سیدحسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی ایران

از آنجا که عدم رای اعتماد به وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت شرایط اقتصاد کشور را بغرنج‌تر می‌کند، بر همین اساس از هر دو نهاد موثر مجلس و دولت انتظار می‌رفت تا با علم به این موضوع به نحوی هماهنگ با یکدیگر پیش بروند و تصمیم‌گیری کنند که دست‌کم اوضاع بدتر از آنچه هست، نشود. تصور من این بود که با توجه به زمان کوتاهی که تا پایان دولت وجود دارد و اینکه حسین مدرس خیابانی حداقل سه ماه در سمت سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام وظیفه کرده بود، هم دولت زمان کافی برای جلب نظر مجلس را داشته و هم مجلس بر اساس ضرورت‌های روز تصمیم‌گیری کرده و با رای اعتماد زمینه ادامه خدمت ایشان را فراهم خواهد کرد. اما متاسفانه این پیش‌بینی درست نبود.
هنوز اطلاعاتی در دسترس ما نیست که بدانیم جناب آقای رئیس‌جمهور تعامل یا رایزنی برای معرفی این گزینه با مجلس داشته یا خیر؛ اما اساسا بر همه مجالس اصولی حاکم است که با فهم آنها می‌توان وارد تعامل حداکثری با آن مجلس شد. به‌هرحال شرایط کشور به گونه‌ای است که بی‌شک امروز نباید این وزارتخانه بدون وزیر اداره شود، چرا که زمان زیادی گذشته و کشور مشکلات زیادی دارد؛ هم در بخش صنعت هم در بخش تجارت متاسفانه این روزها در سخت‌ترین شرایط در حال اداره اقتصادمان هستیم؛ هم به لحاظ تحریم‌ها و هم به لحاظ کمبود منابع و هم به دلیل شرایطی که کرونا ایجاد کرده است، اوضاع عادی نیست و فهم این موضوع از جانب نمایندگان مجلس اهمیت داشت. من معتقدم باید بین مجلس و دولت تعامل بیشتری برقرار باشد، چرا که ضررت‌های امروز کشور ضرورت‌های قابل درک و فهمی هستند. اما به نظر می‌آید در روز رای اعتماد اکثریت مجلس نسبت به وزارت آقای مدرس خیابانی قانع نبود.
به‌هرحال الان آنچه نباید، رخ داده و دیگر باید از این مسئله عبور کنیم. دولت فرصت زیادی ندارد و مدت زمان قانونی سه‌ماهه سرپرستی وزارتخانه صمت هم سپری شده است. حال دولت قاعدتا باید با لحاظ سلیقه‌های حاکم بر مجلس جدید هرچه سریعتر وزیری که نمایندگان او را بپذیرند به مجلس معرفی کند.
البته پذیرش این مسئولیت از سوی افراد هم شرط مهمی است. شرایط فعلی کشور و اینکه دولت در ماه‌های پایانی خود به سر می‌برد موجب شده که افراد کمی حاضر به قبول مسئولیت باشند. به‌هرحال همه افرادی که توانایی پذیرش این مسئولیت را دارند الزاما اهل ایثار نیستند که برای یک دوره 9 یا 10 ماهه وزیر شوند. طبیعی است که فردی که امروز وزیر می‌شود، به‌خوبی می‌داند تا مراحل استقرار خود را طی و معاونینش را انتخاب کند و برنامه‌ای برای اداره وزارتخانه آماده کند، زمان به سرعت سپری شده و عمر دولت به پایان رسیده است. لذا کاندیداهای پذیرش این مسئولیت در این شرایط زیاد نیستند. به همین دلیل من برای این عدم رای اعتماد هم از سمت دولت و هم از سمت مجلس دوچندان گله دارم، چرا که با این تصمیم از یک طرف فردی که سه ماه در این وزارتخانه مدیریت کرده بود و پیش از آن هم سمت قائم‌مقامی وزیر را بر عهده داشته و بر روال امور وزارتخانه مسلط شده بود، امکان ادامه فعالیت نخواهد داشت و از طرف دیگر هم دست رئیس‌جمهور برای انتخاب از میان گزینه‌های متعدد باز نیست. بر همین اساس اگر رئیس‌جمهور رایزنی‌های لازم با رئیس مجلس و فراکسیون اکثریت برای رای اعتماد به مدرس خیابانی انجام نداده، نقصی است که متوجه دولت است و اگر هماهنگی انجام شده و مجلس به حساسیت‌های زمان بی‌توجه بوده که جای گله از مجلس دارد.
این اقدام نمایندگان خبر خوبی برای صنعت و اقتصاد کشور نیست. هر چند این تصمیم حق قانونی نمایندگان است، اما با مصلحت کشور بسیار فاصله داشت. البته برخی معتقدند این تصمیم مجلس یک تصمیم هیجانی و در پاسخ به عدم حضور رئیس‌جمهور در جلسه رای اعتماد مجلس بوده است. اما من به‌عنوان کسی که هم تجربه حضور در دولت و هم تجربه حضور در مجلس را داشته‌ام، می‌گویم در هر شرایطی اساسا جلب آرای نمایندگان مردم توسط رئیس‌جمهور و دولت امری شدنی است. آقای رئیس‌جمهور باید این احتمال را در نظر می‌گرفت که اگر رای اعتماد صادر نشود، چه زحماتی برای دولت و کشور ایجاد می‌شود و متناسب با هزینه‌های این اتفاق، باید وقت بیشتری برای تعامل با مجلس می‌گذاشت. رئیس‌جمهور چه کاری مهم‌تر از این داشت که رای اعتماد وزیر کلیدی‌ترین وزارتخانه خود را بگیرد تا این وزارتخانه که سه ماه با سرپرست اداره شده، در 9 ماه آینده هم بتواند به کار خودش با همین فرد (حسین مدرس خیابانی) ادامه دهد و دچار جابه‌جایی‌ها و معطلی‌های مدیریتی نشود. هر وزیر دیگری تا بخواهد مستقر شود، دست‌کم یک ماه زمان لازم دارد و تا تعیین معاونین و اجرای برنامه‌هایش سال به پایان می‌رسد. در حالی که ما امسال برای تامین کالاهای اساسی و رفع نیازهای کشور گرفتاری‌های زیادی داریم. در مجموع من به‌عنوان یک ناظر سوم هم از آقای رئیس‌جمهور و هم از مجلس گله می‌کنم، چرا که هیچ کدام از دو نهاد موثر کشور متناسب با حساسیت زمان حرکت نکرده و تصمیم نگرفتند.
من نمی‌خواهم قضاوت یک‌طرفه به موضوع داشته باشم. واقعیت این است که این مجلس گرایش‌های متفاوتی با مجلس دهم دارد. نمایندگان بر اساس دیدگاه‌های خودشان قول‌هایی به مردم داده و حرف‌ها و نظراتی دارند. اینکه تعامل سازنده‌ای بین مجلس و دولت وجود ندارد نقص بزرگی است و حتما تنها یک طرف ماجرا مقصر نیست و هر دو طرف در آن سهیم هستند. باید برای این تعامل برنامه داشت و زحمت کشید. اگر من قرار بود این موضوع را دنبال کنم، با همین ترکیب فعلی مجلس می‌گویم که دولت همیشه میتوانست 150 رای در صحن داشته باشد. ما تجارب زیادی از این دست داریم و وزرایی داشته‌ایم که همیشه در تنظیم روابط با مجلس موفق بوده‌اند. مثل آقای غرضی که زمانی وزیر پست و تلگراف بود. ایشان هیچ وقت در هیچ دوره‌ای کمتر از 180 رای در صحن مجلس نداشت. آقای جاسبی در زمانی که رئیس دانشگاه آزاد بود، حتی در مجلس ششم که مخالف ایشان بود، به نحوی تعامل داشت که اکثریت آن مجلس رایی علیه دانشگاه آزاد نداد. کشورداری این‌گونه نیست که کار را روی حالت اتوپایلوت بگذاریم. کشورداری وقت گذاشتن و حوصله و رفت‌وآمد و رایزنی لازم دارد. چند ماه از این مجلس گذشته است. مجلسی که طرح استیضاح رئیس‌جمهور و همینطور طرح سوال از او را در برنامه خود داشت و با اشاره رهبری آن را متوقف کرد، حاال به استیضاح وزرا رسیده است. سوال این است که چرا تا کنون جلسه مشترک میان دولت و مجلس تشکیل نشده است؟ آیا آقای رئیس‌جمهور در این مدت یک بار به مجلس رفته و در جمع نمایندگان به طور خصوصی حاضر شده است؟ آیا ایشان نمایندگان را به یک ضیافت شام دعوت کرده است تا در یک فضای نزدیک و همدالنه مسائل را حل کند؟ کار هیچ‌وقت به صورت خودبه‌خود پیش نمی‌رود و اگر کار را رها کنیم نتیجه‌ای بهتر از وضع امروز به دست نمی‌آوریم. نتیجه اینطور می‌شود که از مجلس دهم با آن ترکیب معتدل، 196 رای منفی به رئیس‌جمهور بیرون می‌آید و از مجلس یازدهم هم با این ترکیب این‌گونه اتفاقات رخ می‌دهد و یک وزارتخانه مهم در شرایط حساس بدون وزیر اداره می‌شود.
من معتقدم تا حد زیادی باید روش‌ها و منش‌ها را تغییر داد. الان دیگر کشور وقت و ظرفیت تکرار مکررات و اشتباهات را ندارد. مردم گرفتاری‌های شدید اقتصادی دارند. امروز مسئله تامین نیازهای صنعت، مواد اولیه کشور و کالاهای اساسی کشور پیش روی ماست. از طرفی وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت مدت‌هاست که بدون وزیر اداره می‌شود. بنابراین برای چنین وزارتخانه مهمی یا باید وزیر نیرومندتری انتخاب می‌شد که وقتی پایش به مجلس می‌رسید، خود نمایندگان از او استقبال می‌کردند یا باید رایزنی‌های کافی انجام می‌شد و برای نمایندگان تشریح می‌شد که وقت تنگ است و باید با هماهنگی پیش برویم. من فکر می‌کنم ما عنصر تعامل را در روابط مجلس و دولت کم داریم و من در این رابطه از هر دو طرف ماجرا گله‌مند هستم.

منبع: روزنامه سازندگی