عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران معتقد است راه حل حکمرانی در کشور به سمت پارلمانی شدن نیست؛ چون عملکرد سه دهه گذشته نشان می‌دهد مشکل در موازی‌کاری‌ها و نداشتن برنامه از سوی مجالس و دولت‌ها بوده است.

به گزارش سایت کارگزاران، علی‌محمد نمازی، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، درباره بحث تغییر نظام ریاستی به پارلمانی توضیح داد: دستیابی به یک حکمرانی خوب همواره یکی از دغدغه‌های اصلی ملت‌ها، روشنفکران و نخبگان بوده است. تلاش‌های زیادی صورت گرفته تا مردم بتوانند در سایه یک حکمرانی خوب به خواسته‌های خود دست یابند، حقوق شهروندی ازطرف حاکمان رعایت شود و زمینه برای توسعه و پیشرفت کشورها فراهم آید. به همین منظور بود که انقلاب‌ها صورت گرفت و به‌تدریج جای خود را به حرکت‌های اصلاحی و رفرم داد، اما درمجموع مقصود از همه انقلاب‌ها و اصلاح‌طلبی‌ها همان ایجاد حکمرانی خوب است. یکی از اقداماتی که در این راستا در سطح جهانی انجام شد، برنامه‌ای بود که سازمان ملل تهیه کرد که در آن حقوق شهروندی و حکمرانی خوب تعریف و شرایطی که باید فراهم شود ذکر شد. یکی از مسائل محوری برای دستیابی به حکمرانی خوب را می‌توان نحوه به‌قدرت‌رسیدن هیئت‌حاکمه دانست.

او گفت: آنچه مدنظر و لازمه یک حکمرانی خوب است، خواست و اراده مردم و زمینه‌سازی مشارکت آن‌ها در تعیین سرنوشت خویش است. ملت ایران از صدواندی سال پیش به دنبال این موضوع بوده و دو انقلاب بزرگ و چندین دوره از اصلاح‌طلبی را به خود دیده است. در حال حاضر پرسش این است که چرا نتوانسته‌ایم به چنین حکومتی دست پیدا کنیم؟ چه علتی در میان بوده که مانع این مهم شده است؟ هم‌اکنون بیش از 40 سال از عمر نظام جمهوری اسلامی ایران می‌گذرد و ضرورت حکم می‌کند که یک آسیب‌شناسی در این باره انجام دهیم و ببینیم علت عدم‌موفقیت‌ها در چه بوده است؟ برای به‌نتیجه‌رسیدن این گفت‌و‌گو باید مبحث را کمی مفصل‌تر عنوان کنم. در قانون اساسی ما و در اصول دوم و سوم، اهداف و کارهایی که باید برای دستیابی به این مقاصد صورت گیرد به زیبایی و باکیفیت تدوین شده است. حقوق ملت در فصل سوم به‌خوبی تدوین شده، اما چرا ما به این اهداف نمی‌رسیم؟ به نظر من ناشی از چند عامل است.

 نمازی گفت:  نخست قانون اساسی که زودهنگام و در مدت‌زمان کمی تصویب شد و سازوکارهای لازم برای تحقق اصول لازم در حوزه شهروندی در این قانون به‌خوبی پیش‌بینی نشد. از اشکالات قانون اساسی یکی این است که اختیارات و مسئولیت‌ها متناسب نیست و دوم اینکه مراکز نظارتی نمی‌توانند به‌درستی اعمال نظارت کنند.

او ادامه داد: همه می‌دانیم که قدرت نیاز به  نظارت داردو مشکل ایجاد خواهد کرد. ما مراکز نظارتی فراوانی داریم، ازجمله مجلس، سازمان بازرسی کل کشور، قوه قضائیه و... اما همان‌طورکه شاهدیم نظارت هنوز بر کشور حاکم نشده است. از سوی دیگر یکی از ایرادهای بزرگ قانون اساسی این است که سارزوکاری برای پاسداری از خود قانون اساسی در آن وجود ندارد.

 این عضو شورای مرکزیحزب کارگزاران سازندگی ایران تاکید کرد: رئیس‌جمهوری در اصل 121 سوگند یاد می‌کند که پاسدار قانون اساسی باشد، اما به دو دلیل تا به حال موفق نبوده است. نخست اینکه رئیس‌جمهور دومین مقام رسمی کشور است. دوم اینکه ابزار لازم برای پاسداری از قانون اساسی را تمام‌وکمال در اختیار ندارد. قانون اساسی باید دادگاه داشته باشد. این در حالی است که دادگاهی برای تخلفات و رسیدگی به عدول از قانون موجود نیست که این موضوع باعث شده نقض قانون در کشور بیداد کند. اشکالات ساختاری دیگری هم وجود داد که زمان مفصلی می‌طلبد تا آن‌ها را توضیح دهم. در حال حاضر موازی‌کاری‌های فراوانی در کشور وجود دارد. تقسیم قدرت به شکل درستی انجام نشده و دخالت در امور کلان مدیریتی کاملاً محسوس است. کسانی که از تغییر نظام از ریاستی به پارلمانی صحبت می‌کنند باید این موضوع را تحت عنوان سرفصل مهم حکمرانی خوب مطرح کنند.

علی‌محمد نمازی گفت: هدف باید حکمرانی خوب باشد. هر کشوری که به سعادت رسیده است در سایه یک حکمرانی خوب بوده و هر کشوری که در بدبختی به سر می‌برد در سایه یک حکمرانی بد قرار دارد. از نمونه‌های حکمرانی بد، حکومت صدام‌حسین در عراق بود که این کشور غنی را به این روز انداخت. یا در کره شمالی، که از هر لحاظ با کره جنوبی در منابع طبیعی برابر است، می‌بینیم که اصلاً قابل مقایسه با کره جنوبی نیست.

او ادامه داد: نمونه دیگر کشور مالزی است که در سایه حکمرانی خوب با تاریخ و تمدنی کوتاه به چنین درجه‌ای از پیشرفت رسیده است. لذا تأیید و تأکید می‌کنم که تغییر نظام به پارلمانی در حل مشکلات سودی نخواهد داشت. اگر می‌خواهیم به سمت کشوری پیشرفته و ملتی مرفه و معنوی حرکت کنیم باید کاستی‌های حکومت خوب را پیدا کنیم و به‌دنبال این مطلب برویم. برای این کار باید در قانون اساسی بازنگری جدی صورت گیرد. باید کار به دست خود مردم سپرده شود و دولت تنها یک سیاست‌گذار و برنامه‌ریز باشد. یکی از لوازم حکمرانی خوب قوه قضائیه کارآمد و مستقل است و قوه مقننه‌ای که نمایندگان واقعی ملت به آن راه یابند. ابزار یک حکمرانی خوب، که به‌عنوان نشانی از نظام دموکراتیک در جامعه بین‌المللی از آن یاد می‌شود، وجود احزاب و مطبوعات آزاد است.

او درباره مطرح‌شدن بحث نظام پارلمانی که یک موضوع سیاسی است یا دغدغه نمایندگان مجلس گفت: شاید بعضی‌ها بخواهند از این موضوع استفاده سیاسی ببرند، اما این مسئله نمی تواند در اداره مسائل کشور مطرح باشد. به جای پرداختن به ریشه مشکلات و آسیب‌های اصلی گمان کرده‌ایم که ایراد از نوع نظام ریاستی است و باید به سمت نظام پارلمانی برویم.  برخی پیش‌بینی می‌کنند که  اگر ریاست‌جمهوری حذف شود و باقیمانده وظایف ریاست‌جمهوری بر عهده مجلس قرار گیرد و نخست‌وزیر  از سوی  پارلمان انتخاب می‌شود. به نظر من این مسئله ملموس است که راه‌حل این مسئله حرکت به سمت پارلمانی‌شدن نیست چون عملکرد سه دهه گذشته نشان می دهد که مشکل بعضا در موازی کاری ها و نداشتن برنامه از سوی مجالس و دولت ها بوده است. حال بر فرض که نظام ریاستی به نظام پارلمانی تغیر کند به نظر من مشکلات ریشه ای حل نخواهد شد.

منبع: روزنامه ستاره صبح