عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران با تأکید بر اینکه نمایندگان وکیل مردم هستند و نه وکیل دولت، می‌گوید: بدون نظارت مجلس، عمل قانون‌گذاری نیز بی‌نتیجه خواهد بود.
به گزارش سایت کارگزاران، پروانه مافی گفت: یکی از وظایف مهم نمایندگان در مجلس شورای اسلامی، نظارت بر فعالیت‌های کل ارکان و نهادهای دولتی، نیمه‌دولتی و حتی در برخی از بخش‌ها، نظارت بر بخش خصوصی از طریق اتاق بازرگانی است و این وظایفی است که نمایندگان باید در بخش نظارت انجام دهند.
وی افزود: اگر نظارت پررنگ نباشد و فعالیت‌های نظارتی دقیق و منسجم نبوده و پیگیری نشود، عملاً قانون‌گذاری بی‌نتیجه خواهد بود.
مافی در همین راستا تصریح کرد: قانونی که وضع می‌شود برای این است که شرایط را کنترل یا مهار کند و شرایط موجود را به سمت بهبود پیش ببرد. دستاورد قانون وضع‌شده باید برای مردم بهبود شرایط باشد که این امر عملاً میسر نمی‌شود مگر اینکه نظارت به‌خوبی صورت بگیرد.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه «قانون در حوزه نظارت، اختیارات وسیعی را برای نمایندگان مجلس قرار داده است»، اظهار کرد: نمایندگان به‌خوبی می‌توانند با اتکا به این وظایف و اختیاراتی که قانون به آن‌ها داده است، از ساده‌ترین تا پیچیده‌ترین بخش‌هایی که نیاز به نظارت داشته باشد، ورود کنند و هیچ‌کس هم نمی‌تواند مانع آن‌ها شود.
مافی با بیان اینکه «نظارت بخش مهمی از کار نمایندگی است.» افزود: البته نمایندگان مجلس فعلی در ابتدا بر این موضوع متمرکز بودند و حتی یک روز از روزهای هفته را به بحث نظارت با عنوان سه‌شنبه نظارتی اختصاص داده‌اند، ولی هنوز تأثیر عمیق این بخش از کار مهم نمایندگان را در مهار عدم اجرای قانون در خصوص مدیرانی که تخلف می‌کنند و از قانون عدول می‌کنند، ندیده‌ایم یا اثر آن بسیار کم بوده که نشان‌دهنده این مسئله است باید نمایندگان در بخش نظارتی فعال‌تر باشند و از اختیارات قانونی که دارند، بیشتر و بهتر استفاده کنند.
مافی تأکید کرد: اگر بخش نظارتی مجلس تقویت نشود، قانون‌گذاری هم نمی‌تواند تأثیر جدی داشته باشد. چراکه وضع قانون برای اصلاح امور است ولی پیگیری صورت نمی‌گیرد که این قانون اجرا می‌شود یا به‌درستی اجرا می‌شود یا خیر. پس نتیجه عدم نظارت یا نظارت ناکافی مجلس، عدم مطلوبیت و عدم تأثیر در روش‌های اجرایی است.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، رویکرد نمایندگان مخالف استیضاح را اشتباه دانست و گفت: استیضاح و این قبیل اقدامات، ابزارهای نظارتی نمایندگان هستند. نمایندگان چند ابراز برای کار نظارتی دارند که یکی از آن‌ها استیضاح است؛ اگر بگویند که ما استیضاح را کنار می‌گذاریم یعنی یکی از مهم‌ترین از وظایف خود را کنار می‌گذارند که امکان‌پذیر و درست نیست.
وی در ادامه افزود: اگر نماینده‌ای به این دلیل که استیضاح موجب نشان دادن اختلاف میان دولت و مجلس است، با آن مخالفت کند، از روی بی‌اطلاعی از وظایف نمایندگی چنین کاری کرده است؛ چراکه ابرازهای نظارتی نمایندگان بسیار مهم هستند و باید از آن‌ها استفاده شود. معنی ندارد که برای جلوگیری از بروز اختلاف با دولت، از ابزار نظارتی خود استفاده نکنند، مگر نمایندگان وکیل الدوله هستند؟
وی در همین راستا تأکید کرد: نمایندگان وکیل مردم هستند و با نظر مردم (حال چه حداقلی و چه حداکثری) روی کار آمده‌اند. به‌هرحال در برخی از مجالس نمایندگان حداکثر رأی مردم را به دست می‌آورند و گاهی هم نمایندگان با آرای حداقلی به مجلس راه می‌یابند. گرچه این موضوع در فردی که نماینده می‌شود و تأثیری که مجلس می‌گذارد مهم است، با این‌حال در هر صورت وظیفه نمایندگان نباید فراموش شود و نمایندگان نباید احساس کنند که هر حرفی می‌زنند ممکن است به دولتی‌ها بربخورد یا برای اینکه آن‌ها نرنجند از وظایف خود عدول کنند. این‌ها مسائل پیش‌پاافتاده و ظاهری است که نباید بر وظایف نمایندگان اثر بگذارد.
مافی همچنین اظهار کرد: نمایندگان وکیل دولت نیستند بلکه وکیل مردم هستند و باید حرف مردم را بزنند، در نتیجه باید ببینند که خواسته‌های مردم چیست و مشکلات جامعه در چه بخش‌هایی است و از همان بخش‌ها ورود کنند و به امور کشور رسیدگی کنند.
مافی در خصوص چرایی ضعف عملکرد مجلس یازدهم در بخش نظارتی با وجود تمامی انتقادات مطروحه در تحقق نیافتن وعده‌های دولت، اشاره کرد: وقتی نمایندگان ضعیف باشند و از آن قدرت، توانمندی و توانایی لازم برای به چالش کشیدن مدیران اجرایی در راستای احقاق حقوق ملت برخوردار نباشند، طبیعتاً نمی‌توانند حضور مؤثری در عرصه نمایندگی داشته باشند.
وی اضافه کرد: نماینده باید از آگاهی دقیق و همه‌جانبه برخوردار باشد و در ادامه در استیفای حقوق ملت اراده مؤثر و لایتغیری داشته باشد. اگر این اراده نباشد و حواس نماینده به این مدیر و آن بخش اجرا و... باشد، طبیعتاً نمی‌توان وظایف خود را انجام دهد.
مافی در همین راستا اشاره کرد: اگر اتفاقی نمی‌افتد و همچنان انباشت درخواست‌های مردم وجود دارد و تغییر جدی ایجاد نمی‌شود، به این دلیل است که یا نمایندگان نمی‌توانند در این حوزه از وظایف خود و ابزارهای نظارتی که دارند، استفاده کنند یا اینکه می‌خواهند مراقب مدیران اجرایی باشند و هوای آن‌ها را داشته باشند که هر دو این موارد، غلط است. طبیعتاً این‌ها باعث می‌شود که مجلس ضعیف بماند. اگر بخواهیم مجلس قوی داشته باشیم باید این دو ویژگی نمایندگی یعنی آگاهی همه‌جانبه نسبت به امور و حقوق مردم و اراده جدی و قوی برای احقاق حقوق مردم بدون مصلحت‌اندیشی در حوزه مدیران اجرایی، داشته باشند.
این فعال سیاسی در خصوص اینکه برخی نمایندگان درگیر زدوبندهای سیاسی و گرفتن پست و امکانات شده‌اند، گفت: بدترین شکل کار نمایندگی این است که به سمت منافع شخصی خود حرکت کند و توجهی به منافع مردم نداشته باشد. به نظر من نمایندگانی که به این شیوه عمل می‌کنند و به حقوق ملت کم‌توجهی یا بی‌توجهی می‌کنند و به مسائل شخصی معطوف می‌شوند، بار عظیمی از حقوق مردم را حمل می‌کنند و باید پاسخگوی این اقدامات در این دنیا و آخرت باشند.
مافی در خصوص نحوه رسیدگی به تخلفات نمایندگان نیز گفت: شورای نگهبان می‌تواند اقدامات سوء نمایندگان را به‌عنوان سوابق ضبط کند و برای دوره‌های بعدی این تخلفات را مدنظر قرار داده و صلاحیت این افراد را تأیید نکند؛ اما در دوره نمایندگی نیز هیات نظارت بر رفتار نمایندگان می‌تواند به تخلفات نمایندگان ورود و آن‌ها را بررسی کند تا دوره نمایندگی به پایان برسد و پس‌ازآن قوه قضاییه یا بخش‌های نظارتی دیگر بتوانند به این موضوعات ورود کنند.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران همچنین به نقش هیات نظارت بر رفتار نمایندگان اشاره و عنوان کرد: این هیات به دلیل اینکه از میان نمایندگان تشکیل می‌شود، مشکلاتی ایجاد می‌کند و ممکن است استقلال نمایندگان را نیز زیر سوال ببرد. نظارت بر رفتار نمایندگان موضوعی است که باید در مجلس فعلی موردبررسی قرار گیرد و قانونی در این بخش برای دوره‌های بعدی مجلس شورای اسلامی وضع شود که به‌واسطه آن نمایندگان نتوانند در دوره نمایندگی تخلف جدی و یا اعمالی که مستوجب عقوبت و بررسی‌های قضایی است، انجام دهند، یعنی نیازمند قانون‌گذاری جدیدی در این حوزه هستیم.
منبع: روزنامه همدلی