فرزانه ترکان؛ عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
در بسیاری از کشورهای دنیا بحث سلامت، ارائه خدمات این حوزه و دارو بخش جدایی‌ناپذیر از برنامه‌های توسعه است. در واقع، همواره سعی می‌شود تا روش‌های ارتقای سلامت در جامعه مورد بررسی قرار بگیرد و با آسیب‌شناسی هر چند جزئی از وضعیت کنونی در جهت بهبود آن گام بردارند و به آن اولویت دهند. در کشور ما، اما سال‌های گذشته به دلیل اینکه همواره امروز، فکر امروز را کردند و هرگز برنامه‌ریزی درستی برای توسعه کشور مدنظر نبوده است، این بحران بوده که ارتقا یافته است. این روند در رویه تامین معاش مردم و اقتصاد زندگی روزمره آنها تسری یافته و نتیجه آن نیز آمارهایی است که از افزایش فقر در سال اخیر می‌گویند.
در کنار این فقر روبه رشد اما این بحث سلامت در جامعه است که مکرراً شاخص‌های آن سقوط می‌کند و در برابر اعداد و ارقام وضعیت معیشتی مردم نیز کمتر در اخبار رســانه‌ها به آن پرداخته می‌شود. وقتی برنامه‌های توسعه را در سال‌های اخیر مرور می‌کنیم به چارچوب‌ها و شــعارهای تکراری در زمینه شاخص‌های سلامت و تامین دارو می‌رسیم حتی در برنامه‌های انتخاباتی نیز هرچند شعاری و غیرقابل تحقق هستند، موضوع سلامت جامعه کمتر مورد توجه است. در بحثی که در سال گذشته طرح و در سال جاری با تابلو جراحی اقتصادی دولت سیزدهم پیاده شد، در حرکتی بدون کار کارشناســی و با بستن چشــم بر وضعیت اقتصادی جامعه، در یک تصمیم سیاسی با حذف ارز ترجیحی، سطح معاش مردم روزبه‌روز سخت‌تر و تنگ‌تر و محدودتر و یکی از اصول توسعه یعنی سلامت جامعه به دست فراموشی سپرده شد. در زمان این بحث در مجلس، به‌جز چند نماینده معدود که تنها دلسوزان ملت در مجلس بودند، صدای مخالفتی شنیده نشد با این وجود این نمایندگان بارها تاکید کردند که دارو شوخی‌بردار نیست، منابع مالی آن را نمی‌توان همچون بسیاری دیگر از کالاها از طرق دیگر جبران کرد.
متاسفانه به این موضوع توجه نشد و وزارت بهداشت کار کارشناسی برای تامین دارو نکرد و با خیال روزمرگی زمان از دست رفت. امروز جایی رسیدیم که شرکت‌های داروسازی صرف و صالح اقتصادی را در اینکه بدون ارز ترجیحی دارو تولید کنند، نمی‌بینند. وقتی وزارت بهداشت در اقدامی که خودشان آن را شجاعانه و انقلابی خواندند دست به حذف ارز ترجیحی زدند، آیا ساده‌ترین محاسبات اقتصادی در تولید دارو را ندیدند یا برای کسی مهم نبود؟! در این ایام بعد از حذف ارز ترجیحی از دارو، کسی نپرسید در این اقدام شجاعانه چند برابر ارز مصرف شد تا دارو وارد شود و با صرف چه میزان ارز کشور، دارو با قیمت‌های بالا به دســت مردم رسید. برای طرح و جواب این سوالات، نه زبان پرسشگری هست نه زبان پاسخگو و هنوز این مسئله بغرنج در نظام سلامت کشور وجود دارد. هنوز داروهای حیاتی کمیاب و نایاب با قیمت سه یا چهار برابری برای مردم قابل تهیه است. داروهای زیادی از لیست پرداخت بیمه خارج شده و این قیف هر روز در حال تنگ‌تر شدن است. مردم در حال پرداخت هزینه دارو از جیب و از هزینه خورد و خوراک خود هستند.
من تصور می‌کنم اگر کمیسیون مجلس به دنبال طرح سوال و پاسخگویی وزارت بهداشت نباشد باید منتظر بحران جدی در شاخص سلامت جامعه حتی بیشتر از وضعیت نگران‌کننده امروز باشیم. در ماه‌های اخیر بیمه‌ها قراردادهای خود را لغو می‌کنند چون نمی‌توانند تعهدات بیمه‌ای خود انجام دهند چراکه بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها صرفه اقتصادی در عقد قرارداد نمی‌بینند. مهاجرت پزشکان به دلیل عدم درآمد مکفی موضوع دیگری است. بسیاری از پزشکان در حال خرید مدرک برای خروج از کشور هستند و این مسئله ما را به‌طور جدی در مشکل کمبود پزشک قرار می‌دهد. ما در وضعیت بسیار خطرناکی هستیم و باید موضوع به‌صورت ضربتی و چند فوریتی در مجلس یا بین عقلا طرح و حل شود. پیشنهاد ما این است که مجلس یازدهم طرح استیضاح وزیر بهداشت را که جسته‌وگریخته از جانب نمایندگان طرح می‌شود با جدیت دنبال کند. ما در سال‌های گذشته، دوران‌های بسیار سخت‌تری را از این روزها را پشت سر گذاشتیم اما سیستم ضعیف و فشل فعلی در وزارت بهداشت در بحران فعلی تاثیرگذار اسـت. با وجود همین تحریم‌ها اگر نظام بهداشــت و درمان و شخص وزیر بهداشت به‌عنوان مدافع سیستم پزشکی مانع حذف ارز ترجیحی می‌شد و مدافع تعرفه واقعی بود، شاید این شرایط را تجربه نمی‌کردیم بنابراین تغییر وزیر بدون شک بی‌فایده نیست.
منبع: روزنامه سازندگی