سیدحسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی ایران
آقای روحانی اواخر هفته گذشته اعلام کرد که مهلت ۶۰ روزه دیگری پیش روی اروپاست و هر زمان که آنها به تعهدات خود برگردند ایران هم به تعهدات برجامی خود بازمی‌گردد.طبق اعلام ایشان، در گام سوم سازمان انرژی اتمی موظف است در زمینه تحقیق و توسعه هر آنچه نیاز فنی کشور است، بلافاصله شروع کند و تمام تعهداتی که در زمینه تحقیق و توسعه در برجام مد نظر بوده را کنار بگذارد و شاهد گسترش در حوزه تحقیق و توسعه در زمینه انواع سانتریفیوژهای جدید و هر آنچه که برای غنی‌سازی نیاز داریم خواهیم بود.
براین اساس، زمان‌بندی‌هایی که در برجام مورد تعهد ایران برای تحقیق و توسعه بوده، از روز گذشته (جمعه) به طور کامل برداشته شده و هر آنچه که جمهوری اسلامی از لحاظ فنی و از لحاظ پیشرفت در زمینه تکنولوژی و فناوری هسته‌ای نیاز دارد، با نظارت آژانس و در چارچوب حرکت صلح‌آمیز انجام خواهد داد. در عین حال ۲ ماه هم به کشورهای ۱+۴ فرصت داده شده که اگر به توافقی با ایران برسند، مقامات ایرانی تصمیم می‌گیرند به تعهدات برجامی خود بازگردند. در این رابطه و با توجه به آغاز گام سوم توسط جمهوری اسلامی ذکر چند نکته حائز اهمیت است.
1 اولین موضوع که باید مورد توجه قرار گیرد این است که در ماه‌های اخیر مقامات کشورمان به یک انسجام در تصمیم‌گیری رسیدند. به‌طوری‌که می‌بینیم مجموعه حاکمیت یعنی سران قوا و قوای سه‌گانه، نیروهای مسلح و نهایتا همه آنها در سطح کلان در هماهنگی با رهبری در این مدت در عرصه سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری برای مردم و آینده کشور انسجام، هماهنگی و وحدت مثال‌زدنی داشتند. این موضوع تجربه بسیار خوب و قابل توجهی بوده که نشان‌دهنده موضع استقلال و قدرت جمهوری اسلامی در این سطح بوده است.
2 نکته قابل توجه دیگر این است که ایران در حالی که در عین اقتدار تصمیم می‌گیرد و از موضع خود دفاع می‌کند در عین حال بسیار با آرامش و طمانینه حرکت می‌کند و اثری از عجله و شتابزدگی در تصمیمات مقامات ایرانی در این مسیر دیده نمی‌شود. این موضوع قطعا برای پیشبرد هرچه بهتر شرایط می‌تواند راهگشای تصمیم‌گیری‌های بعدی باشد.
3 مسئله مورد توجه دیگر در این بین شرایط طرف‌های اروپایی و نوع عملکرد آنها است. واقعیت این است از میان سه قدرت اروپایی، کشور انگلیس، خود دارای آشفتگی سیاسی و اجتماعی درونی است تا جایی که بریتانیا تا به امروز حریف مسائل و مدیریت مشکلات خود نشده است بنابراین نمی‌توان از این کشور انتظار چندانی برای تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی موثر داشت که بتواند در عرصه بین‌المللی گام موثری بردارد و نقش‌آفرینی کند.
از طرف دیگر آلمان هم به دلیل شرایط خاصی که دارد و به این دلیل که از قدیم خیلی سیاست‌محور نبوده و بیشتر به یک کشور برتر اقتصادی شهره بوده است، نهایتا خود را برای حل و فصل این موضوع دخالت نداده است.
اما در این بین کشور فرانسه با اینکه در زمان بررسی مفاد برجام و گفت‌وگوهایی که نهایتا منجر به امضای برجام توسط 1+5 شد از نظر بسیاری از کارشناسان و مقامات ایرانی کارشکنی می‌کرد و به نظر می‌آمد مواضع سختگیرانه‌تری نسبت به نهایی شدن برجام دارد، اما در ماه‌های اخیر آقای مکرون نقش بسیار تاثیرگذار و بزرگی را بر عهده گرفته و اراده سیاسی اروپا را برای حفظ برجام نشان داده است. تا پیش از این خانم موگرینی این نقش را برعهده داشت و پیگیر تعهدات اتحادیه اروپا در این جهت بود اما با پایان یافتن دوران مسئولیت ایشان کشور فرانسه و شخص آقای مکرون توانسته نقش فردی همچون خانم موگرینی را به خوبی بر عهده بگیرد. او در این رابطه سعی در پیشبرد امور مربوط به برجام دارد که با توجه به فعالیت‌هایی که این کشور برای حفظ برجام انجام داده بتواند اراده سیاسی اروپا را برای حفظ منافع اروپا تامین کند.در این جهت است که فرانسه به ابتکارات خوب و مهمی دست زده و تلاش خوبی در این رابطه داشته است. تشکیل گروه هفت هم در این کشور فرصت خوبی را به آقای مکرون داد تا جایی که می‌توان گفت فرانسه در حال حاضر محور سیاسی اروپا شده است.
4 در این بین نکته‌ای که بیش از پیش جلب نظر می‌کند و بسیار هم تاسف‌بار است، انفعال اروپایی‌ها برابر امریکا است. برای دنیای پیشرفته و متکثر امروز بسیار بد است که اروپایی‌ها تا این اندازه در مقابل امریکا ناتوان هستند و قدرت‌شان برابر قدرت امریکا به این حد ناچیز است و با اینکه تا این اندازه برای مذاکره و گفت‌وگو با ایران برای حل مسئله وقت می‌گذارند، گفت‌وگوهای تلفنی متعددی با آقای روحانی رئیس‌جمهور کشورمان داشتند و حتی از آقای ظریف و تیم دیپلماسی ما برای حضور در مذاکرات گروه هفت دعوت کردند اما نهایتا از خود اختیاری ندارند و تاکنون نتوانسته‌اند هیچ تصمیمی را در این جهت نهایی کنند. این ضعف آشکاری در عرصه سیاست خارجی و بین‌الملل است و نشان می‌دهد که قدرت جهنمی امریکا چقدر در دنیا زحمت درست می‌کند. به نظر می‌رسد لازم است اندیشمندان در این رابطه فکری کنند که چطور می‌توان از این شرایط خارج شد؛ از اینکه چندین کشور قدرتمند، معطل اراده یک کشور نمانند.
به هرحال واقعیت شرایط سیاسی فعلی همین است؛ در عین حال من فکر می‌کنم که جمهوری اسلامی ایران در عین اطمینان، با تأنی قدم‌های خود را برداشته و برمی‌دارد.گام‌های برداشته شده در این راستا گام‌های خوبی بوده و ایران در عین اینکه از استقلال و عزت خود دفاع کرده است، خویشتنداری می‌کند تا دنیا و طرف‌های اروپایی فرصت کافی و لازم را داشته باشند تا به تصمیم درستی برسند. تصمیمی که به نفع همه تمام شود.با این تفاسیر شرایط ماه‌های آینده همچنان برای ایران تعیین‌کننده است و شاید این پرسش مطرح باشد که ایران روش موفقیت‌آمیزی را طی خواهد کرد یا خیر؟ که طبق تحلیل و پیش‌بینی من اگر ایران با همین دست فرمان ادامه دهد و همچنان انسجام داخلی خود را حفظ کند، ان‌شاءا... پیروز این میدان نابرابر خواهد بود. از سویی از خشم آقای نتانیاهو می‌توان فهمید که ایران در مسیر درستی قرار دارد.
منبع: روزنامه سازندگی