با توجه به ناهنجاری‌ها و خشونت‌هایی که در جامعه نسبت به زنان صورت می‌گیرد، لایحه‌ای با نام «منع خشونت علیه زنان» با همکاری کمیسیون‌های فرهنگی و زنان و خانواده تهیه شده است. این لایحه یکی از مهم‌ترین قوانینی است که انواع خشونت‌ها علیه زن را تعریف کرده و جزاهایی را برای آن در نظر گرفته است. از اهداف این لایحه می‌توان به تأمین حقوق شرعی و قانونی و حفظ کرامت انسانی زن، حفظ سلامت خانواده و مبارزه علیه رسوم، عرف و عادات مغایر احکام دین مقدس اسلام مسبب خشونت علیه زن، جلوگیری از خشونت علیه زن، تأمین آگاهی و آموزش عامه در مورد خشونت علیه زنان و تعقیب قضایی مرتکبین جرم خشونت علیه زنان اشاره کرد. این لایحه با اصلاحاتی از سوی مجلس شورای اسلامی، به قوه قضائیه ارسال شد و قرار است که دوباره به مجلس بازگردد و در قالب طرح دوفوریتی بررسی شود. «آرمان» در این باره گفت‌وگویی با فرزانه ترکان عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایرانن داشته است که می‌خوانید.
این لایحه تا چه اندازه می‌تواند برای تحقق مطالبات زنان در جامعه مفید واقع شود؟
در بررسی ناهنجاری‌های اجتماعی که در جامعه وجود دارد و قسمت زیادی از آن مربوط به تضییع حقوق زن‌هاست. برنامه‌های بسیار کمک‌کننده‌ای از سوی مجلس ارائه و تصویب می‌شود. یکی از آن برنامه‌ها «منع خشونت علیه زنان» است و اگر این معضلات در جامعه ریشه‌یابی شود بسیار مفید است. جامعه نیازمند این گونه قانون‌هاست، چراکه در کشورمان هنوز با جامعه‌ای مواجه هستیم که زن را به عنوان جنس دوم و جنسی که متحمل فشارها و بارهای سنگین اجتماعی است می‌شناسد. آمار زنان بی‌سرپرست یا بدسرپرست در جامعه روزبه‌روز افزایش یافته و خشونت علیه آنها نه فقط در بُعد اجتماعی بلکه در درجه اول در بُعد خانوادگی و... در حال اعمال است.
آمار خودکشی و خودسوزی در میان زنان بیشتر از مردان است، دلیل این موضوع را چه می‌دانید؟
آمار خودکشی یا خودسوزی زن‌ها در برخی از شهرستان‌های کشور بسیار بالاست و این موضوع نشان‌دهنده آن است که آنها هیچ امیدی برای رسیدن به احقاق حق‌شان ندارند. قطعا از نظر اجتماعی و قوانینی که بتواند از حقوق زنان در جامعه خصوصا در جامعه سنتی حمایت کند، نیازمند کار بیشتر هستیم. اکنون با مشکلات و معضلاتی روبهرو می‌شویم که بسیاری از آن مشکلات مربوط به زنان است.
در چه جوامعی خودکشی و خودسوزی بیشتر دیده می‌شود؟
در شهرهای بزرگ که از لحاظ فرهنگی در سطح بهتری قرار دارند این اتفاقات کمتر است و ما شاهد خودکشی و خودسوزی در شهرهای کوچکی هستیم که در آن شهرها قوانین قومیتی هم وجود دارد که برای زن‌ها مشکلاتی را به وجود می‌آورد. اگر به این موضوع نگاه جامعه‌شناسانه داشته باشیم به این نتیجه می‌رسیم که جامعه سالم نیاز به خانواده‌های سالم و خانواده‌های سالم نیازمند مادر یا همسر فعال و حمایت کننده است.
برخی می‌گویند این گونه خشونت‌ها از جمله خودکشی در میان زنان در جوامع پیشرفته بسیار کم است، نظر شما در این باره چیست؟
جوامع پیشرفته از نظر اخلاقی و فرهنگی به یک ثبات رسیده‌اند. این ثبات نتیجه توجه به حق و حقوق زن‌ها در جامعه بوده است. یکی از مواردی که نیاز است تا به آن بسیار توجه شود قانون منع خشونت علیه زنان است و می‌توان گفت که همیشه منظور از خشونت، خشونت رفتاری نیست. این لایحه نباید فقط منوط به خشونت‌های رفتاری باشد، چرا که زنان بجز آنکه دچار خشونت‌های فیزیکی‌اند، اغلب با خشونت‌های کلامی هم روبهرو میشوند. به عنوان زنانی که شاهد این گونه خشونت‌ها علیه زنان هستیم، باید پیگیر باشیم که آیا قانونی برای دفاع از کسانی که مورد خشونت‌های کلامی قرار می‌گیرند، پیش‌بینی شده یا خیر؟ آنچه که در کشورهای پیشرفته دنیا اتفاق می‌افتد آن است که این خشونت کلامی قطعا جریمه دارد و هیچ مردی به خود اجازه نمی‌دهد که زنی را در جامعه حتی مورد خشونت کلامی قرار دهد.
نظر شما به طور کل درباره این لایحه چیست؟
قطعا این قانون، کمک‌کننده خواهد بود و شاید بتوان گفت که اگر کامل نیست، اما آغاز خوبی برای پاسخ با مطالبات زنان است. در بحث مشکلاتی که برای زنان بی‌سرپرست و بدسرپرست وجود دارد، این قانون بسیار کمک‌کننده است. در سوی دیگر مشکلاتی که برخی زن‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند مربوط به پس از جدایی و طلاق است. به نظر می‌رسد زمان آن رسیده که این زنان بیشتر تحت حمایت قانونی قرار داشته باشند تا مردی بعد از طلاق به خود اجازه ندهد و به راحتی نتواند به او زن ظلم کند. وضعیت اشتغال زنان شکل مناسبی ندارد، چرا که نمی‌توانند با شغل‌هایشان به عبور از موانع زندگی خود برسند و در نتیجه با مشکل مواجه میشوند؛ چه برسد به آنکه زنان بخواهند فرزندان را هم تحت پوشش خود قرار دهند که این موضوع بازتاب‌های وسیعی در اجتماع و در حوزه ناهنجاری‌های رفتاری خواهد داشت. در مجموع باید تلاش کنیم و تا سمتی برویم که برای همه افراد جامعه، به‌خصوص زنان، جامعه‌ای امن داشته باشیم تا زنان هم بتوانند در جامعه بهترین فعالیت را داشته و در صورت لزوم به حقوق خود برسند. باید توجه داشت که قوانین محکم بازدارنده بوده و این قوانین به هیچ‌کس اجازه تضییع حق دیگری و یا اجازه اعمال خشونت نمی‌دهد. در نهایت باید یادآوری کرد که این لایحه یک زیرساخت حقوقی مناسب برای تامین امنیت اجتماعی و اخلاقی برای زنان در جامعه خواهد بود.
منبع: روزنامه آرمان