محسن هاشمی، رییس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
متاسفانه به اندازه کافی با امام حشرونشر با نشستوبرخاست نداشتم ولی میتوانم مطالبی را از قول آیتالله هاشمیرفسنجانی در مورد امام نقل نمایم.
آیتالله هاشمیرفسنجانی میفرمودند، بیشک آنچه که آیتاللهالعظمی خمینی را امام کرد و به این مرحله از عظمت رساند و این آثار بینظیر را به امت اسلام هدیه کرد، جز از معارف قرآن برنمیآید. انسانی که کاملاً متن قرآن در وجودش اشراب نشده باشد تا این حد نمیتواند عاشق اینگونه مسائل باشد و وقت بگذارد و مرجعیت خود را تحتالشعاع آن قرار بدهد. کارهایی که امام کردند، مخصوصاً از زمانی که فضا باز شد، بینظیر است.
امام در دورهای که حوزه رشدمیکرد بهخاطر ملاحظاتی که برای نظرات آیتاللهالعظمی بروجردی داشتند و نمیخواستند ریاست ایشان تضعیف شود، خودشان را نشان نمیدادند. لذا طلبههای جوان حوزه، اطلاعات کافی از محتوای علمی و فکری امام (ره) نداشتند. بعد از رحلت آیتالله بروجردی صفحه جدیدی در تاریخ حوزه و ایران پیدا شد و امام خمینی با آن واقعیت قرآنی که در وجودشان شکل گرفته بود، شناخته شدند و ابعادی از شخصیت امام برای طلبهها بروز کرد. ابتدا ایشان در درسهای فقه و اصول وارد مسائل سیاسی نمیشدند. بیشتر روی مسائل علمی و متونی که طلبهها باید یاد میگرفتند، متمرکز بودند. بعداً وقتی میدان عمل پیش آمد، دنیا حقیقت وجودی و ابعاد شخصیتی ایشان را در همه حوزهها شناخت.
نکته دیگری که در تفکر قرآنی امام بود بعد عرفانی است. چون امام با عرفان به آیات نگاه میکردند، مطالبی را میگفتند که آن مطالب در سطح معمولی یعنی برای کسی که فقط بعضی از کتابهای عرفانی را سطحی خوانده باشد، قابل درک نبود.
روحانیت قبل از برنامه انقلاب اسلامی مورد بیمهری تاریخی بود و توجهی چندانی به روحانیت شیعه در جهان نمیشد امام، ایران، روحانیت و شیعه و اسلام را زنده کردند. چون ایشان بیشتر به نام اسلام حرف میزدند و مکتب اهل بیت(ع) را اسلام ناب میخواندند و دقت خاصی به کلمات و حتی آهنگ آیات توجه میکردند. همان مقدار که از تفسیر سوره حمد از ایشان نکاتی مطرح شده با تفاوتهایی در بقیه قرآن هم است.
تحولی که امام در افکار ایران و جهان اسلام به خصوص در مکتب اهل بیت (ع) به وجود آوردند، کار کوچکی نیست میدانیم که بعد از پیامبر (ص) تاکنون چنین حکومتی یا این معنا که معیارش فقط احکام اسلام و ائمه باشد، نبوده است. امام موفق شدند، حکومتی با نظرسنجی عمومی و رای بیش از ۹۸ درصد مردم تشکیل دهند، پیاده کردن اسلام به خصوص مکتب اهل بیت را در قانون اساسی گنجاندند و تا زمانی که بودند، مواظبت کردند تا تفکرات محدود کنندهای که در شورای نگهبان و جاهای دیگر به چشم میخورد، اسلام را محدود و بدنام نکند لذا مجمع تشخیص مصلحت را بنا نهادند. حیف که در سالهای آخر عمر به حکومت رسیدند و ضعف جسمی و کسالت حال، فرصت کارهای جدید با رؤیت مسائل جامعه را به ایشان نداد. برای مثال در مساله شهرهای بزرگ (بلاد کبیره) که ایشان فتوا داشتند، تهران هم کبیره شده و مشکلات برای مردم پیش آمده بود که گاهی باید روزههایشان را میخوردند و نمازها را شکسته میخواندند. آیتالله هاشمی خدمت ایشان رفتند که بحث کنند و بگویند که این فتوا باید به گونه دیگری باشد. یک مقدار که حرف زده شد، ایشان گفتند: در این سن، حال و وقت لازم برای تحقیق ندارم. زمانی تحقیق کردم و به اینجا رسیدم و این فتوا مربوط به زمانی است که در اوج کار علمی بودم.
منبع: روزنامه سازندگی