سیده فاطمه مقیمی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
در تمام معاملات تجاری دنیا، خرید و فروش ارز بازوی پیشنیاز تجارت است. برخی انتقادها در کشورمان به وضعیت نامشخص ارز در بازار است، موضوع مهمی که تعیین قیمت واقعی آن را باید به بازار واگذار کرد. حال یک هفتهای است که دولت تصمیم گرفته با ارائه بستهای جدید، قیمت ارز را به بازاریها واگذار کند. بسته جدید ارزی با بسته گذشته تفاوتهای اساسی دارد. در بسته گذشته بانک مرکزی بود که بار سنگینی را بر دوش داشت و میگفت متعهدم و همه ارزها را با یک قیمت قابل قبول و متعادل تأمین میکنم. از سوی دیگر شرایطی وجود داشت که رانتهایی ایجاد شد و این مسئله مشکل درست کرده بود. در شرایط جدید، تعهد بانک مرکزی خیلی کمتر است. امروز بانک مرکزی تعهد دارد که برای کالاهای ضروری و اساسی از جمله مواد غذایی ضروری مردم و همچنین دارو و ملزومات پزشکی با قیمت متعادل یا حتی قیمت ثابت ارز لازم را اختصاص دهد. دولت برای ثبات یارانه لازم در این باره تخصیص میدهد و وزارتخانههای مختلف همچون وزارت بهداشت، صنعت، کشاورزی توافقاتشان را انجام دادند و عنوان کردند که فهرست جدید کالاهای مورد نیازشان را به بانک مرکزی اعلام کردهاند.
بنابراین اگر جزییات برنامهریزی شده، چقدر خوب است که میزان دقت عمل در این نوع خرید و فروشها را بالا ببرند. زیرا همچنان شاهد ورود پول کثیف به بازیهای مربوط به خرید و فروش هستیم. در حالی که اگر پول سالم وارد معاملات شود تاثیرات معقول و مفیدی را بر عرصه اقتصاد کشور خواهد گذاشت. لذا اطلاعات معاملات در بازار اگر با جزییات منتشر و تولید شود حتما خط مشی درستی را برای تصمیمگیرندگان ورود به بازار تضمین کند.
روند جدید، مسالهای است که میبایستی از قبل اتفاق میافتاد اما اجرا نکردن آن عملا منجر به عدم اعتماد مردم نسبت به سپردن ارز به بانکها شد و در نتیجه ارزها به گاوصندوقهای شخصی افراد در خانهها ریخته شد. اما با بسته جدید، اگر قرار است فرد یا افرادی، ارز را براساس اختلاف موجود به بانک بسپرند، در صورت نیاز به استفاده از آن ارز میتوانند همان را دریافت کنند. اگر کسی هم پول را در بانک متمرکز کرد، قطعا باید در زمانی که میخواهد ارز خود را متمرکز کند اختلاف سود مربوطه نیز محاسبه و پرداخت شود.
در گذشته اگر کسی بانک پول را میگرفت و بعد قصد داشت تا به طرف تحویل بدهد، میگفت که من به ریال حساب میکنم و به شما میدهم اما در این بسته جدید بانک مرکزی متعهد میشود هر کس ارز را در بانک سپرده میگذارد، همان ارز را به او پرداخت کند و سودش که درصدش اعلامشده به او پرداخت میشود.. هرچند باید مابهالتفاوت نرخ هم اعلام شود، یعنی بگویند که چنددرصد بهره برای چه مدت به پولی که سپرده میشود تعلق دارد. این روش باعث اعتماد مردم است و دولت و بانک مرکزی نیز نسبت به آن تعهد دارند. مجموعه این عوامل در کنار هم بازار را متعادل میکند زیرا ما ارز به اندازه نیاز کافی جامعه داریم.
درعین حال نباید دنیای بیرون از مرزهای کشور را نادیده بگیریم. سیاستهای تحریمی به هرحال تاثیرگذار است. نمیتوانیم خودمان را از مسائل بینالمللی جدا کنیم ولی باید برای شرکای تجاریای که در بازی تحریم در جانب برد برد معاملات اقتصادی با ایران قرار میگیرند برنامهریزی مشخصی داشته باشیم تا سیاست را با آنها برمبنای تجارت متعادل پایهریزی کنیم.
میتوانیم حداقل این آرزو را داشته باشیم که بسته جدید و مدیریتهای نوین اقتصادی که دولت برای شرایط کنونی در نظر گرفته است مدیریتشده پیش برود. به هرحال ما در دنیایی زندگی میکنیم که اقتصادمان وابسته به تجارت بینالملل است و تجارت بینالملل هم ارز قابل قبول بازارهای بینالمللی را دارد. بنابراین اگر برنامهریزی درستی داشته باشیم میتوانیم بسیاری از تورمهایی را که از عوامل قابل پیشبینیای که در شرایط امروزه پیش آمده نشات میگیرد حل کنیم. اگر سیاست درست باشد حتما میتواند برنامهریزی درستی هم تبیین شود.
منبع: روزنامه سازندگی