سیدافضل موسوی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

اخیرا گفته شده است که آقای نوبخت در نامه‌ای به رهبر انقلاب از تدوین نقشه راه و برنامه کلی اصلاح ساختار بودجه عمومی خبرداده است. البته اصلاح ایرادات ساختاری بودجه اقدام بسیار مبارکی است و رهبری نیز پیش از این دغدغه‌هایی درباره بودجه مطرح کرده بودند که در جای خود نیازمند اصلاح است. فارغ از جزئیات این نامه، درباره این که این نقشه راه از جانب دولت به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه برود و در آنجا بحث و بررسی درباره این مهم صورت گیرد نیازمند ذکر چند نکته است:

1 آنچه در بودجه و قانون بودجه تعیین‌کننده است، پیشنهاد دولت و تصویب در مجلس است. این روند در بودجه هر سال تکرار می‌شود و موضوعی مورد تاکید قانون اساسی است. هر تصمیمی در همین روند و روال بررسی، تصویب و طی می‌شود. اخیرا رهبری دغدغه‌هایی درباره بودجه مطرح کردند که این دغدغه‌ها صحیح و به جا بود این که آقای نوبخت به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه به رهبری نامه نوشته است که نقشه راه تدوین شده تا بودجه اصلاح شود به خودی خود هم ابهامات زیادی از باب نیت و انگیزه دولت دارد و هم این که به نظر می‌رسد دولت سعی دارد در مواردی مجلس را از روند تصمیم‌گیری حذف کند. ای‌کاش دولت درباره مواردی در بودجه که اصلاح آن به دست دولت است ابتدا گام بر می‌داشت و بعد مدعی اصلاح و تدوین نقشه راه می‌شد. در ارتباط با رفع بسیاری از ایرادات بودجه، دولت می‌توانست هر پیشنهادی را در لایحه بودجه به مجلس بدهد تا در روال قانونی موضوع مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. اینکه به دنبال اصلاح بودجه از مسیری به جز مجلس باشیم امری است که نمی‌تواند زیر سایه کلمات و عناوین بودجه‌ای پنهان بماند. چرا که اگر هدف ارتقاء بودجه برای بهتر شدن امور کشور است، نیازی به فرافکنی‌های غیرقانونی نیست.

2 آنچه درباره اصلاح ساختار بودجه ممکن است مدنظر دولت باشد بحثی است که درباره دوره زمانی بودجه مطرح می‌شود. پیش از این نیز به دفعات و از جانب چهره‌های مختلف موضوع بودجه دوسالانه یا سه‌سالانه مطرح شده بود. در حال حاضر این موضوع در قانون‌اساسی فرم یکساله دارد و روال کار بودجه یکساله است. شاید دولت با طرح موضوع اصلاح ساختار بودجه به دنبال مطرح کردن ایده بودجه دوسالانه یا سه‌سالانه است و با این اقدام سعی بر کسب مجوز از رهبری برای ارائه بودجه فراتر از روال همیشگی داشته است چراکه برای بودجه یک ساله نیازی به مایه گذاشتن از رهبری نبود!

3 این که تصور کنیم دولت در سال انتخابات مجلس به خاطر نگرانی از آنچه نمایندگان تحت تاثیر فضای انتخاباتی ممکن است در بودجه اعمال کنند، دست به این اقدام زده باز هم قابل قبول نیست. لابی‌ها و بحث‌های مرتبط با این موضوع در سال انتخابات در مجلس زیاد است و ممکن است در بودجه تغییراتی ایجاد شود که آن تغییرات با توجه به حوزه‌های انتخابیه نمایندگان مشکلاتی را برای دولت ایجاد کند. لازم به ذکر است که این تغییرات عددی نیست که برای دولت مشکل‌زا باشد. نهایت این عدد می‌تواند یک تا 3 درصد تغییر در بودجه را شامل شود واین رقم میزانی نیست که دولت بخواهد به خاطر آن در این رویه قدم بگذارد که حذف مجلس درباره نظردهی و نظرخواهی در آن اعمال شده باشد.

4 دور زدن مجلس هرگز نتیجه مثبتی در برنداشته است. حذف مجلس از روند تصمیم‌گیری‌ها تجربه‌ای تاریخی است که نتیجه آن بارها و بارها ثبت شده است. در زمان‌های گذشته این اشتباه تکرار و نتیجه آن جز ویرانی چیزی نبوده است. اشتباه بزرگ محمدمصدق همین بود که مجلس را برای برهه‌ای تعطیل کرد و اگر ریشه‌یابی تاریخی درستی صورت گیرد می‌بینیم که همین موضوع باعث سقوط مصدق شد. تصور می‌کنم دولت باید از تجربه مصدق درس بگیرد.

منبع: روزنامه سازندگی