سیدافضل موسوی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
مناظره‌های انتخاباتی در همه‌جای دنیا امری مرسوم برای معرفی کاندیداها و البته برای نوعی رقابت پیش از انتخابات است؛ به این معنی که دو طرف یا طرفین، برنامه‌های خود را در چند محور اصلی و دغدغه در هر کشور مطرح می‌کنند و بر اساس این موضوعات و بیان نظرات، دیدگاه‌های خود را با ادله تشریح کرده و سعی می‌کنند نشان دهند که بر دیگری برتری دارند. این مناظره‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری بیشتر نمود پیدا می‌کند به‌خصوص زمانی که دو کاندیدا یا بیشتر از دو جبهه اصلی و دو جناح سیاسی رقیب یکدیگر باشند.
در این شرایط این مناظره‌ها هم بیننده زیادی پیدا می‌کند و هم به گفته جامعه‌شناسان می‌تواند آراء خاکستری را به سمت انتخاب یک طرف برای مشارکت در انتخابات ترغیب کند.
در مورد رقابت انتخاباتی اخیر بایدن و ترامپ در امریکا پیش از این بارها صحبت‌هایی تند از طرفین خطاب به یکدیگر بدون شرکت در مناظره شده بود اما شاید تصور بسیاری از مردم امریکا و حتی مردم دیگر کشورها که به نوعی مسائل رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا را دنبال می‌کردند، این بود که در مناظره‌ای که دو طرف حضور داشته باشند میزان بیشتری از ادب و قواعد رسمی گفت‌وگو رعایت شود. حال آنکه این مسئله رخ نداد و به گفته بسیاری از جامعه‌شناسان و اندیشمندان غربی اعم از امریکا یا اروپایی این مناظره به نوعی تحقیر ملیت امریکایی بود. علاوه بر این به نظر می‌رسد بر خلاف روندهای اثبات‌شده پیش از این، این مناظره نتوانست تاثیری بر زمینه جذب آرای خاکستری داشته باشد چراکه نظرسنجی‌ها بعد از برگزاری مناظره اگرچه به نفع و سمت بایدن است اما تاثیری جدی در میزان آمار تصمیم برای مشارکت گرفته نشده است. به نظر می‌رسد در این دور از انتخابات امریکا از اساس آرای خاکستری زیادی در بین نباشد.
علاوه بر ادبیات تند و عجیب استفاده شده در این مناظره توسط دو کاندیدای ریاست‌جمهوری، قابل حدس است که مناظره بعدی دو طرف که مربوط به سیاست خارجی است بسیار پرحاشیه‌تر و با تنش‌های بیشتری همراه باشد چراکه این مناظره با محور مسائل داخلی امریکا بود اما این دو فرد بر سر مسائل سیاست خارجی اختلاف‌نظرهای جدی دارند و به نظر می‌رسد هر اندازه اختلاف نظرهایشان جدی‌تر باشد گویی تنش و توهین هم بین آنها بیشتر خواهد بود. کما اینکه بر اساس آنچه پشت‌سر گذاشته شد به نظر می‌رسد دونالد ترامپ در عصبانی کردن جو بایدن موفق است. ترامپ هشیاری و تمرکز بیشتری در یادآوری اطلاعات و بازگو کردن به موقع آنها دارد، در حالیکه بایدن از همین حرکت ترامپ به سرعت عصبی می‌شود. حتی اگر نتیجه کلی مناظره به نفع بایدن باشد اما ترامپ موفق شد تا بایدن را به سمت ادبیات خارج از قاعده سوق بدهد و منجر به این شود که ادبیات و عباراتی توسط بایدن انتخاب شود که در بیان آنها در مناظره تلویزیونی بین دو کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری جای تعجب دارد و بحث‌برانگیز است.
مباحث مطرح شده در این مناظره و نتیجه نظرسنجی‌ها بعد از آن تا حدودی وزن‌کشی نخست برای انتخابات پیش رو است اما اتمام کار نیست. بایدن موفق شد نظرسنجی را به سمت خود تغییر دهد چراکه با وجود به کار بردن ادبیاتی غیرمنتظره در مقابل چشم جهانیان اما با توسل به مسائلی از قبیل بحران کرونا ترامپ را در موضع پاسخگویی نسبت به نقطه ضعف خود قرار داد و ترامپ در شرایط فعلی به خاطر مدیریت نابسامان در زمینه این اپیدمی آسیب‌پذیر است.
آنچه که سپهر حاکم بر انتخابات ایالات متحده امریکا در این مناظره از خود نشان داد جامعه عصبی و خسته از دروغ است. جامعه‌ای که از شعارهای دروغین برای ملت امریکایی خسته است. بسیاری از پیام‌های کاربران در شبکه‌های اجتماعی نشان داد آنها از تصویری که این دو کاندیدا از سطح گفت‌وگو و فرهنگ سخن به کار برده شرمگین هستند و به‌رغم تمام تلاش‌های رسانه‌های امریکایی برای نمایش چهره‌ای مملو از دموکراسی از آمریکا، حالا این مناظره باعث شرمساری ملت امریکا شده است.
منبع: روزنامه سازندگی