شهربانو امانی
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران و شورای شهر
تهران دو گسل بزرگ دارد و سال‌های سال است كه دانشمندان بر آن تأکید می‌كنند. از زلزله رودبار و بم تا ورزقان و كرمانشاه، هر زمان زلزله‌اى در كشور رخ می‌دهد، شدت آنهم بیشتر می‌شود و تجربه تلخى بعد از چنین را بر اذهان عمومى به جا می‌گذارد. عموما اتفاقاتی همه سعى دارند تا بحران را مدیریت كنند و نشان دهند که به فکر هستند، اما زمانى كه تلخى آن از میان رفت، بازهم روز از نو و روزى از نو.
من آن زمان هم كه در مجلس بودم به یاد دارم كه بحث زلزله و نبود مدیریت صحیح بحران مطرح می‌شد و اعلام می‌كردیم كه اگر گسل‌های تهران فعال شوند یك فاجعه رخ خواهد داد، كه برخى می‌گفتند این سخنان را مطرح نكنید زیرا مردم نگران می‌شوند؛ اما این یک حقیقت است، هرچند كه ما نمی‌توانیم از وقوع زلزله جلوگیری كنیم اما می‌توانیم با روش‌هاى مختلفى از آن عبور كنیم. همانند ژاپن و بسیارى از كشورهاى دیگر كه این موضوع را به صورت ساده حل كرده‌اند. به طور مثال ژاپن سال‌هاى سال است كه ساخت وساز شهرى خود را براساس استانداردهاى روز جهانى انجام می‌دهد؛ اما در تهران كه پایتخت ایران است، به رغم پیشرفت علم، می‌بینیم كه در سال‌هاى گذشته چگونه در كوچه‌های ٦مترى ساختمان‌ها و برج‌های ٢٢طبقه ساخته شده است. متأسفانه سال‌ها بود كه سوله‌هاى مدیریت بحران در دست نهادهاى مختلف بود و براى اجراى برنامه‌هاى تلویزیونی از آنها استفاده می‌شد كه ما بسیارى از آنها را پس گرفتیم. زلزله چهارشنبه شب تهران به مثابه یك مانور همگانى بود كه اگر همه ارکان جمهوری اسلامی جمع می‌شدند نمی‌توانستند چنین مانورى را برگزار كنند. این زلزله به وضوح نشان داد كه شهر تهران کامال بی‌دفاع است. مردم ما هیچ آموزشى براى چنین موقعیت‌هاىی ندیده‌اند. همانطور كه دیدید مردم چند ساعت بعد از زلزله تهران، ١٥میلیون لیتر بنزین مصرف كردند، ترافیک‌های طولانی و عظیم در سطح شهر رخ داد که بی‌برنامه بودن و بی‌دفاع بودن شهر تهران را به نمایش گذاشتند. زلزله در تهران نشان داد كه اگر قرار بود خسارت‌های مالی و جانى برجا بگذارد، هیچ مدیریت بحرانی صورت نمی‌گرفت. اكنون همه سرشان گرم است، چند روزی را به فكر زلزله هستند، مقاله می‌نویسند، انتقاد می‌كنند اما پس از آن بازهم بحث مدیریت بحران به حاشیه رانده خواهد شد.
یكى از برنامه‌هاى مهم ازاین پس باید رسیدگى و نظارت ویژه بر ساخت و سازها باشد، هم ازنظر مصالح ساختمانى و هم ازنظر روش‌هاى ساخت وساز. به طور مثال ساختمان‌های شهرك اکباتان كه بیش از ٤٠سال قبل ساخته شده‌اند کامال فنى و مهندسی‌ساز و حتى در مقابل زلزله ٩ریشترى هم مقاوم هستند. سازمان نظام مهندسی به عنوان یك ركن غیردولتى باید نظارت‌هاى خود را کامال جدى و بدون تعارف انجام دهد و بافت فرسوده تهران هم بدون تعارف باید تكلیفش مشخص شود. بحث «سمن‌ها» می‌تواند در مدیریت بحران به ما بسیار كمك كند. سمن‌ها و شبكه‌هاى اجتماعى همانطور كه در انتخابات توانستند یك هدف را در پیش بگیرند، در اینگونه موارد می‌توانند آموزش‌های كامل و لازم را به شهروندان بدهند. ما به امید خدا در شوراى شهر، بودجه 97 را به سمتى خواهیم برد كه این دغدغه‌ها در مورد زلزله و مدیریت بحران، از بین برود. شورا بسیار بسیار در مورد این قبیل موضوعات حساس است و همانند گذشته كه سوله‌هاى مدیریت بحران را پس گرفت، سعى دارد تا در سایر موارد اقدامات مؤثری را انجام دهد . اگر خداى ناكرده زلزله در تهران رخ دهد، معتقدم كه یك فاجعه بشرى رخ خواهد داد. اكنون اصفهان به عنوان پشتیبان تهران در زمان وقوع زلزله معرفی شده است، شما ببینید كه براى زلزله كرمانشاه تمام ایران پشتیبان شدند اما مگر همه مشكلات حل شد؟ این مهربانی و نودوستی مردم ایران قابل تحسین است اما در زمان وقوع زلزله در تهران بعید است كه بتوان براى آن كارى كرد. بحث آموزش باید از طریق رسانه‌های ملی صورت بگیرد، اما زمانى كه ما می‌بینیم چنین اتفاقی نمی‌افتد، دست نیاز به سوی سمن‌ها و شبكه‌هاى اجتماعی می‌بریم كه آموزش‌های لازم و فردى را به مردم بدهند.
منبع: روزنامه آرمان