دومین جلسه آموزشی حزب کارگزاران سازندگی ایران با موضوع «سند مواضع حزب» و با تدریس محمد قوچانی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران، در دفتر حزب کارگزاران برگزار شد.
به گزارش سایت کارگزاران، محمد قوچانی در ابتدای جلسه خلاصهای از آنچه در جلسه پیش در مورد تعریفهای مدرن و قدیمی «سیاست» بود، پرداخت و گفت: اندیشه سیاسی که در سند مواضع به آن اشاره شده است یک ایدئولوژی نیست. سند مواضع درباره دانش سیاسی صحبت میکند.
او گفت: هر قدرت سیاسی به دنبال اطاعت است. این جمله اما این سؤال را ایجاد میکند که چرا باید از قدرت که نیاز هر حکومت است اطاعت کنیم؟
به گفته قوچانی، اعمال قدرت باید تابع یک سری قواعد باشد اگر حکومت اعمال قدرت نداشته باشد حکومت نیست و اخلاقمداری محسوب میشود که فرآیندی باید از اخلاق طی شود تا به قانون برسد و بر این اساس باید آن قانون مشروعیت داشته باشد تا در اعمال قانون از حکومت قابل اجرا برای مردم جامعه باشد.
نایبرئیس کمیته سیاسی کارگزاران در توضیح حکومت مشروع گفت: سه مورد حکومت خدا، زور و رأی مردم برای کسب مشروعیت وجود دارد که از طریق یکی از این سه مورد حکومتی شکل میگیرد. در دنیای کنونی البته حکومت زور و شمشیر موجودیت ندارد اما دو مورد دیگر یعنی خدا و آرای مردم جای بحث دارند.
به گفته او، هر حکومتی که اعتقاد نسبی به حق و مطلق بودن دارد و خود را جانشین خدا در زمین میداند به اطاعت مطلق گرایش دارد که این نوع حکومت خواستگاه و ویژگی حکومتهای استبدادی است. اما اعتقاد به وجود خیر و شر را میتوان بدون آن که اخلاق به صورت قانون اجرا نمیشود و در محدوده اخلاقمداری قرار بگیرد هم میتواند در اداره جامعه نقش ایفا کند؛ به این طریق که از سوی جامعه، افرادی با این دیدگاه برای مسئولیتهای دولتی را انتخاب شود. این نوع حکومت را به عنوان دولتهای دموکراتیک تعریف میکنند.
این روزنامهنگار در توضیح حکومت جمهوری اسلامی ایران و توضیح نوع حکومت به اصل 56 قانون اساسی اشاره کرد و گفت: حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست و هم او، انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است. هیچکس نمیتواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد و ملت این حق خداداد را از طرقی که در اصول بعد میآید اعمال میکند. به گفته او، این اصل بدان معناست که هیچ نهادی در نظام جمهوری اسلامی ایران نیست که مستقیم یا غیرمستقیم منتخب مردم نباشد.
قوچانی در مورد مفهموم لیبرالیسم و حکومتهای لیبرال توضیح داد که در این نوع حکومتها قانون به جای فرد حکومت میکند و با اینکه قوانین حکومتهای لیبرال هم ناخواسته گرفته شده از کتاب دینی آنها است اما آنها معتقدند که اینچنین نیست و دین جایی در قانونگذاری حکومتهای لیبرال ندارد.
او در ادامه صحبتهای خود به حق مالکیت به عنوان یکی از حقوق مهم که برای هر فردی از بدو تولد وجود دارد، اشاره کرد و گفت: حق مالکیت، حقوق فردی هر انسان را تشکیل میدهد. این در حالی است که هر فردی حق دارد تا آنگونه که مایل است طبق عقاید خود زندگی کند به شرط آنکه به قانون کلی که در جامعه حاکم است خدشهای وارد نشود. از این منظر میتوان گفت دین اسلام، دینی لیبرال است.
قوچانی تأکید کرد: حزب کارگزاران یک حزب آزادیخواه معتدل است. هر چند که به این واژه تأکید ندارد. از سوی دیگر این حزب یک حزب لیبرال دموکراتیک است. بنا به گفته او، آزادی فردی برای حزب کارگزاران اهمیت دارد.
او به این آیه قرآن است اشاره کرد که هیچ اجباری در دین وجود ندارد چرا که راه درست و انحراف متمایز از یکدیگر هستند.