پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست‌جمهوری نشان داد، چراغ امید هیچ‌گاه خاموش نمی‌شود و همیشه زنده است. با سیدحسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران درباره این انتخابات و مسائل پیش‌روی پزشکیان به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

‌آیا پیش‌بینی شما این بود که آقای پزشکیان رئیس‌جمهور شوند؟

از زمانی که تایید صلاحیت کاندیداها توسط شورای نگهبان اعلام شد، معتقد بودم که آقای پزشکیان رئیس‌جمهور خواهند شد و به دوستان هم اعلام کرده بودم که اگر این اتفاق بیفتد، یک بار دیگر باید به خداوند ایمان بیاوریم. پیش از آن اتفاق عجیبی رقم خورده بود. جمهوری اسلامی در سه انتخابات گذشته با هدف یکدست‌سازی حرکت کرده بود. انتخابات ریاست‌جمهوری در اوج ناامیدی مردم و اصلاح‌طلبان و اعتدالیون و کسانی که عموماً حکومت یکدست دوران ریاست آقای رئیسی را قبول نداشتند، آغاز شد. تایید صلاحیت‌ها که اعلام شد ما با یک کاندیدای واحد مواجه بودیم به طوری که دیگر نیازی به هیچ تلاشی برای اجماع نداشتیم. ما با نامزدی روبه‌رو بودیم که ظرفیت‌های مناسبی برای پذیرش مسئولیت ریاست‌جمهوری داشت. لذا از همان ابتدا باور و تاکید داشتم که این مسیر را خداوند پیش پای ملت ایران گذاشته تا مردم بتوانند در اوج ناامیدی، شاهد یک گشایشی در فضای سیاسی و مدیریتی کشور باشند.

‌‌‌اما نظرسنجی‌ها میزان مشارکت را دقیق اعلام نکردند.

در مرحله اول ریاست جمهوری انتظار می‌رفت که بر اساس نظرسنجی‌ها ۵۰ درصد مردم در انتخابات مشارکت داشته باشند اما این اتفاق نیفتاد. ولی در مرحله دوم به همان پیش‌بینی ۵۰ درصد رسیدیم.

‌پس به نظر شما، بیشتر یک معجزه رخ داده است. درسته؟

بله. آقای پزشکیان و تمام کسانی که همراه ایشان بودند باید بدانند مورد توجه لطف الهی و امدادهای پروردگار بود‌ه‌‌اند. در اوج ناامیدی مردم و در شرایطی که شخصیت‌های با تجربه‌ای همچون آقایان لاریجانی، جهانگیری و شریعتمداری رد صلاحیت شدند، ناگهان بستری آماده شد که آقای پزشکیان مورد توجه مردم قرار بگیرند و رئیس‌جمهور ایران بشوند. موضوع حائز اهمیت در این انتخابات جایگاه مردم است. این انتخابات با حضور نیمی از مردم ایران رقم خورد. اگر شرایط به گونه‌ای بود که تحریم‌کنندگان همگی به پای صندوق‌های رای می‌آمدند، جریاناتی که علاقه دارند تا با استفاده از ابزارهای نامناسب حکومت استفاده به ناحق کنند به راحتی می‌توانستند ببینند که شکاف آرا چگونه شکل می‌گیرد و اقلیت کیست و اکثریت چه کسانی هستند.

‌ اولین کاری که آقای پزشکیان باید انجام بدهد، چیست؟

اولین کاری که آقای پزشکیان باید در دستور کارشان داشته باشند این است که کشور را از نظر سیاست داخلی سامان بدهند، اداره کنند و مشکلات مردم را کاهش دهند تا در انتخابات ۴ سال آینده، چه آقای پزشکیان کاندیدا شود چه نشود، مشارکت به سمت ۷۰ درصد صعود کند. این مساله یکی از رسالت‌های مهم دولت پزشکیان است. شرایط کشور به قدری از نظر اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیچیده و سخت شده که تمام آحاد ملت از صمیم قلب و خلوص می‌خواهند که آقای رئیس‌جمهور دستاوردهای خوبی داشته باشد. به لحاظ عملیاتی در این کار یک‌سری نیازهایی وجود دارد. نخست اینکه رئیس جمهور باید از مسائل حاشیه‌ای کاملا پرهیز کند و فقط به مسائل اصلی کشور بپردازد و توانش را روی مسائل فرعی نگذارد. هر چقدر هم اهانت دید باید بداند که این قبیل چالش‌ها، مشکلات ایران نیست. مشکلات کشور مسائل اقتصادی و ناترازی‌ها در بانک‌ها، انرژی، نفت و گاز، حل و فصل مسائل بین‌المللی، تجهیز سالانه چندصد میلیارد دلار منابع برای توسعه ایران و ریل‌گذاری صحیح اقتصادی ایران به سمت رشد پایدار و لاغیر است. ضمن آن که دولتی موفق می‌شود که قدرت رهبری نظام را پشت سر داشته باشد. تجربه‌های موفق دولت‌های گذشته، نشان‌دهنده آن است که در هر دستاوردی، اراده مصمم رئیس‌جمهور، تیم کارشناسی و مدیریتی تراز اول او و نیز حمایت رهبری از رئیس‌جمهور عامل موفقیت بوده است. این سه عنصر وقتی با هم ترکیب می‌شوند، کشور با موفقیت مواجه می‌شود.

‌برخی درباره همراهان ایشان نیز مثل آقای ظریف مسائلی را مطرح کردند و عبارتی را جهت تخریب به کار بردند. شما این مسائل را دنبال کردید؟

بله. نکته مهم بعدی همین انتخاب همراهان ایشان است. همچنان همه کسانی که یک ماهه انتخابات، فعال بودند و به بسیج مردم برای رای‌آوری آقای پزشکیان کمک کردند باید تا پایان دوره ریاست جمهوری با تمام توان حامی و پشتیبان رئیس‌جمهور منتخب باشند و به هیچ عنوان نباید هیچ تعللی در حمایت از دولت و رئیس جمهور جدید به وجود بیاید. در عین حال هیچ‌کس نباید از زاویه منافع شخصی، گروهی و جناحی خود، چیزی را به آقای رئیس‌جمهور منتخب تحمیل کند.
یعنی ما باید حامیان بدون قیدوشرط ایشان باشیم و اجازه دهیم که آقای پزشکیان واقعا براساس اصول علمی و فنی برای همه مسئولیت‌ها، بهترین‌ها انتخاب‌ها را انجام بدهد. به طوری که کابینه ایشان باید جامع‌ترین و قابل قبول‌ترین کابینه ممکن باشد. از دیگر سو به نظرم، تماس مستمر آقای رئیس جمهور با مردم بدون مسامحه و به طور منظم انجام شود. در جریان روند اداره و مشکلات کشور باشند تا همچنان اقتدار دولت و نفوذ آن بین مردم ادامه یابد.

‌برخی می‌گویند که نظام در مسیر این پیروزی، اصلاح‌طلبان را همراهی کرده است. نظر شما چیست؟

اساسا یکی از دلایل تایید صلاحیت آقای پزشکیان این بود که اصلاح‌طلبان را به صحنه سیاسی کشور برگردانند. حتما نظام علاقه‌مند نیست که جبهه اصلاحات و اصلاح‌طلبان ایران که ریشه و سابقه طولانی‌ای در عرصه سیاسی کشور دارند از نظام خارج شوند. بنابراین حضور پزشکیان به عنوان رئیس جمهور و دولت ایشان پس از استقرار، می‌تواند زمینه حل و فصل باقی‌مانده مشکلات بین تحول‌خواهان و اصلاح‌طلبان با نظام جمهوری اسلامی را حل و فصل کند.

‌با توجه به انتخاب آقای پزشکیان به عنوان رئیس جمهور، چه افرادی که به ایشان رای دادند و چه افرادی که تحریم کردند، در انتظار گشایش‌های اقتصادی هستند. آقای پزشکیان آیا می‌تواند در 100 روز اول یک اتفاق امیدوارکننده رقم بزند؟

ازجمله مسائل سخت بین دولت و ملت، حل کسری‌ بودجه دولت است. آقای رئیس جمهور اگر بتوانند در مورد مدیریت هزینه‌های دولت و کاهش کسری بودجه در همین ۱۰۰ روز اول به تصمیمات روشن اقتصادی برسند و درقالب لوایحی که به مجلس تقدیم می‌کنند، حمایت مجلس را هم جلب کنند و ریشه تورم را بخشکانند، می‌توانند اقدامی مهم انجام بدهند همچنین از دیگر اقدامات مهم همین ۱۰۰ روز اول می‌تواند این باشد که تیم جدیدی در وزارت خارجه مستقر شوند که حامل پیام روشنی به جهان بیرون از ایران باشند. ایران باید به سوی گسترش روابطش با دنیا و حل و فصل باقی‌مانده حرکت کند و یکی از این مسائل، احیای برجام است. آقای پزشکیان توجه کند وزیر، معاون و مسئولی که قرار است انتخاب شود، بهترین انتخاب ممکن در شرایط امروز ایران باشد. لذا با این روند می‌توان امید را دوباره به جامعه برگرداند و با تزریق چنین امیدی می‌توان کارهای بزرگی انجام داد.

‌تا پیش از این می‌گفتند که اصلاحات مرده است اما کاندیدای اصلاحات رئیس جمهور ایران شد. برای بازسازی و ترمیم اصلاحات در میان درصدی از جامعه که رای ندادند چه کاری باید انجام داد؟

قاطعانه می‌گویم که نه اصلاحات مرده است و نه اصولگرایی. در این انتخابات رقابت بسیار جدی بود. اصولا در دموکراسی‌های موفق دنیا مشارکت معمولاً بین ۲۹ تا ۵۱ درصد است. در این انتخابات نیز ما شاهد مشارکت ۵۴ تا ۴۶ درصد بودیم. بنابراین هم اصولگرایان و هم اصلاح‌طلبان رقابت جدی داشتند اما لازم است که توجه کنند، بخشی از مردم از آنها رویگردان شده‌اند. سپس باید برای تقویت پیوندهایشان با جامعه جدی‌تر از قبلی باشند و بین سیاسیون و جبهه‌های سیاسی و نهادهای اجتماعی و نمایندگان مردم در گروه‌های مختلف اجتماعی ارتباطی تنگاتنگ صورت بگیرد. زیرا هم ما نیازمند تقویت جبهه اصلاحات با مردم هستیم و هم اصولگرایان این نیاز را دارند. اصولگرایان در حال حاضر دچار تفرقه شده‌اند اما باید از این تفرقه‌ای که به جان آنها افتاده است، دست بردارند و از جبهه آنها که به دست نیروهای رادیکال افتاده است، فاصله بگیرند. اصلاح‌طلبان نیز زمانی موفق می‌شوند که اصولگرایان نیرومندی درمقابلشان حضور داشته باشند. ما بدون رقیب نمی‌توانیم برای کشور مفید باشیم.

کاهش مشارکت در این دوره بسیار چشمگیر بود. برای رفع آن چه باید کرد؟

فقط با اداره خوب کشور، کاهش مشکلات اقتصادی، کاهش آلام اجتماعی می‌توان مردم را امیدوار و خوشحال کرد. بسیاری از کسانی که در این سال‌ها در حوادث مختلف اعم از ۸۸ ، ۹۸،۹۶ و ۱۴۰۱ ضربه خوردند، ناراحتند. باید همه زخم‌های آنها ترمیم شود. باید حقوق از رفته افراد را احیا کنیم و کشور را به طور واقعی و به شایستگی اداره کنیم. مردم باید شاهد رشد ایران و کاهش مشکلاتشان باشند. باید احترام اقوام و صاحبان مختلف عقاید مذهبی و سیاسی را نگه داریم. باید به کرامت ایرانی‌های پاک نهاد توجه ویژه مبذول شود. در مجموع بهتر است، بدانیم که مردم هیچ‌وقت علیه خودشان تصمیم نمی‌گیرند. مردم زمانی از حق رای خود، چشم‌پوشی می‌کنند که احساس کنند، بازی می‌خورند. بنابراین یکی از دلایلی که در مرحله دوم حدود ۱۰ درصد افزایش مشارکت داشتیم این بود که برخی باور نمی‌کردند که رای آنها موثر است. بلکه گمان داشتند که سیاهی لشکرند. اما زمانی که دیدند، رای‌شان جدی است در مرحله دوم ۱۰ درصدی که در مرحله اول پای صندوق نرفته بودند، پای صندوق‌های رای رفتند و رای دادند.

برخی می‌گویند دولت آینده باید از چهره‌های جوان و پر انرژی استفاده کند. شما چه پیشنهادی برای ایشان دارید؟

باید ببینیم کدام کار برای اداره کشور مناسب‌تر است. حتما نیروی جوان (زیر ۳۰ سال) برای دولت مناسب نیست بلکه ما نیاز به تعدادی از شخصیت‌های باتجریه در یک‌سوم کابینه داریم که بتوانند، تجربه اداره کشور را منتقل کنند و حداقل دوسوم نیروهای میانسان و کارآزموده ای که بتوانند، موتور محرکه دولت باشند.

به نظر شما مجلس به پزشکیان در تشکیل دولت کمک خواهد کرد؟

امیدوارم. البته یکی از سختی‌ها و مشکلات پیش‌روی کار آقای پزشکیان، مجلس است که انشاالله مجلس هم به رای مردم احترام بگذارد و زمینه را فراهم کند.

برخی می‌گویند اگر جلیلی کنار می‌رفت و قالیباف با پزشکیان رقابت می‌کرد، قالیباف رئیس‌جمهور بود. این تحلیل درست است؟

ما توصیه می‌کنیم اصولگرایان مسائل درون حزبی‌شان را خودشان حل کنند. اتفاقا اگر آقای جلیلی به نفع قالیباف کنار می‌رفت، آقای پزشکیان همان مرحله اول رییس جمهور ایران می‌شد. آنها شکاف زیادی را بین خودشان و مردم ایجاد کردند و باید توجه داشته باشند که حتی با مشارکت ۴۰ درصدی هم رای اکثریت را نخواهند داشت. لذا باید بروند و از سیاست‌های غلطی که داشتند فاصله بگیرند و یکبار دیگر آنها هم سعی کنند مردم را جذب کنند.

منبع: روزنامه سازندگی