شبیه رفتار با عراق بوده است. آمریکایی‌ها یک دهه رژیم صدام را تضعیف کردند، به‌گونه‌ای که تحریم‌های فلج‌کننده‌ای برای این کشور وضع شد. زمانی که عراق از درون استحکام داخلی‌اش را از دست داد، آمریکایی‌ها اقدام به حمله نظامی کردند. از زمان ورود ترامپ به کاخ سفید به عنوان رئیس‌جمهور، مشخص بود میزان مزاحمت‌ها افزایش پیدا کرده و رویه کاخ سفید در مقایسه با دوران اوباما با ایران متفاوت خواهد بود. اساسا منش ترامپ این‌گونه است که حرف‌های ضدونقیض می‌زند. در ابتدا می‌گفت فقط به خاطر منافع آمریکا در مسائل دیگران دخالت می‌کند، اما از ابتدا این احتمال وجود داشت که تحت تاثیر لابی یهودیان، صاحبان صنایع و... چرخش مهمی در سیاست خارجی آمریکا نسبت به ایران ایجاد کند. این چرخش تا حدی صورت گرفته است و از آنجا که ترامپ از هیچ چیز ابا ندارد، صحبت از تغییر رژیم نیز می‌کند. از توافق هسته‌ای خارج می‌شود و تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع می‌کند و با اعمال نفوذ، مانع از برقراری منافع مالی ایران در برجام از کانال اروپا می‌شود. بنابراین استیضاح ترامپ در شرایطی که به احتمال نزدیک به یقین، وی در جایگاه رئیس‌جمهور ایالات متحده باقی خواهد ماند، هیچ تاثیری بر رویه و رفتار او با تهران ندارد و همان‌گونه که تاکید شد، ممکن است برای فراکنی از مسئله استیضاح خود، داستان‌های حاشیه‌ای علیه ایران بتراشد.
بیش از آنکه بتوان تاثیر این استیضاح را در روابط تهران و واشنگتن بررسی کرد، این واقعه بر روند انتخاباتی 2020 در خود آمریکا تاثیرگذار است.
منبع: روزنامه سازندگی