محافظه‌کاري برخي از وزرا که به قول رئيس‌جمهوري گيوه‌هايشان را برنکشيدند و همين‌طور سن بالاي تعداد کمي از وزراي کابينه، شايد يکي از دو عاملي است که باعث شده تا وزراي دولت در راستاي سياست‌هاي آن پاي کار نيايند و روحاني به تنهايي وظايف دولت را به دوش بکشد. زمزمه‌هاي آرام ترميم کابينه که پيش از انتخابات به گوش مي‌رسيد پس از انتخابات بلندتر شده است؛ موضوعي که اگر صورت گيرد پويايي و تحرک لازم را به دستگاه اجرايي کشور بازمي‌گرداند. گرچه تغيير برخي از وزرا و ترميم کابينه با گذشت دو سال از آغاز به کار دولت يازدهم همواره مطرح بود اما به دلايلي دولت موفق به اين کار نمي‌شد. حالا و همزمان با شروع فصل جديدي از فعاليت دولت تدبير و اميد، اميدها به اين تغيير پررنگ‌تر شده است. هر چند اظهارات رئيس‌جمهوري پس از انتخابات احتمال ترميم کابينه را صد درصد کرده اما اين نکته که اين تغيير در چه بخش‌هايي لازم است، سؤالي بوده که «وقايع‌اتفاقيه» کوشيده در گفت‌وگو با پروانه مافي، نماينده مجلس و عضو فراکسيون اميد، براي آن پاسخي بيابد.
به نظر شما چقدر ضرورت دارد که کابينه دولت ترميم شود؟
به چند علت اساسي انجام تغييرات در کابينه را ضروري مي‌دانم؛ اولين دليل تغيير شرايط امروز نسبت به شرايط حاکم بر سال 92 است. امروز مجلسي مسئوليت رأي اعتماد به وزراي پيشنهادي را به عهده دارد که به خوبي به اهميت احترام به رأي و نظر مردم واقف است و مي‌داند که در شرايط کنوني، مهم‌ترين مسئله‌اي که براي پيشرفت کشور بايد مدنظر قرار گيرد، همگرايي و همدلي است. درحالي‌که در سال 92 مجلسي از جريان مخالف دولت اين مسئوليت را به عهده داشت و رئيس‌جمهوري منتخب نيز مجبور بود به اقتضاي رويکرد حاکم بر آن مجلس گزينه‌هاي خود را براي وزارتخانه‌هاي 18گانه معرفي کند.
دوم اينکه رئيس‌جمهوري براي تحقق وعده‌هايي که در جريان رقابت‌هاي انتخاباتي ارائه کرده است و به‌منظور پاسخگويي متناسب در قبال مطالبات جامعه نياز به آن دارد از نيروهايي استفاده کند که عميقا به ارزش‌ها و تفکرات و شعارهاي بيان‌شده، اعتقاد داشته باشند. درواقع آقاي روحاني کابينه‌اي مي‌خواهد که در شرايط دشوار داخلي، منطقه‌اي و بين‌المللي، يار دولت باشند، نه باري بر دوش آن.
سومين ضرورت تغيير و ترميم کابينه به بالابودن سن وزرا بازمي‌گردد. آقاي روحاني در شرايطي دولت يازدهم را شکل داد که کشور در وضعيت خاص و بسيار حساسي قرار داشت و هر گونه ريسکي مي‌توانست کشور را با چالش‌هاي وحشتناک و لاينحلي مواجه کند.
به‌همين‌دليل از گزينه‌هاي با‌تجربه در بدنه وزارتخانه‌ها و حتي معاونت‌هاي وزرا استفاده کرد که البته با توجه به شرايط آن روز اقدام منطقي‌اي به حساب مي‌آمد اما امروز براي تحرک بيشتر و تسريع در اجرايي‌کردن وعده‌ها، نياز به جوان‌گرايي و استفاده از ظرفيت همه گروه‌ها و اقشار جامعه در کابينه، بيش‌ازپيش احساس مي‌شود. به‌طور مثال در جريان شکل‌گيري دولت يازدهم، رئيس‌جمهوري بنا به دلايلي که اشاره کردم، از ظرفيت زنان و نيروهاي جوان استفاده حداکثري را به کار نگرفت. درحالي‌که اکنون، براي همراهي بيشتر بدنه جامعه و اقناع افکار عمومي و از همه مهم‌تر بهبود عملکردي و افزايش کارايي دولت، نياز به جلب حمايت همه اقشار و گروه‌هاي جامعه و ديدن‌شدن آنها بيش از هر زمان ديگري حس مي‌شود؛ بنابراين ترميم و اصلاح کابينه براي هماهنگي بيشتر و افزايش بازده، مورد انتظار بوده و فراتر از آن ضرورتي غير‌قابل انکار به حساب مي‌آيد.
صحبت‌هايي شده درباره سهم زنان و معرفي سه وزير زن، به نظر شما استفاده از ظرفيت زنان در کابينه دوازدهم چقدر در بهبود عملکرد دولت مؤثر خواهد بود؟
واقعيت آن است که در جريان رقابت‌هاي انتخاباتي، کانديدايي که بيش از همه احساس مسئوليت خود را نسبت به جامعه زنان بيان مي‌کرد، آقاي روحاني بود. همين امر موجب شده بود تا در هر جايي که ايشان وارد مي‌‌شد، حداقل نيمي از جمعيت حاضر را زنان در‌بر بگیرند. اين اتفاق در نوع خود بي‌نظير بود. حمايت زنان از آقاي روحاني نه‌فقط به‌دليل عملکرد ايشان در قبال زنان در دولت يازدهم بلکه به علت اميد به بهبود وضع کنوني بود که در سخنان و برنامه‌هاي ايشان موج مي‌زد. حالا و پس از انتخابات قطعا استفاده از اين ظرفيت منحصربه‌فرد، فرصت فوق‌العاده‌اي محسوب مي‌شود. بايد به‌تدريج اين فضا را تغيير دهيم که سخن‌گفتن از وزارت سه زن از ميان 18 وزير، غير‌واقعي و عجيب تلقي شود. امروز در دنيايي قرار داريم که توانمندي‌ها و استعداد زنان بر هيچ‌کس پوشيده نيست. در انتخابات پارلمان‌هاي انگليس و فرانسه، رکورد حضور زنان شکسته شده است و زنان بيش از يک‌‌سوم مجلس را به خود اختصاص داده‌اند. حالا که در ساير کشورها که بعضا نگاه‌هاي ابزاري به حضور زنان نيز دارند اين قضيه چنين نفوذ کرده چرا بايد در نظام جمهوري‌اسلامي که مبتني‌بر ديني است که ملاک برتري در آن صرفا تقوا و شايستگي بوده، مورد توجه قرارگرفتن حقوق زنان و توانمندي‌هاي آنها تعجب‌برانگيز باشد، به‌ويژه در شرايطي که بيش از 50 درصد از جامعه تحصيلکرده و نخبه را زنان و دختران تشکيل مي‌دهند. سخن‌گفتن از حضور سه زن در کابينه، آن هم در کابينه دولتي که دغدغه‌مندي خود در قبال زنان را مکررا بيان کرده، امري قابل درک و انتظار است و زنان به علت انگيزه‌اي که دارند، قطعا در صورتي که مورد توجه قرار گيرند تمام تلاش خود را براي ارائه عملکرد خاص و قابل‌توجه ارائه خواهند کرد. تجربه نيز اين را به اثبات رسانده است. همچنين بر‌اساس نتايج حاصل از تحقيقات نرخ ميزان تخلفات مالي، اخلاقي و اداري زناني که مسئوليت به عهده گرفته‌اند در قياس با مردانِ نقش‌آفرين در عرصه قدرت، شرايط مناسب‌تري را نشان می‌دهد. يقين بدانيد که استفاده از ظرفيت تمامي کنشگران و اقشار موجب دميدن روحي تازه در جامعه خواهد شد و در صورت تحقق اين امر مي‌توانيد ثمرات آن را در بازه‌اي نه‌چندان دور احساس کنيد.
آيا با مجلس رايزني‌هايي در اين خصوص صورت گرفته و زناني براي تصدي پست وزارتخانه معرفي شده‌اند؟
طبيعتا پس از برگزيده‌شدن دولت منتخب، به‌تدريج بحث و بررسي پيرامون چينش کابينه آتي مورد توجه قرار مي‌گيرد. اکنون نيز دولت درصدد اخذ نظرات گروه‌ها و دسته‌هاي مختلف و بررسي رزومه‌هاي افراد پيشنهاد‌شده است. در اين خصوص نظر‌خواهي به‌منظور استفاده از ظرفيت‌هاي زنان صورت گرفته و گزينه‌هايي نيز متناسب با تخصص و سوابقي که دارند براي وزارتخانه‌هاي مختلف مطرح هستند.
به نظر شما اعمال تغييرات در چه حوزه‌هايي مي‌تواند به بهبود روند کار دولت منجر شود و فکر مي‌کنيد چند درصد کابينه تغيير خواهد کرد؟
با توجه به وجود مشکلات معيشتي ناشي از رکود که باوجود تلاش‌هاي قابل تقدير دولت همچنان وجود دارد، تشکيل کابينه‌اي که در مباحث اقتصادي يکپارچه و هماهنگ عمل کند، ضرورتي اساسي است؛ بنابراين نياز به تغيير و تحولاتي در حيطه وزارتخانه‌هاي مرتبط با حوزه اقتصاد مي‌تواند منجر به بهبود عملکرد اقتصادي دولت شود. همچنين وزارتخانه‌هايي همچون علوم، نيرو و برخي ديگر از وزارتخانه‌ها براي اينکه بتوانند همگام با خواست و اولويت‌هاي کشور پيش روند، نيازمند دميدن روح تازه‌اي هستند. به‌طور کلي به نظر مي‌رسد با توجه به دغدغه‌ها و برنامه‌هايي که آقاي روحاني به‌عنوان رئيس دولت براي چهار سال آينده در ذهن دارد، بيش از 50 درصد از کابينه فعلي تغيير خواهند کرد که اين تغييرات شامل ورود افراد جديد و نيز جابه‌جايي افراد در قسمت‌هاي مختلف کابينه خواهد بود. افراد کليدي دولت که به معناي واقعي کلمه يار و ياور آقاي روحاني بوده‌اند؛ از جمله آقاي جهانگيري، ظريف، زنگنه و آخوندي نيز به احتمال زياد در کابينه بعدي حضور خواهند داشت.
منبع: روزنامه وقایع اتفاقیه