سیدمصطفی هاشمی‌طبا، عضو هیئت موسس حزب کارگزاران سازندگی ایران
اگرچه دولت جدید آمریکا و رئیس‌جمهور منتخب آن در ایام رقابت‌های انتخاباتی مکرر از مسئله بازگشت به توافق برجام سخن گفتند اما مشخصا رفتارهای اخیر این دولت و تاکید بر این که ابتدا ایران باید گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای خود را بردارد نشان داد ممکن است بازگشت به فرم و چهارچوب برجام در کوتاه‌مدت ممکن نباشد و از اساس ممکن است به عمر دولت فعلی قد ندهد. البته در این رابطه سنگ‌اندازی‌های زیادی نیز بر سر راه دولت شد تا نتوانند از طریق گشایش‌های حاصل از برجام گام‌هایی را در عرصه اقتصاد و یا حتی پیشروی در سیاست خارجی بردارد. از این نظر با دو موقعیت روبه‌رو هستیم. موقعیت نخست این‌که ممکن است در این شرایط دوباره در عرض مدت زمانی کمتر از چند ماه چهارچوب برجام قابل احیاء باشد یا این که دو طرف به توافق‌ها و تفاهم‌های جدیدی دست پیدا کنند. در عین حال ممکن است این امر بسیار دیر و دور باشد. در شرایط فعلی با یک صورت مسئله اصلی روبه‌رو هستیم. صورت مساله‌ای که بر اساس گفته‌های چند روز اخیر قابل تنظیم است و باید بر اساس تنظیمات فعلی، راهکاری در نظر گرفت. واقعیت این است که آمریکا اول از برجام خارج شد بنابراین اول آمریکا باید به برجام برگردد. رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور نیز رسما اعلام درست .» آمریکایی‌ها اول باید به برجام برگردند « کردند هم همین است و آنها نیز باید بپذیرند.درست است که مکرر از عقلانیت در سیاست خارجی حرف می‌زنیم اما باید به یاد داشته باشیم که امتیازدهی در اصول دیپلماسی نیز شروطی دارد و مهم‌تر از شروط خط و مرزی دارد و شرایط فعلی به خوبی نشان می‌دهد خطی که بر اساس آن باید از امتیازدهی به آمریکا خودداری کرد، چه نقطه‌ای است. با این تصمیم و راهبرد حالا با یک شرایط سخت اقتصادی روبه‌رو هستیم. در این شرایط اقتصادی شعار و یارانه نمی‌تواند کاری از پیش ببرد. وضعیت فعلی در گام نخست نیازمند واقع‌بینی است یعنی بپذیریم در چه سطح نازلی از اقتصاد هستیم. چه تعریفی از وضعیت اقتصادی فعلی داریم و قرار است چه نقطه و برنامه‌ای را برای خروج از وضعیت فعلی در نظر بگیریم.این که مکرر دنبال مقصر این وضعیت بگردیم تنها ما را در یک هزارتوی بی‌پایان گرفتار می‌کند. در وهله نخست نباید از یاد برد که بودجه‌نویسی در ایران دچار مشکلات جدی است. این که می‌گوییم بودجه‌نویسی ایراد دارد مساله‌ای منحصر به دولت‌های چپ و راست نیست بلکه از اساس ساختار بودجه‌نویسی در ایران مشکلات جدی دارد.
بنابراین اتخاذ تدبیری در این‌باره که برخاسته از راه‌حلی کلان و با همیاری همه باشد اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این مسئله باید واقعی تهای وضعیت اقتصادی را برای مردم تشریح کرد و البته درباره اصل مقاومت در شرایط سخت اقتصادی فعلی به صورت کلان و برای همه مردم جامعه تدبیری اتخاذ کرد. نمی‌توان به مردم گفت که ما بر اساس ایدئولوژی که برای خود اتخاذ کردیم می‌خواهیم با شرایط سخت اقتصادی کنار بیاییم اما مسئولان و رده‌ای از مدیران در رفاه زندگی کنند و هزینه تحمل این مقاومت را به مردم عادی تحمیل کنیم.این مسئله مردم را از نظام دور می‌کند کما این که می‌بینیم شکاف‌هایی بین مردم و مسئولان در این زمینه رخ داده است. تا حدود 20 سال پیش این شکاف کمتر بود اما مشخصا رشد فاصله طبقاتی در دولت‌های نهم و دهم کار را به شدت سخت کرد و امروز نیزمردم احساس می‌کنند مسئولان از آنها جدا هستند و مشکلات اقتصادی را به آنها تحمیل می‌کنند.
به خصوص که تغییرات در روحیات و شخصیت‌های دو رئیس‌جمهور اخیر باعث بروز برخی سوءتفاهم‌ها نیز شده است. ادامه این روند به ناامیدی می‌رسد. این که مکرر با شعارهای پوپولیستی بخواهیم به مردم وعده سرخرمن بدهیم در نهایت چیزی عاید ما نمی‌کند. مسئله برجام مهم است اما باید برای تمامی سناریوها آمادگی داشته باشیم.
منبع: روزنامه سازندگی