فرزانه ترکان، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
با گذشت بیش از 40 سال از انقلاب اسلامی با معضلات زیادی در کف جامعه مواجه هستیم، مشکلاتی که نیازمند ریشه‌یابی جدی از طرف جامعه‌شناسان است. از بحث‌های مربوط به طلاق و اعتیاد و زنان بی‌سرپرست و بدسرپرست تا مشکلات فرهنگی که به خودی خود رو به تزاید است.
متاسفانه در جامعه ما نه تنها ریشه‌یابی درستی درباره معضلات و مشکلات انجام نمی‌شود، بلکه گهگاه نظرات فردی و دور از واقعیت افراد نیز این آسیب‌ها را تشدید می‌کند. در شرایطی که آمار طلاق روزبه‌روز در حال رشد است و نسبت طلاق به ازدواج نه‌تنها در شهرهای بزرگ که در شهرهای کوچک هم آمار قابل توجهی است، شاهد یک دومینوی تلخ در جامعه بعد از وقوع طلاق هستیم؛ دومینویی که با وقوع طلاق آغاز و با بحث کودکان طلاق، مشکلات معیشتی و اقتصادی زنان بی‌سرپرست و آسیب‌های اجتماعی که بچه‌های طلاق را تهدید می‌کند، ادامه می‌یابد.
متاسفیم از اینکه در این شرایط جامعه، برخی رسانه‌ها و صداوسیما به جای ترویج بحث آرامش و وفاق در خانواده، برای بر هم زدن نظم اجتماعی تلاش می‌کنند. مساله «چندهمسری» به هیچ وجه با فرهنگ ایرانی همخوانی ندارد و هیچ خانواده‌ای نمی‌تواند چنین مساله‌ای را بپذیرد و پیگیری این مساله هیچ نتیجه‌ای به جز دامن زدن به بحث طلاق و گسترش آسیب‌های اجتماعی ندارد.
در شرایط فعلی جامعه، سن ازدواج بسیاری از پسران بسیار بالا رفته و به علت مشکلات اقتصادی امکان تشکیل خانواده ندارند. وظیفه قوه مقننه و مجریه این است که با تامین سرمایه‌های مشخص، بحث ازدواج و تشکیل خانواده را تسهیل کنند؛ نه اینکه کسانی را که تشکیل خانواده داده‌اند ترغیب کنند تا تهدیدی جدی وارد روابط خود کرده و با موضوع چندهمسری زندگی خود را قربانی تنش کنند. حل مشکل زنان بی‌سرپرست و معضلات و مشکلات اقتصادی مردان و پسران برای ازدواج، نیازمند راه‌حل‌های مخصوص به خود است، نه اینکه روابط خانوادگی افراد متاهل را تحت‌الشعاع قرار دهیم.
این که رسانه ملی این کشور در میزگردی موضوع چندهمسری را طرح و بدون حضور مخالفان این ایده، درباره اهمیت آن بحث می‌کند، جای تأسف و نگرانی است و گویای اینکه صداوسیما برنامه‌های خود را بر اساس توهم می‌سازد. اگر یک هفته زمان بگذاریم و سریال‌های مختلف صداوسیما را تنها در چند قسمت تماشا کنیم، این‌گونه به نظر می‌رسد که گویا این رسانه متعلق به جامعه دیگری است و توهمات ذهنی خود را به شکل فیلمنامه به نمایش می‌گذارد. از جمله این برنامه‌ها، سریال‌هایی با فیلمنامه‌های مملو از مسائل غیرواقعی است که جز تمسخر چیزی به دنبال ندارند. نتیجه این رفتارها، بر هم زدن آرامش روانی جامعه است. بررسی آمار اعتیاد نشان می‌دهد بدون شک اولویت در شرایط فعلی بحث چندهمسری نیست.
در حال حاضر بسیاری از علما و فضلا معتقدند مجوز چندهمسری در زمان پیامبر مجوزی منطبق با شرایط جامعه آن زمان بوده است.
فقه پویا به طور قطع به این مسئله می‌پردازد که در شرایط فعلی اجتماعی با این حجم از آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی و اخلاقی طرح موضوع چندهمسری چه بحران‌هایی را به دنبال خواهد داشت. اینکه صدا و سیما یا برخی رسانه‌های خاص بخواهند شرایط فعلی جامعه را نیازمند این پدیده جلوه دهند اقدام عجیبی است چراکه از اساس بافت فرهنگی جامعه ایرانی چنین مفهومی را بر نمی‌تابد و با ورود همسران دوم و سوم به کانون خانواده‌ها از اساس بنیان خانواده در معرض تزلزل و فروپاشی قرار می‌گیرد. ادعاهایی چون افزایش جمعیت زنان مجرد یا افزایش تجرد قطعی میان زنان و خصلت فطری مردان که «بطور تکوینی تعددی» خلق شده‌اند مهمترین مبانی حامیان چندهمسری اسلامی را تشکیل می‌دهند. اگر هدف از این پیشنهاد بی‌جا و بی‌موقع به اذعان تروی جکنندگان آن ساماندهی جامعه و ازدواج است، کدام عقل سلیمی ایجاد زندگی دوم روی یک زندگی دیگر که احتمال فروپاشی هر دو را تقویت می‌کند، قبول می‌کند.
هنوز هم در حوزه‌های علمیه ما علمایی هستند که به دنبال تطبیق مباحث فقه با شرایط روز بوده و این موضوع را پیگیری می‌کنند. توجه و تمرکز این گروه روی مقوله چندهمسری، با توجه به اصرار جریانی در کشور بر توسعه این امر، الزامی به نظر می‌رسد.
منبع: روزنامه سازندگی