حزب کارگزاران سازندگی استان قم در شامگاه سهشنبه، نهم آبان ماه مجلس بزرگداشتی برای مجتهد نواندیش، مرحوم احمد قابل برگزار کرد.
به گزارش سایت کارگزاران، در جلسه بزرگداشت مرحوم احمد قابل، که با موضوع میراث فکری او در دفتر حزب کارگزاران برگزار شد، استاد عمادالدین باقی روشنفکر دینی، به سخنرانی پرداخت.
باقی در ابتدای بحث خود در مورد مرحوم قابل گفت: ایشان مجموعهای از صفات حسنه بودند، شاید همه این صفات را بشود در افراد پراکنده نشان کرد اما اینکه مجموع این صفات در کسی باشد بسیار معدود و بعید است.
او ضمن تقسیم میراث مرحوم قابل، به میراث عملی و میراث فکری و اجتهادی و اشاره به حدیث "قدر رجل علی قدر همته" و تفسیر این حدیث به "ارزش هر کس به اندازه انتخابهای اوست؛" گفت: در میراث عملی قابل میتوان از انتخابهای قابل یاد کرد. مرحوم قابل با ویژگیهایی که داشت میتوانست مقامات بالایی در حکومت کسب کند اما حاضر نبود به هر قیمتی مقامی کسب بکند و این ویژگی مهم انتخابهای مرحوم قابل است.
اما در میراث فکری قابل جناب باقی ضمن یادآوری این نکته که میان مرحوم قابل و نسخههای مشابه تفاوتهای بسیاری در انگیزه و شخصیت و مرام است از میراث وی در حوزه نظرات سیاسی و اجتماعی صحبت کرد.
باقی، مهمترین میراث فکری مرحوم قابل را اندیشه وی در بحث شریعت عقلانی عنوان کرد و گفت: شریعت عقلانی یعنی شریعت عقلمحور؛ عقل به عنوان گوهر انسانی، یک گوهر بینالاذهانی است و این عقل نمیتواند مقید به قوانین پیشساخته باشد. مؤمنان این گوهر را آفریده خدا و کافران آن را زاده طبیعت میدانند.
این نویسنده و پژوهشگر، نکته برجسته اندیشه قابل در بحث شریعت عقلانی را این دانست که قابل ضمن پذیرش عقل از لوازمی صحبت میکرد که به دنبال عقل میآید و باید به آنها متعهد بود: نمیشود از عقل دفاع کنیم ولی خلاف مقتضیات آن عمل کنیم.
در ادامه عمادالدین باقی استدلال مرحوم قابل را اینگونه توصیف کرد که عقل حجت باطنی است و شرع حجت ظاهری است و از آنجایی که باطن بر ظاهر مقدم است، پس عقل حاکم اصلی است و در جاهایی که عقل ساکت است شرع وظیفه حکم دارد.
در ادامه این جلسه، باقی ضمن تفسیر شریعت عقلانی مرحوم قابل به پرسشهای حضار در مورد این نظریه پاسخ داد.