مهسا صفایی- مصطفی داننده- شورای امنیت ملی تیمی را برای بررسی موضوع علت مرگ آیت‌الله هاشمی مشخص کرده‌اند ولی تا آنجا که من می‌دانم هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.
به گزارش سایت کارگزاران، مشروح کامل این گفت‌وگو در مورد آیت‌الله هاشمی را در ادامه بخوانید:
*یک سوال در جامعه درباره نوع مرگ آقای هاشمی رفسنجانی بوجود آمده است، برخی از اعضای خانواده آقای هاشمی هم به شکلی برخورد کرده‌اند که مرگ آقای هاشمی را مشکوک جلوه می‌دهد. نظر شما در این خصوص چیست؟
این موضوعی است که من در مورد آن صحبت نمی کنم چرا که من پزشک نیستم و این موضوع در درجه ای از اهمیت بوده که شورای امنیت ملی نیز تیمی را برای بررسی موضوع مشخص کرده اند ولی تا آنجا که من می‌دانم هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.
*بحث موضوع وصیت نامه آقای هاشمی رفسنجانی چگونه است، آقای هاشمی شخصی است که سالها خاطراتش را یادداشت می کرده چگونه کسی که جزئی ترین وقایع زندگی روزانه اش را می‌نوشت، وصیت نامه‌ای بجا نگذاشته است؟
من هم برداشت شما را دارم اما این موضوع هم در صلاحیت من نیست که درباره آن نظر بدهم.
*یعنی معتقدید که وصیت نامه‌ای وجود دارد اما پنهان باقی مانده است؟ فرزندان آنها در این مورد صحبت‌هایی داشته‌اند که موضوع را حساس‌تر کرده است.
شاید نتوان اسم آن را امه گذاشت اما یادداشت‌هایی ممکن است در مورد مسائل مختلف وجود داشته باشد. به هر حال فرزندان آقای هاشمی صلاحیت بیشتری برای اظهار نظر در این خصوص دارند. وصی آقای هاشمی، محسن هاشمی است و اجازه دهید ایشان در این مورد صحبت کنند.
*یک سال بعد از مرگ آقای هاشمی بارها نام افرادی برای جایگزینی ایشان سر زبان‌ها افتاد، به نظر شما آیا چنین جایگزینی اتفاق افتاده است یا هنوز جامعه فقدان آقای هاشمی را احساس می‌کند؟
آقای هاشمی چند خصوصیت را با هم داشتند و این خصوصیت‌ها کمک می‌کرد که آقای هاشمی نقش منحصر به فردی داشته باشد. سابقه ایشان در انقلاب، تجربه دوران مبارزه، تجربه استقرار نظام، تجربه دوران جنگ و همچنین تجربه دوران پس از جنگ و بازسازی ایران و ایشان برای حداقل 5 دهه در عرصه سیاسی حضور داشته است. به طور معمول سیاست مداران در دورانی حضور فعال دارند و بعد دچار افول می شوند اما آقای هاشمی رفسنجانی برای یک مدت طولانی در سیاست ایران حضور داشته‌اند. حضور طولانی مدتی که از دهه چهل تا دهه نود امتداد داشته است.
این حضور طولانی مدت به همراه ارتباط گسترده او با نهادهای مختلف بوده است و برای مثال او با نهادهای منبعث از رهبری ارتباطی داشت که اگرچه قسمتی از سپاه بعدها منتقد آقای هاشمی شدند اما تمام آنها در دوران جنگ از مدیران رده میانی بودند که آرزویشان گزارش دهی به ایشان بود. همچنین آقای هاشمی تنها کسی بود که حتی تا آخرین روزهای زندگی خود می توانست با رهبری دیدارهایی خارج از چارچوب‌های رسمی کشور داشته باشد. از سوی دیگر با مراجع، مدرسین قم و دانشگاهیان و مردم ارتباط گسترده ای داشته است. این موارد باعث شد که یک نقش منحصر به فردی به آقای هاشمی داده شود. حال فرض کنیم افرادی هم باشند که هوش و ذکاوتشان به اندازه آقای هاشمی بوده باشد و همچنین به اندازه آقای هاشمی دلسوز مردم و انقلاب نیز باشند و توانایی قدرت تجزیه و تحلیل مسائل را نیز داشته باشند اما هیچ کدام به اندازه آقای هاشمی نفوذ و روابط ندارند. برای مثال همین مجمع تشخیص که می توانستند ریاست آن را به دیگران واگذار کنند اما شش ماه طول کشید که ریاست بعدی آن را مشخص کردند. انشاالله خداوند ایشان را هم شفا بدهد که دوباره مشکلی پیش نیاید. می خواهم بگویم که جایگاه خالی آقای هاشمی به این راحتی‌ها پر نمی‌شود. اگر شرایط کشور عادی باشد ممکن است که این خلاء را زیاد هم احساس نکنیم اما اگر شرایط کشور به شکلی باشد که نیاز به تصمیمات مهمی باشد، آنجاست که مشخص می‌شود نبود آقای هاشمی چه گرفتاری‌هایی ایجاد می کند. برای مثال وقتی که در انتخابات خبرگان سال 84 آقای هاشمی بنا نداشتند برای خبرگان ثبت نام کنند، اما مقام معظم رهبری تاکید داشتند که آقای هاشمی حضور داشته باشند و در این خصوص جمله ای داشتند که گفتند:" مگر می‌شود خبرگان بخواهند، برای تعیین رهبر آینده ایران جلسه تشکیل دهند اما آقای هاشمی در آنجا حضور نداشته باشد".
منظور من این است که اگر کشور در شرایط عادی باشد همه می‌توانند نقشی ایفا کنند و یک روال عادی طی می‌شود اما در شرایط حساس اینگونه نیست. آقای هاشمی همیشه در مقاطع حساس در نقش کارگردان و یک رول فوق العاده بازی کرده است و شواهد این موضوع نیز زیاد است. اگر به قبل از انقلاب بازگردیم این مسئله کاملا محرز بود که هیچ تصمیم مهمی در میان انقلابیان و گردانندگان انقلاب گرفته نمی‌شد مگر آنکه آقای هاشمی در آن نقش داشته باشد. خاطره‌ای برای شما بگویم که خالی از لطف نیست.
در آن زمان نظام شاهنشاهی به زندانیان پیشنهاد داده بود که ما به شما زمان می‌دهیم و شما بیایید در تلویزیون صحبت کنید، آقای طالقانی، مرحوم منتظری و فکر می کنم آقای بازرگان در آن مقطع زندان بوده‌اند. در زندان بحث می‌شود که آیا این کار خوب است یا خیر و در نهایت به این نتیجه می‌رسند که کار خوبی است و همانجا می‌گویند که باید با آقای هاشمی هم مشورت کنیم. یکی از دوستان مامور می‌شود که بعد از مرخص شدن با آقای رفسنجانی مشورت کند و بعد نطق تندی داشته باشد که به زندان بازگردد. آقای رفسنجانی بی درنگ با این کار مخالفت می کند و می‌گوید: "ضبط این صحب ها با شما است اما پخش آن به دست آنهاست و آنها می توانند صحبت های شما را تقطیع کنند و در نهایت شما را در برنامه ای قرار می دهند که به ضرر نهضت است". بگذارید مثال دیگری بگویم، یک روزی من احساس خستگی کردم همچنین آقای هاشمی از فشارها خسته شده بود. به او گفتم: « این قضایا را رها کنید و خودتان را انقدر اذیت نکنید» گفت: " در دوران انقلاب در دو زمان همه بریدند و این بریدن نیز به امام منتقل شد و حتی امام هم ممکن بود که تسلیم این بریدگی شوند، من بودم که به نجف رفتم و امام را متقاعد کردم که باید بایستند، حال از من می خواهید که کنار بکشم". پس در دوران مبارزه قطعا نقش برتر را آقای هاشمی بازی کرده است.
این موضوع در دوران استقرار نظام هم صدق می‌کند، حوادث سال 60 حوادث سختی بود. وقتی که حادثه هفت تیر اتفاق افتاد بخشی از نمایندگان مجلس، رییس قوه قضاییه و یاران امام رفتند و ماها که جوانتر بودیم واقعا فکر می کردیم کار تمام است و حتی بعد از آن هشت شهریور و انفجار در دفتر نخست وزیری اتفاق افتاد و شهید باهنر و شهید رجایی در این حوادث شهید شدند و بعد از آن انفجاری رخ داد که منجر به مجروح شدن آقای خامنه‌ای شد و هیچ کس جز آقای هاشمی باقی نمانده بود و تنهایی کشور را اداره کردند و دیدیم که کشور را از آن بحران عبور داد. بعد از حادثه هشت شهریور حتی سوریه که متحد نزدیک ایران بود تا یک هفته بعد از آن اتفاق پیام تسلیت نداد و حافظ اسد فکر کرد کار جمهوری اسلامی تمام است و سقوط می‌کند.
اگر به جلوتر بیاییم در دوران جنگ ایشان فهمید که باید پایان جنگ را مدیریت و جنگ را تمام کند، آدم‌های معمولی وقتی در جوی قرار می گیرند، نمی توانند از آن جو خارج شوند، در آن زمان من استاندار کرمان بودم و استانداران به همراه آقای موسوی نخست وزیر وقت را به دفتر آقای هاشمی دعوت کردند تا برای پایان جنگ توجیه کنند، چند استاندار در آن جلسه گریه کردند به دلیل تمام شدن جنگ، نیمی از استانداران از آقای هاشمی خواستند که با امام صحبت کنند تا دوباره جنگ را شروع کنیم.
*این جلسه بعد از قبول قطعنامه تشکیل شد؟
بله. می‌خواهم بگویم که فضا این بود وکسی که این فضا را رقم زده است و از یکسال قبل از آن در اوج جنگ که همه شعار می‌دادند "جنگ جنگ تا رفع فتنه از جهان" ، کسی بود که می‌دانست باید جنگ تمام شود و دچار جو نمی شده است و فراتر از جو تشخیص می‌داد که باید جنگ تمام شود.
در دوران سازندگی مقدار زیادی از سیاست‌هایی که امروز عادی شده است و برای مثال همه می‌گویند: دولت نباید در سیاست‌های اقتصادی دخالت کند و یا قیمت ارز تابع بازار باشد و یا باید صادرات را افزایش دهیم. آقای هاشمی روزی برای تمام این سیاست‌ها هزینه داده است و آقای هاشمی با این سیاست‌ها جهت حرکت کشور را تغییر داد. اگر آقای هاشمی می‌توانست تمام برنامه هایش را اجرا کند وضعیت امروز ما خیلی متفاوت از چیزی بود که درگیر اشتغال جوانان و نارضایتی مردم هستیم. در برنامه پنج سال اول که سیاست‌های آقای هاشمی اجرا شده است رشد اقتصادی ایران به صورت میانگین سالانه 7.6 درصد بوده است. در 5 سال دوم که سیاست‌های کنترلی و تثبیتی اجرا شد رشد اقتصادی ایران به صورت میانگین دو و نیم درصد بود. اخرین پیش‌بینی‌های آقای هاشمی هم مربوط به سال هشتاد و هشت است نامه ای که نوشت و الان نیز معلوم شده است که به حق پیش بینی هایش درست بوده است و خیلی‌ها می‌گفتند او می‌خواهد فتنه کند، در صورتیکه توجه نکردند که آقای هاشمی همیشه در پیش بینی وقایع پیشتاز بود و مدیریت می‌کرد تا به نقطه بحرانی نرسد. آقای هاشمی چنین نقشی در سیاست ایران داشته است و جای او را به راحتی نمی‌توان پر کرد. فرض من این است که از نظر استعداد کسانی هستند که در حد آقای هاشمی باشند اما سابقه و نفوذ آنها به حد آقای هاشمی نیست. پس اگر شرایط کشور عادی باشد می‌توان گفت فقدان آقای هاشمی احساس نمی‌شود اما اگر کشور در شرایط بحرانی قرار بگیرد که بخواهد از گردنه‌هایی عبور کند در آنجا نبود آقای هاشمی به شدت احساس می‌شود.
می‌خواهم بگویم پر کردن جای خالی آقای هاشمی یک کار جمعی است و ما باید به سمتی حرکت کنیم که با ایجاد سازمان های سیاسی و سازمان های هماهنگ کننده بتوانیم این خلاها را پر کنیم. از نسل اول انقلاب که تنها مقام معظم رهبری مانده‌اند و برای نسل دوم ما باید بیشتر از آنکه به اشخاص تکیه کنیم باید به نهادهای جمعی که می سازیم تکیه کنیم. آقای هاشمی یکی از تفاوتهایش با مصلحان قبل از خودش این بود که کار جمعی را بلد بود. شما می‌بینید که در تمام کارها آقای هاشمی کارهای جمعی انجام داده است. آقای هاشمی فردی بوده که نهاد ساز و نهادگرا بوده است، ما می‌توانیم خلا چنین افرادی را با نهادهای جمعی پر کنیم.
*یکی از نقدهایی که به آقای هاشمی وارد می‌شود این است که بعد از جنگ با پیاده کرده و پایه ریزی سیاست های اقتصاد بازار آزاد معضلات اقتصادی برای کشور رقم زد که با ادامه اجرای آن سیاست‌ها توسط دولت‌های بعد از آقای هاشمی شاهد بروز مشکلات اقتصادی و معیشتی برای انبوهی از مردم هستیم. البته به گفته بسیاری از کارشناسان اقتصادی آقای هاشمی محتاطانه این سیاست‌ها را اجرا کرد اما روسای جمهور بعد از وی سرعت بیشتری به آن بخشیدند. نظر شما در خصوص این تصمیمات اقتصادی آقای هاشمی چیست؟
آقای هاشمی در اجرای سیاست ها اقتصادی آن زمان انعطاف فوق‌العاده‌ای داشت و علی رغم این که سیاست‌های روشنی داشت ولی انعطاف در اجرای آن به خرج می‌داد. بگذارید با مثال موردی کمی موضوع را شفاف‌تر کنم، در سال 74 که کشور دچار مشکلات اقتصادی زیادی شد من مسئول دفتر آقای هاشمی بودم.
در آن زمان مجموعه ای از سیاست‌ها اجرا شده بود و برای مثال وزارت بازرگانی در آن زمان گفته بود که بخش خصوصی کالاهای اساسی را وارد کنند و از آن طرف در نظام بانکی فعالان باید صد درصد پول را می گذاشتند تا ال سی برای آنها باز شود و کسی صد درصد پول را نداشت که این کار را انجام دهد. از طرف دیگر تغییر نرخ ارز از هفت تومان به صد و هفتاد تومان اتفاق افتاده بود و حجم نقدینگی بیشتری برای تامین این کالاها نیاز بود و همچنین نزدیک به نه میلیارد تومان کشور یوزانس های کوتاه مدت استفاده کرده بود و بانک مرکزی با دلار هفت تومان این کار را کرده بود و بانک مرکزی در زمان سررسید که باید به طرف خارجی بازپرداخت می کرد باید دلار با نرخ صد و هفتاد تومان بازپرداخت می کرد و در نتیجه بانک مرکزی تفاوت این رقم را چون دولت توان پرداخت آن را نداشت دولت را بدهکار کرده بود.
در آن زمان قیمت نفت نیز کاهش یافته بود و به یکباره حجم بدهی های دولت در آن سال افزایش یافت و شاهد تورم 42 درصد بودیم. این تورم تخلیه سال های گذشته بود که به یکباره در سال 74 خودش را نشان داد. در آن سال گزارشات را به آقای هاشمی دادیم. من خودم شخصا یک ویدئو از مصاحبه با مردم که درصف های طولانی کالاهای اساسی بودند تنظیم کردم و به دست آقای هاشمی رساندم و پیشنهاداتی برای حل این بحران نیز ارائه کردم. صبح که آقای هاشمی آمدند گفتند که آقای نوربخش رییس بانک مرکزی، آقای زنجانی رییس سازمان برنامه و آقای میرزاده معاون اجرایی را خواستند و گفتند که باید تعزیرات راه اندازی کنیم و ارز و کالاها باید نرخ گذاری شود تا کشور از این شرایط خارج شود. آقای نوربخش و آقای زنجانی تعجب کردند و گفتند که باید با آقای هاشمی صحبت کنند.
آقای هاشمی از آنها پرسید اگر اینکار را انجام ندهیم باید چه کار کنیم، انها مهلت دو روزه خواستند و بعد راه حلی هایی در 21 بند اوردند، آقای هاشمی همه بندها را بغیر از بند کاهش اعتبارات عمرانی را قبول کرد همین نکته مهمی است اگر با زمان فعلی مقایسه کنیم، آقای نوبخت به اعتبارات عمرانی اهمیت نمی‌دهد.
خلاصه آقای هاشمی همه بندها را به جز بند اعتبارات عمرانی پذیرفت. چون فکر می کرد کاهش اعتبارات عمرانی باعث بیکاری خیلی از کارگران می شود. آقای هاشمی به آنها گفت من راهکارهای شما را قبول می کنم ظرف 3 ماه فرصت دارید که بازار آرام شود اگر ظرف 3 ماه بازار آرام شد کارتان را ادامه دهید اگر نه بعد از ان من شما را برکنار می کنم. انعطاف و واقع گرایی و قاطعیت آن زمان آقای هاشمی مثال زدنی بود. آقایان قبول کردند که هر چه آقای هاشمی می گوید، قبول کنند. نهایتا بازار آرام شد و از آن دوران عبور کردیم.
*در سال 78 هجمه به آقای هاشمی زیاد شد و به نظر می رسد که آقای هاشمی آزرده شد و بعد از آن نیز در سال 88 دوباره این اتفاق افتاد. در کدام یک از این اتفاقات آقای هاشمی بیشتر رنجید؟
هر دو از سال های سخت آقای هاشمی بود و کشور هم دوران بدی داشت. در سال 78 من با آقای علی هاشمی که نماینده مجلس پنجم بود به خدمت آقای هاشمی رفتیم و گفتیم که شما به مجلس نیایید. آقای هاشمی در آن زمان استدلالی کردند که این استدلال خیلی قوی بود و ما پذیرفتیم و فکر نمی کردیم دوستان اصلاح طلب ما به راحتی از این استدلال بگذرند.
آقای هاشمی گفتند که امروز دو مسیر برای آینده کشور قابل تصور است، یکی اینکه رفقای شما بخواهند نظام را بشکنند که در آن شرایط من در کنار شما نیستم چرا که نمی توانند این نظام را بشکنند و در صورت موفق شدن هم نمی توانند جایگزین بهتری برای آن بیابند. نظر دوم که محتمل تر است و اتفاق خواهد افتاد این است که نظام حوصله اش سر برود و فضای کشور را ببندد. این موضوع نیز نه به نفع انقلاب است و نه به نفع مردم و کشور است و من با این موضوع نیز موافق نیستم. من می خواهم بیایم که راه میانه ای را برای کشور باز کنم، از یک طرف امتیازاتی را از رهبری و نهادهای مربوط بگیرم و به این جوان ها و سیاسیون بدهم و هم جوان ها را مدیریت کنم که تندروی نکنند.
استدلال می کرد که یک طرف مسیر موجود فروپاشی است و طرف دیگر آن بن بست سیاسی است اما یک راه میانه ای وجود دارد که من می توانم آن را پیش ببرم. در آن زمان نظرات دوستان در جمع های مختلف متفاوت بود اما جو غالب این بود که از آقای هاشمی فاصله بگیرند.
*پس تحلیل آقای هاشمی این بود که اکثریت مجلس ششم به دست اصلاح طلبان بیفتد
بله دقیقا چنین چیزی بود.
اگر آقای هاشمی چنین استدلالی داشتند چرا در آن زمان انصراف دادند؟
با آن هجمه هایی که شده بود و جوی که ایجاد شده بود مشخص شد که آنها از آقای هاشمی عبور کرده بودند و حاضر نبودند نقش میانجی و میانه او را بپذیرند.
*پس مشخص بود که آقای هاشمی رئیس مجلس نمی شوند؟
بحث بر سر ریاست مجلس نبود و آن را می توانستند به شکل دیگری حل کنند. بحث بر سر این بود که آقای هاشمی دید، فضا به حدی رادیکال شده که او نمی تواند برنامه های میانه خودش را اجرا کند. فضا در مجلس ششم به حدی تند شد که من در مجلس ششم هیچ فعالیت سیاسی نداشتم. من در کل مجلس ششم نه یک مصاحبه کردم و نه یک نطق پیش از دستور داشتم.
*یعنی شما در مجلس ششم یک نوع قهر سیاسی انتخاب کردید؟
نه. من قهر نکرده بودم بلکه دست به کارهای دیگری می زدم. به کارهای اقتصادی و همفکران مشاوره می دادم، جامعه به حدی رادیکال شده بود که از ما عبور کرده بود. در این شرایط ما نمی توانستیم با دوستان متحدمان در در جریان اصلاحات رقابت کنیم و از آنها تندتر برویم و جامعه را رادیکال تر کنیم و از سوی دیگر هم نمی توانستیم با جامعه مقابله کنیم. ما باید صبر می‌کردیم که جامعه متوجه شود که تب بیش از حد و جریان رادیکال جریان مفیدی نیست. کارگزاران در آن مقطع خیلی هوشمندانه رفتار کرد تا آینده خودش را بهتر رقم بزند. اگر ما در آن زمان به فضای رادیکال جامعه می پیوستیم، به مسیر تندی که جامعه دچار آن شده بود دامن می‌زدیم و این درست نبود و اگر می خواستیم با آن فضا مقابله کنیم هم در مقابل مردم قرار گرفته بودیم. تحلیل ما این بود که مردم از ما عبور کرده اند و باید صبر کنیم تا اگر دوباره نوبت ما شد در صحنه حاضر شویم.
*این اولین و آخرین انصراف های آقای هاشمی به حساب می آید؟
بله انصراف از مجلس ششم تنها انصراف آقای هاشمی بود.
*در این خصوص با شما هم مشورت داشتند؟
بله نظر ما هم همین بود.
*اتفاقات سال 84 از چه منظر قابل تحلیل است؟
در سال هشتاد و چهار موضوع کاملا متفاوت بود. در آن سال عده زیادی از دوستان اصلاح طلب ما آقای هاشمی را به حضور در انتخابات دعوت کردند. من با دوستان صحبت‌های زیادی در مجلس داشتم و به محض اینکه آقای هاشمی صحبتی می‌کردند که معنی آن عدم شرکت در انتخابات بود، این دوستان مانند آقای نبوی پیش من می آمدند و می گفتند کشور هیچ چاره ای جز آقای هاشمی ندارد. من به آنها گفتم که، " شما شیطنت می‌کنید و می‌خواهید با حضور آقای هاشمی کاندیدای خودتان تایید شود و به محض تایید کاندیدای خودتان او را رها می‌کنید" .
اگر خاطرات آقای هاشمی منتشر شود این موضوع نیز مشخص می شود که چه کسانی چه چیزهای در آن دوران گفتند. ما قبل از آن به آقای هاشمی گفته بودیم که شما باید در کاندیداتوری احتمالی یا با چپ یا با راست ائتلاف کنیم و رای فردی شما برای پیروزی در انتخابات کافی نیست.
آقای هاشمی مشخصا اعلام می کرد که تمایلی برای حضور در انتخابات ندارد. ایشان نمی‌خواست در نقطه مقابل نظر رهبری قرار بگیرد و از سوی دیگر هم نمی خواست با ایشان مشورت کند چرا که می‌گفت ممکن است، "رهبری شرایطی داشته باشند و شرایطی بگذارند که آقای هاشمی هم نمی‌خواست به صورت مشروط کاندیدا شود" .
آقای هاشمی به فکر اصلاحاتی در کشور بود که این اصلاحات نمی توانست پیش شرطی داشته باشد. بنابراین آقای هاشمی این معذوریت ها را داشت و در لحظه آخر این مشورت را انجام داد و در آن زمان راست و چپ کاندیدایشان را مشخص کرده بودند و بعد از رد صلاحیت کاندیدای جناح چپ با حکم حکومتی آقای معین و آقای مهر علیزاده تایید شدند. در آن زمان وقایع بر طبق پیش بینی من اتفاق افتاد و رقبا به سراغ کاندیدای خودشان رفتند. در آن زمان تشخیص آقای لاریجانی، آقای معین و آقای مهر علیزاده این بود که رقیب اصلی آنها آقای هاشمی است و هر کدام جداگانه فکر می‌کردند خودشان با آقای هاشمی به دور دوم می‌روند. بنابراین در دور اول بسیاری از ستادهای انتخاباتی پنج کاندیدای دیگر منتقد آقای هاشمی بودند.
*تحلیل آقای هاشمی و ستاد این بود که انتخابات به دور دوم کشیده می شود؟
بله تحلیل ما هم همین بود. ما فکر می‌کردیم بهترین و محتمل ترین گزینه احمدی نژاد برای دور دوم است. چون فاصله صلاحیت های احمدی نژاد با آقای هاشمی مشخص بود و جبهه سیاسی خاصی هم به ظاهر دنبال او نبودند احتمال رسیدنش به دور دوم بیشتر بود. در آن زمان اصولگراها به دنبال آقای لاریجانی بودند، سپاه از قالیباف حمایت می‌کرد و اصلاح طلبان نیز به دنبال آقای معین بودند.
ما فکر می‌کردیم تنهاترین کاندیدا احمدی نژاد است و به همین دلیل در دور دوم آقای هاشمی راحتت ر با او رقابت می کند. اما تمام حرف های منفی 5 کاندیدا که بر علیه آقای هاشمی در دور اول زده شد نتایجش را در دور دوم نشان داد و علاوه بر آن تخریب‌های بسیار سازماندهی شده‌ای انجام شد که وزارت اطلاعات آن را کشف کرد و البته پیگیری نشد که در آن نهادهای بزرگی دست داشتند. آقای هاشمی در آن زمان هم می‌خواستند که انصراف بدهند و رهبری در آن زمان آقای روحانی را نزد آقای هاشمی فرستادند که اینکار را نکنید.
تصمیم قطعی آقای هاشمی انصراف بود؟
یکشنبه شب تصمیم آقای هاشمی انصراف بود که آقای روحانی از طرف رهبری آمدند و گفتند که رهبری با انصراف موافق نیست. اقای هاشمی شرط گذاشتند که برخی نهادها در مرحله دوم کنترل شوند و ایشان نیز تایید کردند که این کار انجام شود اما زمان خیلی فشرده بود و کار بجایی نرسید. یکی از نواقص انتخابات ما این است که بین مرحله اول و دوم زمان خیلی کوتاه است.
منبع: سایت تحلیلی خبری عصر ایرانیان