علی محمد نمازی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

صدا و سیما همواره و در برهه‌های مختلف مورد انتقاد و گلایه بسیاری از مردم و مسئولان قرار دارد. در همین رابطه در هفته گذشته شاهد این بودیم که وزیر امور خارجه، وزیر و رئیس دفتر رئیس‌جمهور نسبت به پخش برخی گزارش‌های خبری و سریال‌ها و نحوه پوشش موضوعات کلان کشور گلایه داشتند. حتی در این رابطه برخی از آنها مطرح کردند که بیننده برنامه‌های تلویزیونی نیستند. این موضوع واکنش بسیاری از فعالان فضای مجازی را در پی داشت چراکه هرساله بودجه زیادی برای صدا و سیما در نظر گرفته می‌شود اما ظاهرا حتی برخی از مسئولان حاضر به دیدن این برنامه‌ها و گزارش‌ها نمی‌شوند.

یکی از موضوعات مورد توجه در این رابطه این است که صدا و سیما یا به اصطلاح رسانه ملی، به دلیل اینکه رقیبی در این عرصه ندارد، برای ساخت هرگونه برنامه و اظهارنظر احساس آرامش می‌کند. سازمان صدا و سیما در مجموع از بیان هرگونه تحلیل و اظهارنظر نگران نیست و شاهد نوعی مصونیت برای آن هستیم. در عین حال انتقادها به این نوع عملکرد هم تاکنون به جایی نرسیده است.

با بررسی شرایط موجود در رسانه ملی می‌بینیم که سال‌هاست یک نوع سلیقه و تفکر خاص و مشخص این سازمان مدیریت دارد و حاکمیت می‌کند. در این رابطه از لحاظ تهیه برنامه‌ها و مدیریت آن حتی گاهی شاهد بیان مطالب تفرقه‌آمیز میان اشخاص، گروه‌ها و قومیت‌ها هستیم. در سال‌های اخیر می‌بینیم که اکثریت گفت‌وگو‌ها، نشست‌ها و مصاحبه‌های پخش‌شده از نگاه یک جناح خاص است و تقریبا نظرات و دیدگاه‌های این جریان بوده که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی منعکس شده است.

در عین حال اخبار سیاسی هم تنوعی ندارد، نقد درونی عملکرد مسئولین فقط از یک دریچه بررسی می‌شود و نهایتا یک تفکر مشخص دائما مورد نقد و ارزیابی قرار می‌گیرد. از سویی با اینکه تولید برنامه‌های فرهنگی همواره از جایگاه مهمی برخوردار بوده، اما در ساخت این برنامه‌ها هم فقط یک سلیقه حاکم بوده است به‌طوری‌که عموم این برنامه‌ها در رابطه با یک موضوع خاص ساخته می‌شود درحالی‌که در واقعیت ماجرا، روایات و حکایت‌های بسیار متفاوت و متنوعی وجود دارد.

همه شرایط موجود در حالی است که در ابتدای انقلاب اسلامی مردم شاهد پخش مناظره‌هایی بودند که نمایندگانی از کمونیست و چپ‌ها تا مذهبیون فرصت بیان نظرات و نقد شرایط موجود را پیدا می‌کردند. به همین جهت مرحوم شهید بهشتی از سوی حزب جمهوری اسلامی و به‌عنوان نماد حاکمیت نظام و تفکر اداره کشور به گفت‌وگو با این جریان‌ها و افراد می‌پرداخت.

بنابراین اگر صدا و سیما بخواهد به گفته امام خمینی^(ره) دانشگاه باشد، باید پیش از هر چیز زمینه را برای بیان نظرات متفاوت از سوی همه هنرمندان، متفکران، دانشجویان و جناح‌های سیاسی فراهم کند. درعین‌حال موضوعات مختلف توسط آنها مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که چنین شرایطی در صدا و سیما حاکم شود، مطالبی که به مردم ارائه می‌شود هم پردازش‌شده خواهد بود و اقشار مختلف مردم را پای برنامه‌ها خواهد نشاند.

در قرآن کریم و منابع اسلامی و علوم دینی هم همواره بر مشورت تاکید شده است. پیامبر اکرم (ص) نیز در اکثر امور با مردم مشورت می‌کرد. ابزارهای مشورت باید برای همه افراد و گروه‌های جامعه مهیا باشد تا موضوعات مورد نیاز مردم به‌طور مشخص طرح شود و تصمیم‌گیری‌ها جمعی باشد. علی‌ایحال به نظر می‌رسد راه‌حل خروج از این وضعیت این است که به همه کسانی که در سال‌های اخیر تهمت و افترایی به آنها زده شده، فرصت پاسخ در رسانه ملی را داشته باشند همانند قانونی که بر مطبوعات کشور حاکم است و به چهره‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی فرصت دفاع و طرح موضوع داده شود. این کار قطعا باعث رفع اختلافات گذشته خواهد شد و فضای همدلی را در کشور گسترش خواهد داد. در غیر‌این صورت رسانه ملی خسران و زیان زیادی خواهد دید و افکار عمومی هم همچون گذشته جریحه‌دار می‌شود.

در عین حال تاسیس شبکه‌هایی توسط بخش خصوصی می‌تواند فرصتی برای رقابت در این عرصه فراهم کند. با این حال رسانه ملی در هر شرایطی وظیفه همراهی با همه قوای سه‌گانه و نهادهای حاکمیتی را دارد.

منبع: روزنامه سازندگی