احمد نقیب زاده، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

تحریم 18 بانک ایرانی پیش از آن که به مرحله اجرا در بیاید اثر خود را بر بازار ارز گذاشته است. این قصه از غصه تحریم تلخ‌تر است. این که بازار به اندازه‌ای مشوش و به هم ریخته است که خبر هر تحریمی که قرار است به طور مثال یک ماه تا 45 روز بعد اجرایی شود، قیمت ارز و طلا را بالا می‌برد. نگرانی‌ها زمانی بیشتر می‌شود که ترامپ هنوز هم شانس جدی برای پیروزی در انتخابات پیش رو آمریکا را دارد. شرایط تحریم‌ها در صورت پیروزی ترامپ سخت‌تر می‌شود. او به اندازه‌ای به استراتژی فشار بر ایران از طریق تحریم‌ها ایمان دارد که گفته بود بعد از پیروزی در عرض یک ماه با ایران توافق می‌کند به این معنی که این پیام را مخابره کرد که در صورت پیروزی مجدد تحریم‌های شدیدتری را به علاوه همه موارد فعلی اعمال خواهد کرد تا ایران چاره‌ای به جز توافق با آمریکا نداشته باشد. البته ایران نیز اعلام کرده است که هیچ توافقی در صورت عدم بازگشت واشنگتن به برجام وجود ندارد. به همین دلیل است که بایدن نیز از ابتدای امر این پیش شرط ایران را در شعارهای خود مطرح کرده است که در صورت پیروزی دموکرات‌ها، آنها به برجام باز خواهند گشت. در مقابل ترامپ علاوه بر خروج از برجام از هیچ کوششی برای ممانعت از اجرایی شدن مفاد برجام از جانب اروپا در قبال ایران کوتاهی نمی‌کند. از سوی دیگر ترامپ نتوانسته ایران را مهار کند و ایران همچنان سیاست‌های خود را در منطقه و جهان به پیش می‌برد. ترامپ احساس می‌کند هیچ‌کدام از برنامه‌هایی که درباره ایران در نظر داشته، محقق نشده است. به همین دلیل نیز در شرایطی که در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری قرار دارد برای فرار از چالش‌های انتخاباتی پیرامون ایران عنوان می‌کند اگر به ریاست‌جمهوری برسد در مدت یک ماه با ایران به توافق خواهد رسید.

ماجرای انتخابات در آمریکا هنوز بسیار سیال و غیرمشخص است و در حدود 4 تا 5 ماه پیش از این، پیش‌بینی قطع یقین پیروزی دونالد ترامپ بود اما موج و سونامی همه‌گیری کرونا در آمریکا و ضعف مدیریت دولت ترامپ در این بحران در کنار اعتراضات و نارضایتی‌های ناشی از مرگ جورج فلوید و در کنار انتشار چندین کتاب علیه وضعیت دونالد ترامپ تا اندازه‌ای معادلات قبلی را تغییر داد. یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در این مدت ترامپ با آن مواجه شده بود انتشار کتاب برادرزاده وی است که تا حدود زیادی آبروی شخصیتی وی را در جامعه آمریکا برده است. پس از انتشار این کتاب مردم آمریکا متوجه شدند که شخصیت ترامپ در کودکی چگونه شکل گرفته و وی با چه مشکلاتی رشد کرده است. به همین دلیل نیز بسیاری از هواداران ترامپ که تا دیروز گمان می‌کردند وی شخصیتی قوی دارد سرخورده شدند و با واقعیت‌های درونی ترامپ آشنا شدند. ترامپ موضوع کرونا را جدی نگرفت و این مسئله تلفات زیادی در جامعه آمریکا به وجود آورد. به همین دلیل نیز عملکرد وی با انتقادات زیادی در این زمینه مواجه شده است. این در حالی بود که جامعه آمریکا با بیکاری‌های گسترده‌ای نیز مواجه شده که این مسئله نیز موقعیت ترامپ را نسبت به گذشته متزلزل کرده است. این عوامل باعث شده که محبوبیت ترامپ در آمریکا با یک سقوط ۴۰ درصدی مواجه شود. وضعیت فعلی آمارها و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که در شرایط فعلی جو بایدن از دونالد ترامپ جلوتر است اما این پیشرفت و آمار برتر 10 درصدی را نمی‌توان دال بر قطعیت پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات آمریکا دانست. البته بایدن شانس جدی برای پیروزی دارد با این وجود چون سیستم انتخاباتی آمریکا پیچیده است نمی‌توان تنها به آمارها در این‌باره اکتفا کرد.

پایگاه اجتماعی ترامپ کماکان در بین توده‌های جامعه آمریکا وجود دارد و تغییر نکرده و همچنان در انتخابات آینده از ترامپ حمایت خواهد کرد. پایگاه اجتماعی نخبگان و روشنفکران در جامعه آمریکا درحدود بیست‌درصد است. این در حالی است که سیاهان نیز در حدود ده‌درصد دارای پایگاه اجتماعی هستند. به همین دلیل با اتفاقات رخ داده در جامعه آمریکا نمی‌توان انتظار داشت معادلات انتخابات آینده ریاست‌جمهوری در این کشور به اکتفای تفاوت 10 درصدی بایدن نسبت به ترامپ تغییر کند. تاریخ آمریکا بجز موارد محدودی نشان داده که اغلب ریاست‌جمهوری‌ها به‌صورت دو دوره‌ای خواهد بود. بنابراین هنوز نمی‌توان از پیروزی دموکرات‌ها سخن گفت.

منبع: روزنامه سازندگی