پروانه مافی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

سکونت قریب به 9 میلیون به علاوه مهاجرت روزانه بیش از سه میلیون نفر از شهرها و شهرک‌های اقماری به کلانشهر تهران، جایگاه و موقعیت ویژه‌ای به پایتخت بخشیده و منجر به مجموعه‌ای از مسائل و چالش‌ها شده است. در عین حال نیاز به شهری زیست‌پذیر و به دور از آلودگی‌های صوتی و بصری که امکان ارتقاء کیفیت زندگی را به همراه آورد، خواسته همه شهروندان تهرانی‌ست؛ امری که جز با ایفای نقش مسئولانه کلیه ذی‌نفعان از جمله قوه مجریه، قوه مقننه، شهروندان تهرانی و مدیریت شهری محقق نخواهد شد. در این میان مطابق با آخرین گزارش‌های رسمی برای تحقق تمامی آمال و آرزوهای شهروندان پایتخت‌نشین، شهرداری تهران سالانه حدود 61 هزار میلیارد تومان دسترسی خواهد داشت که این رقم باتوجه به کاهش ارزش واحد پول ملی درماه‌های اخیر، با سرمایه یک شرکت میان‌رده بین‌المللی قابل قیاس است. همین میزان منابع نیز عموماً به صورت یکجانبه و بدون کمک دستگاه‌های حاکمیتی توسط شهرداری تهران تامین و هزینه می‌گردد. البته که بیش از 17 درصد این منابع از محل درآمدهای ناپایدار حاصل می‌شود و در همین راستا، کمیسیون مشترک بررسی طرح درآمد پایدار شهرداری‌ها در مجلس شورای اسلامی ورود جدی به موضوع تامین منابع مالی قابل اتکا برای شهرداری‌ها داشته است.

همگی عوامل فوق‌الذکر نشانگر نقش و مسئولیت ویژه و منحصربه‌فرد کلیددار بهشت، برای سامان‌بخشی به معضلات و چالش‌های مبتلا به تهران است. شورای پنجم شهر تهران که پس از کش‌وقوس‌های فراوان و بعضاً قابل نقد، نخست بر نجفی و سپس بر افشانی اجماع نموده و هر بار به صورت ناخواسته با چالش‌هایی مواجه شده بود، در روزهای اخیر برای سومین بار در یکسال گذشته درگیر انتخاب شهردار جدید شد. این بار، وجود گزینه‌هایی با نقطه‌نظرات و دیدگاه‌های مختلف و بعضاً متضاد با یکدیگر زمینه‌ساز بروز حساسیت‌های ویژه در فرایند انتخاب شهردار شده بود که نگرانی‌های بحق دغدغه‌مندان و اصحاب رسانه را نیز به دنبال داشت.

مجموعه تحلیل‌های اعضای محترم شورای پنجم شهر تهران منجر به خروج نام پیروز حناچی به عنوان شهردار پایتخت شد. مردی متولد تهران که پیشتر سال‌ها در جایگاه دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری نسبت به تصمیمات خلاف قوانین و ضوابط و مقررات هشدار و تذکر داده بود.

انتخاب شهردار جدید پایتخت بیانگر نوع نگاه نوینی به شهر و مسائل مبتلا به آن است. نگاهی مبتنی بر تخصص‌گرایی، مشورت‌پذیری و به دور از سیاست‌زدگی و تصمیمات عاجل. تهران طی سال‌های گذشته همواره تشنه تصمیمات خردمندانه و مبتنی بر چشم‌انداز بلندمدت و متکی بر تامین منافع کلیه ذی‌نفعان بوده است؛ امری که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. نمونه بارز را می‌توان در راه‌اندازی اغلب پروژه‌های بزرگ مقیاس و زودبازده شهری در محور شمالی «تهران، شهری برای همه» توجه به شعار کلانشهر تهران مشاهده کرد. شهری که امکان حضور و مشارکت فعالانه را برای گروه‌های آسیب‌پذیر از جمله معلولین، سالمندان، کودکان و... فراهم نیاورده و عملاً فضاهای شهری را به انحصار گروه‌های خاص درآورده است و با شناخت دقیق از چالش‌ها و محدودیت‌های موثر در «تهران، شهری برای همه» اکنون شهردار جدید پایتخت با اتکا به شعار تصمیم‌گیری که ناشی از فعالیت قریب یک‌دهه‌ای وی در جایگاه دبیری شورای عالی شهرسازی و معماری و حضور در مناصب معاونت فنی و عمرانی و شهرسازی و معماری شهرداری تهران است، باید دست یاری خود را به سوی کلیه ذی‌نفعان دراز نموده و در فرآیندی برد-برد امکان ظهور و عینیت یافتن استعدادهای بالقوه شهر تهران را فراهم آورد.

تهران؛ پایتخت ایران، این روزها بیش از هر زمان دیگری نیازمند توجه و نگاه ملی و به‌دور از منافع گروه‌ها و سیاسی‌کاری‌هاست. در شرایطی که چالش‌های زیست‌محیطی ناشی از تصمیمات غلط گذشته و تغییرات اقلیمی از یک سو و دشواری‌های اقتصادی و مالی دامن‌گیر جامعه می‌شود و از سوی دیگر روز به روز بر دامنه مهاجرت‌های اجباری به سوی پایتخت افزوده است، عدم پایبندی به اصل ارجحیت منافع عمومی به منافع خصوصی از جانب کلیه دستگاه‌های دولتی، حاکمیتی، نظامی و انتظامی غیر‌قابل بخشش و غیر‌قابل جبران خواهد بود.

تمرکز بر جلب مشارکت فعال کلیه دستگاه‌ها و نهادهای حاکمیتی در فرایند بازآفرینی پایدار شهری، خروج پادگان‌ها و اراضی نظامی از محدوده شهر، کمک به پیش‌بینی منابع مالی پایدار برای اداره تهران، نقش‌آفرینی قوه مجریه در تامین مالی و اجرای پروژه‌های فرامنطقه‌ای و فراملی به خصوص در حوزه حمل‌ونقل عمومی با اولویت ریل پایه و پرداخت هزینه استقرار در پایتخت از جانب کلیه نهادهای دولتی و عمومی، از مهمترین مواردی است که باید در قالبی تعاملی و به دور از حاشیه‌سازی، مورد توجه شهردار منتخب قرار گیرد.

مخلص کلام آنکه اصل مشورت‌پذیری و تصمیم‌گیری منبعث از خرد جمعی که همواره در طول سالیان گذشته مورد توجه و تاکید شهردار جدید پایتخت بوده است، می‌تواند راهگشای خروج تهران از شرایط فعلی و تحقق چشم‌انداز طرح جامع مبنی بر حضور تهران در جایگاه سه شهر برتر واقع در جنوب غرب آسیا باشد.

منبع: روزنامه سازندگی