علی محمد نمازی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
اخبار وزارت خارجه طی ۲۰ روز گذشته شامل گفتوگوی تلفنی مکرون رئیسجمهور فرانسه با دکتر روحانی، درز خبری که ممکن است رئیسجمهور ایران با نیت فراهم آمدن زمینه مذاکره بین ایران و آمریکا به محل اجلاس سران ۷ قدرت بزرگ اقتصادی سفر نماید، متعاقب آن دیدار آقای دکتر ظریف از کشورهای اسکاندیناوی و همچنین فرانسه، همزمان سفر غیرمترقبه وزیر خارجه ایران به محل اجلاس مذکور در جنوب فرانسه و گفتوگوهای سازنده با وزیر خارجه و رئیسجمهور این کشور به عنوان میانجی و در پی آن مصاحبه مشترک رؤسای جمهور فرانسه و آمریکا و اعلام خبر دیدار قریبالوقوع روسای جمهور ایران و آمریکا توسط مکرون و مهمتر از آن مواضع آقای دکتر روحانی مبنی بر شرکت در جلسه و مذاکره با هر کس به شرط تامین منافع و امنیت ملی و عمران و آبادانی کشور به فوریت در صدر اخبار جهان و داخل قرار گرفت و نقل هر محفل شد و در کمال تعجب، تحلیلها و ارزیابیها از چگونگی ادامه راه و وضعیت نرخ ارز و ... شروع شد. واقعا شبی خاص بود و همگان شب را به انتظار صبحی در همین راستا و به امید دستیابی به خبرهای جدید سپری کردند. واقعا چرا این اتفاقات خاص و تقریبا غریب از دیدگاه جهانیان در ایران رخ میدهد؟!
۴۰ سال است رابطه بین ایران و آمریکا دو کشور مهم جهان و منطقه قطع شده و در این مدت به جز مقاطعی خاص، هیچ گفتوگویی بین این دو کشور صورت نگرفته است.
واقعا چرا در ۳۶ ساعت گذشته اتفاقاتی رخ میدهد که در جهان و بهویژه کشورهای پیشرفته و در حال توسعه غریب به نظر میرسد؟ برای تحلیل موضوع این احتمالات به ذهن خطور مینماید:
1 وجود بلاتکلیفی، تعدد مراکز تصمیمگیری و موازیکاری در این عرصه: این عارضه نباید وجود داشته باشد چرا که بر اساس اصول ۱۲۱،۱۲۵،۱۲۸،۱۳۳،۱۳۴،۱۳۷ مسئولیت سیاست خارجی به عهده قوه مجریه و در راس آن رئیسجمهور و وزیر خارجه است. قوه مجریه با همکاری مجلس شورای اسلامی در چارچوب قانون اساسی، سیاستهای کلی نظام و بهطور خلاصه با محوریت منافع و امنیت ملی، برنامهها را تهیه و وزارت خارجه مناسبات با کشورهای دیگر را تنظیم و امور را اداره مینماید.
2 کشف توطئه یا اطلاع از وجود آن: اگر مسئولین پس از طی ۱۵ ساعت از اعلام مواضع بسیار سازنده خود، متوجه عدم صداقت یا توطئه طرف مقابل شدهاند و میزان خسارت ناشی از این کار به حدی بوده که انصراف از صحبتهای روز قبل توجیهبردار بوده، لازم است این موضوع اطلاعرسانی شود. اگر چه بدون انجام مذاکره شناسایی این موضوع بسیار مشکل به نظر میرسد.
3 تشخیص منافع و امنیت ملی: با عنایت به اینکه نظام تجربههای بسیار بزرگ و مهمی را پشت سر گذاشته و کشور دارای برنامه پنج ساله، سند چشمانداز و سیاستهای کلی ابلاغ شده توسط مقام رهبری است و چنین مسالهای از همه مهمتر است و باید مبنای سیاستهای خارجی کشور قرار گیرد.
منبع: روزنامه سازندگی