فائزه هاشمی انتقاد جدی به دولت ابراهیم رئیسی دارد و نگرانی‌اش در سال ۱۴۰۱ وجود مدیران عمدتا غیرکارشناس، با تفکرات غیرتوسعه‌ای و ضد زن است.
مشروح مصاحبه فائزه هاشمی، دختر مرحوم آیت‌الله هاشمی و عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران با سایت قرن نو را بخوانید:
خانم هاشمی، به نظر شما موفق‌ترین چهره سیاسی سال ۱۴۰۰ چه کسی بود؟
برای این سال، چهره موفقی نمی‌شناسم. دولتمردان ما سیاست‌ها و اشتباهات قبلی را دنبال کردند. غیرحکومتی‌های دلسوز هم که انتقاد می‌کنند، عملکردی ندارند. می‌توانم بگویم زنان، اقشار و اصناف مختلف که برای حق خود و خواسته‌هایشان به خیابان آمدند و مطالبات خود را فارغ از این که به چه میزان نتیجه گرفتند بیان کردند، چهره‌های موثر سال هستند. رسانه‌های اصلاح‌طلب هم اکثراً خوب به مسائل پرداخته و موضوعات انتقادی را دنبال کردند.
ضعیف‌ترین چهره سیاسی چه کسی بوده است؟
آقایان رئیسی و اژه ای از ضعیف‌ترین چهره‌ها بودند چرا که در این سال بیشتر حرف شنیدیم و گفتاردرمانی بود تا عمل. همچنین موضوعاتی که روی آن برای اصلاح امور و رسیدن به عدالت و اداره امور روی آن مانور داده شد، بیشتر شو بودند تا واقعی. احزاب اصلاح‌طلب هم که هنوز عمدتا در کما هستند و به خود نیامدند.
به نظر شما پرحاشیه‌ترین چهره سال چه کسی بوده است؟
حرف‌های آقای رئیسی، اشتباهات ایشان در گفتار و همچنین سفرشان به مسکو به حق پر از حاشیه و داستان شد.
بهترین و بدترین اتفاق سیاسی ۱۴۰۰ چه بود؟
بدترین اتفاق‌هایی که در سال ۱۴۰۰ افتاد شامل ایستادن ما در کنار روسیه و طالبان و تطهیر کردن آنان، مهندسی شدن انتخابات ریاست جمهوری و مرگ‌های داخل زندان بود. همچنین دستگیری، احضار فعالان مدنی و منتقدین افزایش یافت و احکام سنگینی برای آنان بریده شد. قتل‌های ناموسی افزایش یافت و قوه قضائیه بی‌عمل بود. دروغ‌گویی و سیاست‌های پوپولیستی رواج پیدا کرده و به ریل آقای احمدی‌نژاد و دوران او برگشته‌ایم. انتصاب مدیران نامرتبط و نامتخصص در دولت که عمدتا احمدی‌نژادی هستند و همچنین افزایش مشکلات اقتصادی در جامعه از دیگر اتفاقات بد در سال گذشته بود.
اما بهترین اتفاقات سال گذشته می‌توان از واکسیناسیون در مقابل کرونا فارغ از اینکه دولت آقای روحانی برای واردات واکسن با مشکلات مواجه شد، دانست. استراتژی مردمی در رای ندادن در انتخابات برای نشان دادن اعتراض جدی به سیاست ها، جنبش زنان در موضوع حجاب، ورود به استادیوم، متوقف شدن طرح صیانت از فضای مجازی و وجود عکس العمل‌های به موقع عمومی در فضای مجازی و اظهارنظرهای موثر از اتفاقات خوب سال ۱۴۰۰ هستند.
راهکاری برای دور کردن سیاست از مشی پوپولیستی وجود دارد یا…؟
دلیل این شرایط بی‌عملی، نابلدی و خراب بودن تصمیم مدیران است که برای کم نیاوردن به ادبیات عوام‌فریبانه متوسل می‌شوند. در گفتار عادل‌ترین، مدیرترین و کارشناس‌ترین هستند، در عمل و تصمیم برعکس کشور و جامعه را به سمت اضمحلال برده‌اند. راهکار خروج از این سیاست‌ها نیز حضور مدیران شایسته و شایسته سالاری است تا عملکرد در مسیر توسعه حاصل شود و دیگر نیاز به گفتاردرمانی و دروغ‌پردازی نباشد. سال‌هاست از شایسته‌سالاری و چرخش نخبگان که پایه توسعه است، فاصله گرفته‌ایم چون معیارهای انتخاب مدیران، باند، فامیل، انقلابی بودن، جهادی و ولایتمدار بودن شده است نه متخصص و کارشناس بودن.
خانم هاشمی، بزرگ‌ترین نگرانی شما برای قرن جدید چیست؟
اولین نگرانی‌ام تغییر نظم جهانی است که روسیه توسعه نیافته و دیکتاتور دوباره به به ابرقدرتی برگردد که متاسفانه تجاوز به اوکراین، ضعف آمریکا و غرب و همچنین بلندپروازی‌های روسیه در احیای امپراتوری شوروی می‌تواند مقدمه‌ای برای چنین هدفی باشد. چنین جایگاهی برای روسیه، برای جهان و هم برای ما خطرناک است. دومین نگرانی‌ام در بعد داخلی است که آن هم وجود مدیران عمدتا غیرکارشناسی، با تفکرات غیرتوسعه‌ای و ضد زن است که چشم‌انداز خوبی برای سال ۱۴۰۱ نشان نمی‌دهد. آقای رئیسی گفتند اگر چیزها سر جای خودشان نباشند؛ این عین بی‌عدالتی است. از این صحبت وام می‌گیرم و خطاب به ایشان می‌گویم مدیرانی که باید باشند نیستند و کسانی که نباید باشند هستند. حتی به نظرم آقای رئیسی هم سر جای خودش نیست. اگر واقعا به این حرف خود اعتقاد دارید، تغییر لازم است. این مجموعه در اداره مسائل کوچک و روزمره مردم نیز ناتوان هستند چه برسد به در کشورداری و حکمرانی خوب.
چرا این‌قدر حرف نادرست و غیرواقعی؟
به طور مثال، از اکثر عوارضی‌ها که در جاده‌ها رد می‌شوید، کسی برای دریافت عوارض نیست. سیستم مکانیزی علی‌رغم این که برچسب الکترونیکی دارید، هم کار نمی‌کند و برایتان پیام جریمه ارسال می‌شود. همچنین برخلاف گذشته باید پرینت جریمه‌هایت را از پلیس ۱۰+ بگیرید و در بانک ملی پرداخت کنید. یعنی دوبار در صف ایستادن، دوبار در ترافیک بودن، دوبار به سختی جای پارک پیدا کردن و همچنین معطل شوید و وقتتان تلف شود. مگر پرداخت جریمه در همان پلیس ۱۰+ چه اشکالی داشت که تغییر دادید؟ یا این همه تبلیغ برای تخریب ساختمان‌های ۶۰ متری کنار دریا شد، از جاده چالوس تا رامسر، حدود ۱۰۰ کیلومتر رفتم؛ همه ساختمان‌ها حتی در ۱۰ متری دریا سر جایشان بود، چرا این قدر حرف نادرست و غیرواقعی؟
خانم هاشمی، اگر شما یک تیم فوتبال ۵ نفره داشته باشید چه از سیاستمدارانی که در قید حیات هستند و چه آنهایی که از دنیا رفته‌اند، سرمربی شما، مدافع، دروازه‌بان و بازیکنان شما چه کسانی هستند؟
خیلی از افراد لایق از ایران رفتند یا کنار گذاشته شده و پرونده‌دار شدند. بنابراین، خیلی‌ها دیده نمی‌شوند و نمی‌شناسم. به همین دلیل ترجیح می‌دهم نام نبرم و کلی بگویم. در این تیم ۵ نفره حتما حداقل از ۲ زن استفاده می‌کنم و به دنبال تکنوکرات‌ها و افراد ملی خواهم بود. در تیم من بابا و آقای بازرگان حضور خواهند داشت.
شما عیدی هم می‌دهید؟
بله.
چقدر عیدی می‌دهید؟
برای امسال ده هزار تومانی نو گرفته‌ام. اصولا در خانواده ما عیدی‌های کلان وجود ندارد. به نظرم نفس کار زیبا و مهم است نه مقدار آن. مامان معمولا قبل از عید مقداری پول می‌داد که برای خودمان خرید عید داشته باشیم.
شما به چه کسانی عیدی می‌دهید؟
به افرادی که از من کم‌سن‌تر هستند. به فامیل، دوستان و افرادی که برای ما کار می‌کنند عیدی می‌دهم. البته عیدی این مورد آخر بیشتر است.
خانم هاشمی، چند نهاد را نام می‌برم، لطفا شما از ۲۰ یک نمره‌ای به آنها بدهید. نمره مجلس؟
به مجلس نمی‌شود به صورت یکپارچه نمره داد. بعد از استقرار دولت آقای رئیسی، تا حدودی صداهای مختلفی از مجلس شنیده می‌شود. نمره آنهایی که نقد کارشناسی می‌کنند و با طرح‌هایی که برخلاف منافع ملی و حقوق مردم است، مخالفت می‌کنند؛ با نمایندگانی که بدون منطق و انقلابی نما هستند و مملکت را به این روز انداخته‌اند، فرق می‌کند.
نمره دولت؟
دولت نمره خوبی ندارد، حتی به آن ۲ هم نمی‌توان حداقل تاکنون داد.
نمره مجمع تشخیص؟
صدایی برخلاف گذشته از مجمع شنیده نمی‌شود، نکته عجیبی که وجود دارد، بی‌قانونی مجمع است. وظیفه مجمع تشخیص تعیین تکلیف در اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان در صورت ارجاع به آنجاست. ولی مدتی است که بدون ارجاع اختلاف به آنها، اظهار نظر می‌کنند که این کار برخلاف قانون است. حتی این که مجمعی که نماینده یک طرز تفکر است و تکثر در آن وجود ندارند نمره ندارد.
نمره شورای نگهبان؟
از بس برخلاف قانون به خصوص در انتخابات‌ها عمل می‌کند، نمره ندارد.
به نظر شما وضعیت اصلاح‌طلبان در سال ۱۴۰۱ به چه صورت است و چقدر اختلافات بینشان جدی و آسیب‌زاست؟
مشکل اصلاح‌طلبان را اختلاف بینشان نمی‌دانم بلکه، مشکل آنها دور شدن از مردم، مطالبات عمومی و فاصله گرفتن شاخص‌ها اصلاح‌طلبی است. اگر در تحلیل وضعیت با خودشان رو راست باشند که چرا رای مردم را از دست دادند؛ شاید بتوانند باز اعتماد و پشتیبانی مردم را داشته باشند.
برنامه‌ای برای انتخابات دارند؟
بله
منبع: قرن نو