سیدمصطفی هاشمی طبا، عضو هیئت موسس حزب کارگزاران سازندگی ایران

قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF در شرایطی كه كشور به لحاظ وضعیت اقتصادی با مشكلاتی مواجه است و ادامه بلاتكلیفی همكاری‌های ایران با گروه ویژه اقدام مالی یا همان FATF  نیز بر مشكلات سیاست خارجی و نظام بانكی كشور می‌افزاید، تصمیم عجیبی بود. انتظار می‌رفت - و البته بیش از انتظار امیدوار بودیم - که مجمع تشخیص شرایط بحرانی کشور را درک کند و در غایت نسبت به تصویب این مسئله گام بردارد.

واقعیت این است که به نظر می‌رسد این لوایح اسیر دست مسائل مختلفی شد. مسائلی که چندان بار نگاه کارشناسی نداشت. نخست این که گفته می‌شد در جهت مخالفت با دولت این لوایح در مجمع معطل ماند. توجیهی که بسیار بدتر از اصل موضوع است. در کنار این، فضاسازی‌های سیاسی بسیار اشتباهی در این باره شد. بعضا شنیده می‌شد که چهره‌هایی در مجمع تشخیص یا بیرون از آن، این لایحه و مصوبه را با مسائلی از قبیل لوایح خیانت‌آمیز یا کاپیتولاسیون قیاس میکردند! از اساس اینكه توافق‌نامه رسمی را كه نظام به آن متعهد و كماكان در حال اجرا بود، با این ادبیات زیر سوال ببریم که در جای خود عجیب بود، اما قیاس مسئله نیز بسیار غلط و دور از منطق بود. این لوایح برای دور نگه داشتن ایران از لیست سیاه این کارگروه بود. حتی به خاطر دارم در برهه‌ای یکی از اعضاء مطرح کرده بود که این لایحه همانند برجام خطرناک است. همین‌جا این سوال اصلی مطرح بود که تعریف خطرناک منطبق بر چه منطقی است؟ آیا توافقی که ایران را بعد از یک دهه از انزوا بیرون آورد و خطر جنگ را از ما دور کرد، خطرناک بود؟ این که طرف مقابل این توافق را درست اجرا نکرد به موضوع یافتن خائن در داخل چه ارتباطی دارد؟! نباید از یاد برد که این برجام بود كه زمینه‌ساز از میان رفتن قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد شد. آیا لغو قطعنامه‌های شورای امنیت كه علیه ملت و كشور بود، خطرناك است؟! به نظر می‌رسد فلسفه بیان و طرح این مقایسه‌ها از اساس باطل بود. در مقابل، امروز ادعاهای عجیبی مطرح می‌شود مبنی بر این که با توجه به اینکه در شرایط فعلی که تحریم‌های دیگری بر ما اعمال می‌شود، این لیست سیاه فشار جدیدی را بر ما تحمیل نمی‌کند! ادعایی بی‌مبنا؛ نباید از یاد برد که این لیست سیاه می‌تواند آخرین فرجه‌های دور زدن تحریم‌ها را نیز از ما بگیرد.

همزمان فضاسازی كه از جانب طیفی خاص از مخالفان تصویب این لوایح صورت گرفت - به ویژه در ارسال پیامك‌های تهدیدآمیز به نمایندگان مجلس در مقطعی و به اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام بعد از آن - انتظار از اعضاء مجمع تشخیص مصلحت نظام این بود كه مبتنی بر نظرات كارشناسی خود و بدون ترس و واهمه از تندروی‌های جناحی و سیاسی نظر بدهند و منافع ملی را بر تهدید پیام که اولویت ببخشند. به نظر می‌رسد علاوه بر دیدگاه‌های اشتباه و نگرانی‌های بی‌جا در این باره، در این میان برخی به دلیل منافعی كه در صورت عدم برقراری ارتباطات بانكی و مالی ایران با جهان به دست می‌آورند، تمایلی به تصویب لوایح مربوط به FATF  نداشتند و ترجیح آنها حفظ وضعیت قفل زده شده بر اقتصاد کشور است.

قرار گرفتن در لیست سیاه  FATF به نفع كشور نبوده و با گذشت زمان شرایط را بیش از پیش دشوار می‌سازد.

واقعیت این است كه منافع ما در این شرایط تامین نمی‌شود؛ چنانكه به گفته بسیاری از کارشناسان كشورهایی همچون چین و روسیه نیز به ما پیغام داده‌اند كه در صورت عدم تصویب این لوایح، امكان همكاری مالی و بانكی با ایران را ندارند. انتظار می‌رود در این شرایط واقعیت‌ها در الگوی بررسی کار قرار گیرد. هنوز فرصت وجود دارد تا با اقدامی به‌موقع و منطقی و منطبق بر منافع ملی، گره کار را بیش از پیش کور نکرد. امید و انتظار این است که ابتدای سال آتی این گام تازه توسط مجمع برداشته شود و با تصویب این لوایح، بار اضافه‌ای بر شانه‌های خسته اقتصاد نگذاریم. از یاد نبریم که همواره نظام ما در خدمت مردم بوده و باید برای بهبود وضعیت آنها تلاش کرد.

منبع: روزنامه سازندگی