سیدافضل موسوی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام در روزهای اخیر منجر به تحلیل‌های متفاوتی از جانب سیاستمداران و رسانه‌ها شده است. در بسیاری از ارزیابی‌ها رفتارهای دولت فعلی و در نگاه کلان‌تر شرایط فعلی نوعی بازگشت به گذشته و دوران دولت‌های نهم و دهم تلقی شده است. البته این قیاس چندان دقیق نیست چراکه شرایط فعلی با آن زمان متفاوت است. قطعنامه‌ای که در آن زمان در شورای حکام صادر شد شدت زیادی داشت و خیلی جدی و سریع به قطعنامه شورای امنیت منجر می‌شد. البته شرایط امروز هم می‌تواند در صورت استفاده نکردن از فرصت‌ها به آن ایام تبدیل شود. نقطه مشترک اما شباهت معنادار ادبیات آقای رئیسی بعد از صدور این قطعنامه با ادبیات آن روزهای آقای احمدی‌نژاد است. به یاد دارم بعد از یکی از قطعنامه‌ها بود که آقای احمدی‌نژاد به ارومیه رفت و صحبت از بی‌تاثیر بودن مطلق این قطعنامه‌ها کرد. صحبت‌های آقای رئیسی هم در همین راستا است. نباید از یاد برد که شرایط امروز کشور با شرایط دوران احمدی‌نژاد و صدور قطعنامه‌ها تفاوت دارد بنابراین نباید رفتارهای مشابه آن زمان را تکرار کرد. این قطعنامه البته موضوع تازه و الزام‌آوری برای ایران نیست و قطعا اگر به شورای امنیت برود هم رای نمی‌آورد و خود غربی‌ها هم این مساله را می‌دانند اما برای این که بتوانند در مذاکرات امتیاز بیشتری بگیرند به این امور دست زدند. این قطعنامه بیش از همه برای آمریکا مصرف داخلی دارد. آمریکا یک انتخابات پیش‌رو دارد و می‌خواهد از این قطعنامه استفاده سیاسی ببرد چراکه این قطعنامه بیش از این که در فرم قطعنامه‌های دیگر شورای حکام باشد، بیشتر در قالب درخواست و توصیه همکاری ایران با آژانس است. ایران اگر قرار باشد در چارچوب‌های فراپادمانی با آژانس همکاری کند ابتدا باید آمریکا به برجام بازگردد تا ایران فراپادمانی عمل کند چراکه در صورت عدم بازگشت آمریکا به برجام این درخواست‌ها بی‌معنی است و همه طرف‌ها نیز این مساله را می‌دانند اما بر اساس محاسبات سیاسی دست به صدور این قطعنامه زدند و خواسته غیرمنطقی و غیرمعقولی را از ایران مطرح کردند. منافع ملی ما ایجاب می‌کند آنچه در برجام است را قبول کنیم به شرط آنکه آن‌ها نیز تعهدات خود را قبول کنند و خارج از این معادله هیچ چیزی معنایی ندارد و ما نباید زیر بار این زور و فشار برویم. مساله مهم در شرایط فعلی استفاده درست از فرصت‌ها است. ایران می‌توانست شرایط و زمان مذاکرات را به شکلی پیش ببرد که کار به صدور قطعنامه نرسد. برای ایران در شرایط فعلی مهم‌ترین مساله اجتناب از فرصت‌سوزی است. ما معمولا از فرصت‌ها خوب استفاده نمی‌کنیم. نباید اجازه دهیم سیاسی‌کاری‌ها و تندروها این فرصت‌ها را از ما دریغ کنند و بگیرند. توجه کنید آمریکا چگونه از فرصتی مثل مذاکرات برای امور خود استفاده می‌کند. هم اروپا و هم آمریکا می‌دانند که برجام به نفع هر سه طرف – آمریکا، اروپا و ایران – است. شرایط باید به شکلی مدیریت شود که ایران مساله صدور قطعنامه را عادی تلقی نکند. اگرچه نباید در قبال این مسائل ضعف نشان داد اما نباید به شیوه‌ای عمل کرد که تصور شود با قطعنامه باید شعاری رفتار کرد. مدیریت مذاکرات و مدیریت صحیح و واقع‌بینانه با حفظ منافع اصلی‌ترین نیاز امروز ایران است و باید به صورت جد دنبال شود. ایران تنها سند اولیه برجام را قبول دارد نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد. بنابراین باید با اقتدار و البته واقع‌بینی در مورد موضوع زمان در مذاکرات پیش رفت.

منبع: روزنامه سازندگی