خبرنگار روزنامه سازندگی در مصاحبهای با محمد عطریان فر، نظر وی را در خصوص خبر منتشر شده خبرگزاری فارس در موضوع انتصاب اخیر غلامحسین اژهای به ریاست قوه قضائیه پرسید. وی گفت: شناختی که از آقای غلامحسین محسنی اژهای دارم تقریباً شناخت 40 ساله است. درست از زمانی که ایشان در یکی از شهرستانهای اطراف اصفهان، به صورت غیرمستقیم با دستگاه قضائی اصفهان همکاری داشت، وی از سال 59 به قم رفت و پس از طی مدارج تحصیلی در حوزه، در تهران در موقعیتها و مسئولیت دادسرا و محاکم، خدمت قضائی خود را از مراتب پایین شروع کرد و پله پله ارتقاء یافت. در مقاطعی نیز به عنوان قاضی مستقر در وزارت اطلاعات زمانی که آقایان ریشهری و فلاحیان مسئولیت وزارتخانه را عهدهدار بودند، با آنان همکاری نزدیک در پروندههای اطلاعاتی داشت. به نظر میرسد، زمانی که محمود احمدینژاد ایشان را به عنوان وزیر اطلاعات دعوت به کار و عضویت در کابینه کرد، سابقه حضور و همکاری نسبتاً طولانی وی با وزارت اطلاعات را میدانست و نفس آن حضور مدام، در این تصمیم بیتأثیر نبوده است. حضرت امام(رحمت الله علیه) در طول حیات خود، دو تن را به ریاست قوه قضائیه منصوب کردند، آیتالله شهید سید محمد بهشتی و سپس آیت الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، هر دو بزرگوار در بدو پیروزی انقلاب سابقه و پیشینهای در نهاد قضایی ایران نداشتند و از نهاد حوزه به این موقعیت منصوب شده بودند. با رحلت حضرت امام، مقام معظم رهبری، همین سنّت سلف صالح را به مدت حدود 30 سال ادامه دادند و با نصب سه تن از فقهای نامدار و مجتهدین مطلق از درون حوزه علمیه قم، حضرات آیات شیخ محمد یزدی، سیدمحمود شاهرودی و شیخ صادق آملی لاریجانی به فاصله هر کدام 10 سال، کسانی را به ریاست قوه منصوب کردند که مشابه سازوکار نصب رؤسای قوه قضائیه در عصر امام، فاقد پیشینه و شناخت اولیه از نهاد قضاوت در کشور بودند. رهبری در سال 97، بنا به تدبیری نو، جهتگیری انتخاب مسئول اول قوه قضائیه را تغییر داده و زاویه نگاه خود را در انتخاب از حوزه علمیه به داخل نهاد قوه قضائیه برگرداندند و بنا به تشخیص و راهبرد جدید، انتخاب فرد اول دستگاه قضا را از درون قوه مبدأ تصمیم قرار دادند. این رویکرد با انتصاب حجتالاسلام والمسلمین آقای رئیسی در سال 97 آغاز شد که با انتخاب وی به ریاست جمهوری، مأموریت نامبرده در قوه خاتمه یافت و رهبری همین رویکرد و جهتگیری را پس از آقای رئیسی در انتصاب آقای غلامحسین محسنی اژهای به کار بستند.
حجتالاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژهای همچون آقای ابراهیم رئیسی از سابقه طولانیمدت و البته پردامنهتر در موقعیتهای متنوع قوه قضائیه برخوردار است و سوابق خدماتی وی در این قوه اگر بیش از آقای رئیسی نباشد، قطعاً کمتر نیست و البته گستردهتر نیز بوده است.
به نظر من، نفس رویکرد جدید رهبری در نصب رئیس قوه قضائیه و عزیمت ایشان در تدبیر نصب از بیرون قوه، به درون قوه اقدامی نو، ابتکاری و واجد محاسنی است، که حداقل آن این است که فرد منصوب، سوابق و لواحق و رفتارها و مناسبات درونِ قوه را به خوبی میشناسد و تدابیر قضائی وی در ساماندهی قوه و تکالیف موضوعه کمتر دچار افراط و تفریط خواهد بود و چون خود فرد منصوب، واجد پیشینه خدمت در مواقف عالی در نهاد قضائی بوده، طبعاً نیروهای فعال و کارآمد و متقابلاً افراد مسئلهدار و متخلف را به نحو مقتضی میشناسد، لذا در تصمیمگیریهای خود سریعتر و البته آرام عمل خواهد کرد. اما ایرادی هم که برخی ممکن است وارد کنند این است که فرد منصوب از داخل قوه، چون خود در نوع عملکرد پیشینیان مدخلیت داشته و در ساخت تصویر مثبت یا منفی دستگاه قضائی واجد نقش بوده لذا همان نگاه پیشین میتواند، مبدأ داوری جامعه مخاطب در همان بدو انتصاب نسبت به او باشد.
حجتالاسلام آقای محسنی اژهای از معدود چهرههای دستگاه قضایی است که با توجه به تنوع مسئولیتهای پیشین و اظهارنظرهای بعضاً شاذّی که در فضای سیاسی کشور داشته، مورد حمایت برخی و از سوی دیگر مورد نقد گروه دیگری از نیروهای فعال سیاسی جامعه بوده است. شایان توجه و تأکید است، موقعیت ایشان در جایگاه فرد اول قوه قضائیه با مسئولیتهای پیشین از جهات مختلف متفاوت است و قطعاً ایشان به لحاظ ضرورت تقویت اعتماد افکار عمومی به خود، نیازمند بازسازی تصویر گذشته خود در آنجاهایی است که نقدهای جدی و منصفانه به او وارد است.
اخیراً مصاحبهای از قول بنده با خبرگزاری فارس پخش شد که بازتابهای گستردهای داشت. لازم به توضیح است بنده مدتهای مدیدی است مصاحبهای با خبرگزاری فارس نداشتهام.
آنچه که از متن منتشر شده به اینجانب نسبت داده شد ضمن اینکه مجدداً تأکید میکنم که مصاحبه مستقلی با خبرگزاری فارس نداشتهام اما میتواند مورد تأیید اینجانب باشد، استقبال اینجانب از تغییر رویکرد رهبری نسبت به انتخاب رئیس قوه قضائیه از حوزه علمیه به درون قوه قضائیه است که در سال 1397 آغاز و در سال 1400 تکرار شد. استقبال از رویکرد رهبری در نحوه انتصاب، معنای متفاوتی از استقبال نسبت به مصادیق منتخب دارد.
منبع: روزنامه سازندگی