سیدحسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی ایران
مجلس یازدهم در مدت زمان فعالیت خود کارنامه و عملکرد مشخصی برای ارزیابی داشته است. شاید هنوز عمر این مجلس به اندازهای نشده باشد که بتوان به صورت قطعی درباره آن اعلام موضع و نظر کرد اما بدون شک این اندازه از عمر مجلس ساختار، توان، پختگی، اهداف و چشمانداز عمده ترکیب مجلس را نشان میدهد. اینکه این مجلس چه رویهای را برای خود برگزیده است از همین ایام مشخص است. مشخصا میزان تعهد کار کارشناسی و اهداف سیاسی در این ایام رخ نموده است. بهخصوص در چند طرح اصلی مجلس مشخص شد که دوستان چند مرد حلاج هستند و البته چه مواردی را در اولویت و راس امور قرار میدهند و مهمتر از همه آنکه توان کارشناسی درباره موضوعات مختلف در چه درجهای است. دقت در طرح معیشتی دولت در ارتباط با توزیع یارانه نقدی – البته به صورت موقت- و بعد از آن اصلاح قانون انتخابات که حواشی زیادی را به دنبال داشت و البته زمان زیادی از کار کارشناسی مجلس را نیز گرفت، گویای موارد مورد تاکید است. طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها نیز به خودی خود گویای بسیاری از موارد از قبیل رویکردها در قبال سیاست خارجی و داخلی، رویه مملک تداری و بسیاری از مسائل از این دست بود. همچنین طرحهای دیگری که حاشیهآفرین است، حجت را بر همه موارد قبلی تمام کرده است. اخبار منتشر شده گویای این است که مجلس شورای اسلامی – بهطور مشخص هیئت رییسه مجلس یازدهم- طرحی را درباره نابودی رژیم صهیونیستی اعلام وصول کرده است. طرح مجلس برای نابودی اسراییل تا سال 1420 اخیرا اعلام وصول شده است. به صورت کلی بر اساس نوع ترکیب انسانی در مجلس شورای اسلامی طرح بسیاری از طرحها در فضای مجلس امر دور از انتظاری نیست اما اعلام وصول چنین طرحی بسیار عجیب و دور از انتظار بود. فارغ از اینکه البته اسرائیل دشمن مستقیم و مسلم همه مسلمان و حتی آزادیخواهان جهان است اما درباره این شیوه قانونگذاری و محتوای این طرح چند نکته حائز اهمیت است:
1 به صورت کلی نمایندگان مجلس مختار هستند تا هر طرحی را بر اساس دیدگاه خود ارائه دهند اما انتظار میرود طرحهای اعلام وصول شده در مجلس یازدهم توسط هیئت رییسه مجلس از پختگی و عمق بیشتری برخوردار باشد. به هر حال هیئت رییسه مجلس برای همین تفکیک و تمییز در این جایگاه قرار گرفته است و نباید با هیجان یا فشارهای سیاسی درون پارلمانی طرح را از دستور کار خارج یا در دستورکار قرار دهد و مهمتر از همه اعلام وصول کند یا در اعلام وصول آن تعلل کند.
بهطور مشخص درباره طرح اخیر مجلس برای نابودی اسراییل تا سال 1420 ابهامات جدی وجود دارد. هرچند که مجلس اختیار ارائه طرح دارد اما این عنوان برای طرح در کنار محتوای طرح بر اساس آنچه تا به امروز منتشر شده است در صلاحیت مجلس نیست و بهرغم ایجاد حساسیتهای بینالمللی و صرف هزینه سیاسی و وقت مجلس و اتلاف هزینه برای برگزاری جلسات و اتلافوقت مجلس، بهطور قطع به نتیجه راضی کنندهای نمیرسد. بسیاری از نمایندگان نیز به چنین مواردی واقف هستند اما نمیدانم چرا در شرایطی که اسرائیل به دنبال بهانه برای انتقام از ملت ایران و انقلاب اسلامی است چنین رفتارهایی در قلب نهاد قانونگذاری نظام جمهوری اسلامی ایران رخ میدهد. در این شرایط متشنج منطقهای و وضعیت ملتهب روزهای اخیر در ارتباط با سپری کردن روزهای پایانی دولت دونالد ترامپ و البته قرابت آشنای دولت وی با رژیم صهیونیستی، چرا باید یک عده دست به اقدامات مکروهی از این دست بزنند. امیدوارم هر چه زودتر هیئت رییسه مجلس یازدهم تکذیب این خبر مبنی بر اعلام وصول طرح را منتشر کرده و اطلاعرسانی کنند چراکه بهطور حتم حتی اگر برخی طراحان و امضاکنندگان طرح از سر بیاطلاعی دست به چنین اقدامی زده باشند، مشخصا هیئت رییسه باید واقف باشد که امور اینچنینی در صلاحیت رهبر انقلاب و بعد از مسئله صلاحیت، در شأن شورای عالی امنیت ملی است. دوستانی که در مجلس ادعای ولایتمداری دارند آیا میخواهند برای رهبر جمهوری اسلامی تعیین تکلیف کنند یا اراده کردهاند که در وظایف رهبری مداخله کنند؟
2 طرح چنین مسائلی از جهت دیگر نیز عجیب است چراکه مجلس یازدهم باید در این برهه زمانی تجربه نتیجه و عاقبت این شیوه قانونگذاری را دیده باشد.
انتظار میرود وقتی مجلس یازدهم طرح اصلاح قانون انتخابات را با حواشی زیاد به پیش برد و حالا طرح معطل و بلاتکلیف مانده است از تکرار این رویه و روحیه در قانونگذاری دوری کند. مجلس یازدهم در عمل با طرح اصلاح قانون انتخابات- اعم از ریاستجمهوری، شوراها و مجلس- در وظایف ذاتی شورای نگهبان مداخله کرد.
مسئلهای که به نظر میآید منجر به دریافت تذکراتی از جانب شورای نگهبان شده است و بهرغم صرف وقت زیاد و تنش قابل توجه در صحن مجلس به کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور ارجاع داده شد و بر اساس شنیدهها بعید است دیگر از کمیسیون بیرون بیاید. برداشت بنده این است که این طرح به نتیجه نمیرسد مگر این که محدوده کار را جمع وجور کنند و حدود آن را به حدود مدنظر شورای نگهبان برگردانند چراکه بر اساس آنچه تا امروز شنیده شده است، تا این لحظه فقهای شورای نگهبان درباره تغییرات اعمال شده در قانون بر اساس این طرح قانع نشده و قائل به این مسائل و رفتارها نیستند و به صورت روشن مشخص است که در صورت ارسال طرح به شورای نگهبان برگشت خواهد خورد.
3 این دست از قانونگذاری شاید در ظاهر جریان سیاسی قالب در مجلس یازدهم را راضی کند و در این تصور فرو ببرد که امروز با این شیوه قانونگذاری به نفع آنها خواهد بود اما در درازمدت نتیجه کاملا عکس عاید آنها میشود و حاصل کار برعکس خواهد بود... آنچه واضح و مبرهن است نحوه تشکیل این مجلس است؛ مجلس یازدهم در انتخاباتی با رقابت بسیار کم و مشارکت حداقلی شکل گرفت و در نهایت اقلیتی سیاسی در آن حاکم شدند.
بنابراین بدیهی و قابل پیشبینی بود که این اقلیت زمانی که در مجلس حاکم میشود به دنبال آن باشد که برای انتخابات ریاستجمهوری 1400 دوباره زمینه مشارکت و رقابت کم و محدود را فراهم کرده و از طریق آن حاکمیت خودشان را به قوه مجریه تسری بدهند. اما در این بین نکتهای وجود دارد؛ من تصور میکنم که اقدامات مجلس یازدهم شاید در ظاهر و به زعم خودشان به نفع اهداف آنان باشد ولی در حقیقت، به ضرر مجلس یازدهم و جریانهای حامی آنان خواهد بود.
چراکه مردم با نگرانی از اقدامات مجلس به حضور پرشور در انتخابات تشویق خواهند شد و در نهایت نتیجه دیگری را در انتخابات رقم خواهند زد. مردم خوب متوجه شدند که مجلس میتواند چه کارهایی را انجام بدهد. همچنان که در این مجلس هرکاری که خواستند انجام دادند. آنها برای دولت خط و نشان کشیدند و برای برجام تعیین تکلیف کردند و حالا هم طرحی عجیب ارائه دادهاند که در این شرایط پرتنش میتواند التهابات را افزایش میدهد و حتی عرصه را برای اتفاقات تلخ باز کند. از این حیث لازم نیست تا مجلس یازدهم تصور کند برای بقای حضور خود لازم است در هر مسالهای اصلاح قانون انجام دهد تا بقای خود را تضمین کند.
4 تصور میکنم آقای قالیباف که علاقهمند به بر تن کردن لباس ریاستجمهوری در دوره آینده هستند و از رفتار و اظهارات و تصمیمات و جمیع روزگار ایشان در ایام اخیر میتوان متوجه شده که بهطور حتم کاندیدای ریاستجمهوری هستند، باید با تامل بیشتری درباره طرحها و مسائل تصمیم بگیرند. به نظر میرسد ایشان تا به امروز حتی بر مجلسی که همه اعضای آن -به جز 10 نفری یا همین حدود نماینده- در سبد گروه و مجموعه یاران ایشان تلقی میشوند، نتوانستهاند تسلط پیدا کنند. به بیان روشنتر ایشان حتی نتوانسته است بر مجلس مسلط شود و کنترل پیدا کند. اگر این حرکتها ادامه پیدا کند در نزدیکترین افراد و گروههای نزدیک به ایشان نیز درباره توان مدیریتی ایشان تردید حاصل میشود که آیا به واقع قادر هستند که یک کار جمعی را مدیریت کنند؟.
بدون شک با ادامه این روند، این شیوه قانونگذاری و مسائلی از این دست دیگر درباره ریاستجمهوری ایشان مشکلات جدی ایجاد میشود علاوه بر اینکه مجلس شأن و جایگاه و وظیفه خود را دارد و با تداوم این روال مجلس یازدهم دیگر نه از تاک، نشان میماند و نه از تاک نشان.
منبع: روزنامه سازندگی