فرزانه ترکان، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
با وجود این که در سال گذشته بعد از ایام نوروز شاهد رشد آمار ابتلا و فوت ناشی از کرونا بودیم اما باز به محض اتمام ایام نوروز 1400 رشد آمارها ثبت شد و مسئولان نیز از نارنجی شدن وضعیت برخی از شهرها خبر دادند. لازم به یادآوری است که این وضعیت ناشی از ایام اسفندماه است و هنوز نتایج ناشی از دیدوبازدیدهای خانوادگی عید و سفرهای نوروزی در آمارها ثبت نشده است. به طور تقریبی حدود دو هفته آتی نتایج این بیمبالاتی نشان داده میشود و آمارهای جدیتری در این زمینه ثبت میشود. در این میانه مکرر شاهد هستیم که هر مسئول دیگری را محکوم میکند که در این زمینه کوتاهی شده اســت. وزیر بهداشت مکرر از عدم همکاری و کوتاهیهای دستگاههای دیگر گالیه میکند. مشخصا مســئله همان است که پیش از این بوده است نقص عمده در مدیریت بحران عدم هماهنگی و عدم وجود ستاد تصمیمگیرنده مرکزی است که حرف آخر را بزند. متاسفانه با وجود این که وزیر کشور و متخصصین امر و مســئولان و نمایندگان وزارت بهداشت در این ستاد وجود دارد ما باز هم شــاهد چندپارگی تصمیمات و آزمودن راهکارهای آزموده خطای پیشــین هستیم. این مسئله عدم هماهنگی در تمامی بحرانها مشترک است و هر بار بیشتر از قبل و بیشتر از اصل بحران خسارتزا است.تنها راه چاره نیز فرماندهی واحد در این زمینه است. فرماندهی واحد در این زمینه میتوانست باعث شود که شاهد مواردی از قبیل اظهارات اخیر وزیر بهداشــت درباره انتقاد از باز بودن راهها برای سفر نباشیم. شاهد بودیم که قبل از تعطیالت نوروز سخنگوی ســتاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کرد که مردم نباید به ســفر بروند و از مــردم خواهش کرد با ســفر رفتن باعث انتقال بیماری نشوند. بعد از صحبتهای سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا، وزیر کشور از باز بودن راهها گفت و این که مشــکلی برای سفر وجود ندارد و حتی سازمان گردشگری و فعالان این وزارتخانه نیز از اهمیت گردشگری نوروزی در جهت ثبات اقتصادی این عرصه و عدم تضرر آن گفتند. در این شرایط مشــخص بود که با منع عبور و مرور مردم به مسافرت رفتند. جان مردم فدای مصالحی شد که انگیزههای اقتصادی پشت آن بود. این مسئله در نوروز امسال به وضوح دیده شد. مشخص است که در شرایطی که وزیر بهداشت یک صحبت میکند و وزیر کشور صحبتی دیگر مردم سردرگم زندگی عادی خود را میکنند و درک درستی از بحران پیدا نمیکنند. این مسئله نه در ارتباط با مردم ایران که روحیه عمومی مردم در همه جای دنیا است. بدترین مشکلی که در این شرایط وجود دارد این است که مردم از بیماری دیگر نمیترسند. این عادی شدن بیماری در عین کم شدن هراس، رعایت توصیهها را نیز کمرنگ کرده است. مسئله گردشگری البته مهم و در جای خود نیازمند توجه است اما بدون شک گردشگری نباید به بهای جان مردم تمام شود.
اگر قرار باشد راههای مسافرتی به بهای این که مردم مبتلا و کشته شوند رونق پیدا کند، این رونق نه پایدار است نه فایدهای دارد. در همین وضعیت که مردم توصیههای بهداشتی را سبک میگرفتند و رشد ابتلا به ویروس رخ داد، سفرهای نوروزی زیر سایه فقدان مدیریت، ویروس را بیش از پیش انتشار داد و مردم را در نقاط مسافرپذیر آلوده کرد آن هم در شرایطی که بعضا در شهرستانها امکانات مدیریت بیمارستانی نیز وجود ندارد. در شهرهای کوچک یا شهرستانهایی کــه عموما به خاطر مسائل محیطی جذب گردشگر دارد، به صورت کلی مردم پروتکلهای بهداشــتی را کمتر رعایت میکنند و کمتر در قید و بند رعایت موارد بهداشتی و مراقبتی هستند. در این شرایط با حضور مسافران نوروزی و شیوع سویههای جدید بیماری باید منتظر بحرانی بسیار بزرگ بود. تعجب بزرگتر این است که آقای رئیسجمهور بر اساس چه استدلال علمی قبل از تعطیلات نوروزی پیشگویی کردند که پیک چهارم را نخواهیم داشت. وقتی چرخه انتقال ویروس متوقف نشده است چگونه میتوان از توقف چرخه گفت. همه این موارد نشان میدهد که یک مدیریت مرکزی و ثابــت در این زمینه وجود ندارد. بدترین موضوع که در این شرایط با آن روبهرو هستیم موج بروز بیماری در دو هفته آتی است. بیماریهایی که در ایام نوروز ابتلای آن رخ داده و بدون شک تا کمتر از 20 روز دیگر علائم خود را نشان میدهد و بروز میکند. در این بین انتظار میرود چند موضوع به شدت و با جدیت پیگیری شود:
1 بازه زمانی دسترسی و امکان واکسیناسیون بر اساس طبقهبندی گروههای حساس و عموم مردم باید با دقت بیشتر و البته سرعت بیشتری تنظیم شود. ایران متاسفانه یکی از آسیبپذیرترین کشورها در شرایط کرونایی است چراکه هنوز به طور رسمی کار مهم تولید واکسیناسیون را به اتمام نرساندهایم و این امر میتواند تبعات بسیار خطرناکی داشته باشد. به همین دلیل اگر در این بین سویههای جدید ویروس کرونا هم در شهرهای ما شیوع پیدا کند، بهطور حتم با پیک خطرناک و آسیبرسانی مواجه خواهیم شد. آن هم در شرایطی که ظرفیت بیمارستانها بالا است و کادردرمان نیز دیگر رمقی ندارد. تاکید میکنم که دستاندرکاران در کار مه واکسینه کردن همه مردم اهتمام ورزند تا بتوانیم حتیالمقدور کرونا را مهار کنیم. به هر حال مردم بیش از این تحمل تحمیل خســارتهای جانی و مالی کرونا را ندارند و باید همه ارگانها دســت به دســت هم بدهند تا به هر طریقی که ممکن است بتوانیم آرامش را به سطح کشور بازگردانیم. یافتن واکسنهایی که تاثیرگذاریشان مشخص شده بعد از یک سالی که مردم جهان درگیر این اپیدمیاند میتواند رخدادی خوب تلقی شود. منتها باید صبر کرد تا ایمنی آنهایی که واکسن زدهاند ثابت شود؛ یعنی از زمانی که واکسن به طور همگانی عرضه شــود، باید صبر کنیم که در این مدت همچنان پروتکلهای بهداشتی را مثل روزهای اوج شیوع کرونا رعایت کنیم. کسانی که با اطمینان از واکسن ایرانی و کارایی آن سخن میگویند باید درباره بازه زمانی تولید انبوه آن نیز با شفافیت سخن بگویند. عضو ستاد ملی مبارزه با کرونا گفته است که بحثی در این ستاد درباره واکسنهای خارجی وجود ندارد بنابراین انتظار میرود بر اساس منطق و با شفافیت درباره واکسنهای داخلی برنامهریزی شده و البته با شفافیت بیشتری در این زمینه با مردم صحبت شود.
2 رســانه ملی که مکررا کار و تمرکز خود را بر مباحث سیاسی گذاشته است و بعضا حتی در فیلمها و ســریالها نیز مواردی از عدم رعایت پروتکلها را در غالب ماسک پایین صورت و روی چانه نشان میدهد بهتر است درباره جدی بودن این بحران هشدارهای لازم را بدهد. باید توجه داشت که مردم از رعایت پروتکلها خسته شدهاند و دیگر چهارچوبها را رعایـت نمیکنند انتظار میرود صداوســیما در این زمینه با برنامههای مستقیم و غیرمستقیم در جهت اهمیت رعایت این پروتکل و تداوم منع رفت و آمدها و دوری از دورهمیهای خانوادگی هشدار بدهد. به نظر میرســد مردم تصور میکنند که این مشکل دیگر رفع شده است در حالی که رسانهها باید با انعکاس اخبار واقعی از خطر جدی در این زمینه بگویند و یادآوری کنند که هنوز این بیماری کشنده در کمین همه گروههای سنی است. سویههای جدید بیماری بعضا کشندهتر از قبل نیز هست و رســانهها باید در جهت تداوم رعایت پروتکلهای بهداشــتی به مردم هشــدار بدهند. شــیوع ســویههای ویروس کرونا شدت گرفته و به همین دلیل احتمال ابتلا به این ویروس بیشتر از ماههای گذشته خواهد بود. این در حالی اســت که از اواخر سال گذشــته جوی در جامعه حاکم شد که گویی خطر ویروس کرونا به کمترین حالت خود رسیده است و به تبع آن مراقبتها کمتر شــد. همین کمتر شدن مراقبتها حاال جامعه را با ویروس کرونا روبهرو کرده که خطرش بیشتر از قبل شده است. نقش اطلاعرسانی صداوسیما به عنوان رسانهای در دسترس تمامی گروههای سنی و فرهنگی از اهمیتی بیشتر از بقیه رسانهها برخوردار است.
منبع: روزنامه سازندگی