سیدافضل موسوی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
مجلس یازدهم در یکی از نخستین مصوبات و برنامههای خود، تدوین طرحی در راستای حمایت از معیشت مردم را در دستور کار خود قرار داد. بر اساس این طرح مقرر شد تا یارانه معیشتی با هدف تامین کالاهای اساسی به 60 میلیون خانوار نیازمند پرداخت شود. این طرح با موافقتها و مخالفتهای مختلفی روبهرو بود با این وجود در نهایت در صحن علنی مجلس تصویب شد. اگرچه توزیع یارانه نقدی بین مردم سابقه خوبی در کشور ما ندارد اما شرایط ویژه جامعه مبنی بر بیکاریهای ایجاد شده زیرسایه شیوع کرونا، ما را ناگزیر از اتخاذ تصمیمات ناگزیر کرده است بنابراین درباره این مصوبه مجلس لازم است تا مسئله زمان به خوبی مورد توجه و تبیین باشد.
توزیع یارانه نقدی برای حمایت معیشتی به خودی خود اقدام صحیحی نیست و راه بیراه توزیع یارانه در هدفمندی یارانهها نیز به خوبی این تجربه را اثبات کرده است اما در شرایط فعلی که وضعیت معیشتی مردم – در بسیاری از نقاط دنیا همانند کشور ما- با مشکلات جدی روبهرو شده و بسیاری از کسب و کارها در تطبیق با پروتکلهای بهداشتی مقابله با کرونا تعطیل شده است، چارهای جز این اقدامات مقطعی برای حمایت و کمک به مردم وجود ندارد. در این خصوص مسئله راهبرد کوتاه مدت باید در این مصوبه مورد توجه باشد به این معنی که توزیع یارانه نقدی باید محدود به ایام کرونا در نظر گرفته شود. در شرایط فعلی اکثریت مردم با کاهش درآمد مواجه شده و این کمک برای گذران زندگی حداقلی میتواند نقش کوچک و محدودی داشته باشد.
اما این که این توزیع یارانه حمایتی معیشتی مکرر تمدید شود و هر بار بعد از اتمام مهلت قانونی آن، مجلس یازدهم از ترس هزینههای روانی قطع آن و تبعات سیاسی که میتواند برای جریان سیاسی مسلط بر مجلس فعلی داشته باشد، دوباره مصوبه را تمدید و این رویه را ادامه دهد، کار بسیار اشتباهی است. در دین اسلام تکدیگری اقدامی بسیار مذموم است از این نظر حاکمان نیز نباید به شیوهای سیاستگذاری کنند که فرهنگ تکدیگری و دستدرازی مردم مقابل حاکمیت را شیوع دهند. این دست از سیاستگذاریها با توجه به بحرانهای فعلی میتواند به صورت مقطعی اجرا شود اما تمدید زمان آن اقدامی بسیار اشتباه است که اثر مثبت کوتاهمدت آن را از بین برده و منجر به چالشهای اقتصادی و اجتماعی متعددی نیز میشود. این که به شیوهای قانونگذاری و تصمیمگیری شود که مردم محتاج دولت باشند، هم مشکلات اقتصادی را افزایش میدهد و هم بستر شیوع آسیبهای اجتماعی را فراخ میکند.
ایجاد اشتغال باید در هر تصمیمگیری اقتصادی در نهاد قانونگذاری مدنظر باشد. به جای ماهی دادن، فرصت ماهیگیری را برای مردم ایجاد کنیم. این که مکرر بودجه در نظر گرفته شود تا اند یک مبلغ برای گذران روزنه و سخت زندگی به مردم داده شود تنها سرمایههای کشور را به مرور از بین میبرد، تورم را افزایش میدهد و فرهنگ نادرست دست درازی در مقابل دولت را در مردم به خصوص نسل جوان نهادینه میکند. نسل جوان برای تقویت عزت نفس در خود از هر گروه اجتماعی و طبقه فرهنگی نیازمند شغل است. بهتر است برای ایجاد اشتغال اعتبارهای مناسب در کشور در نظر گرفته شود. این که مردم با کار خود زندگی خود را تامین کنند جامعه را به پیش میبرد. با توجه به این دلایل است که نباید این دست از حمایتهای مقطعی دائمی باشد.
هدررفت سرمایههای کشور به صورت توزیع دائمی یارانه نقدی نه مورد تایید مردم است نه راهکاری است که آیندهای در آن باشد. با این روشها تنها تورم را بیشتر کرده و فرهنگ تلاش و کار کردن را زیر سوال میبریم. اگر امروز بخواهیم یک اولویت برای دولت و مجلس در نظر بگیریم مسئله ایجاد اشتغال است. اشتغال نیاز امروز مردم است نه تعیین دریافتی ماهانه 100 یا 200 هزار تومان. مردم ما ترجیح میدهند زحمت بکشند و زندگی خود را بگذرانند. آنها نیازمند شغل هستند. اعتباراتی که هر روز برای طرحهای به بنبستخورده اقتصادی صرف میشود باید در راههای صحیح سرمایهگذاری شود تا هم اشتغال مردم تامین شود و هم سرمایهها به هدر نرود.
منبع: روزنامه سازندگی