سیدحسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی ایران
علی رغم موجی که در هفته گذشته در ارتباط با اتمام ماجرای سوال از رئیس‌جمهور بعد از بیانات رهبرانقلاب به راه افتاده بود، یکی از نمایندگان مجلس خبر داده است که سوال مذکور با بالغ بر 190 امضای نمایندگان مجلس یازدهم به هیئت رئیسه مجلس و رئیس مجلس تحویل داده شده است. بر اساس اظهارات این نمایندگان محورهای سوال در ارتباط با شرایط اقتصادی است و براساس مولفه‌های این حوزه است که وکلای مجلس یازدهم حضور رئیس‌جمهور در مجلس را ضروری تشخیص داده‌اند.
طبیعی است که با این میزان گذر از عمر مجلس یازدهم، نمایندگان این دوره از مجلس به خوبی متوجه شده‌اند که شرایط اقتصادی و معیشتی مردم بسیار سخت شده و نارضایتی گسترش پیدا کرده است. حالا نیز نمایندگان مجلس یازدهم به خوبی متوجه مشکلات شده‌اند. دیگر کسی نمی‌تواند کتمان کند که در اقتصاد مشکل جدی وجود دارد و مسئله بسیار حاد است. در این شرایط مسئله اقتصاد برای مجلس یازدهم البته مهم است اما تنها مسئله مهم نیست. طبیعی است که نمایدگان محترم می‌خواهند اقتصاد کشور سامان یابد اما از طرف دیگر این نمایندگان به تنهایی برای این به بهارستان نیامدند تا چند سال در مجلس باشند و نظر بدهند و راهکار ارائه کنند. به طور حتم آنها علاقه‌مند هستند در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده اثر بگذارند. در عین حال وقت خود را تنگ می‌بینند تا مردم را به سمت خود جذب کنند و بتوانند اثرگذاری مدنظر خود را داشته باشند. در این شرایط است که به جای این که به ریشه واقعی مشکلات فکر کنند و بر علت اصلی بحران‌ها متمرکز شوند، تلاش می‌کنند تا با عناوین پرسروصدایی، فضای شعاری و تبلیغاتی را ایجاد کرده و این فضا راگسترش دهند. واقعیت این است که هر کس رئیس‌جمهور، وزیر و نماینده و مسئول باشد و اگر همه با هم دور هم جمع شوند نمی‌توانند واقعیت‌های ایران را حل کنند چراکه مادامی که ریشه مشکلات را انکار کنیم، راه به جایی نخواهیم برد. فراموش نکنیم که اقتصاد ما اقتصادی متکی به درآمدهای نفت بوده بنابراین هم از جهت تامین ارز مورد نیاز کشور و هم از نظر بودجه دولت در حال حاضر با کسری مواجه هستیم.
برخلاف تمامی شعارها غیرقابل انکار است که تحریم‌های آمریکا اثرات خود را بر اقتصاد ایران گذاشته و دولت با کسری بیش از 60 درصد و بالغ بر 200 میلیارد تومان مواجه است. از طرف دیگر بحران کرونا ضربه سنگینی به اقتصاد جهانی و اقتصاد ما زده است. اگر حتی از اقتصاد نفتی عبور کرده و به صادرات غیرنفتی متکی بودیم، رکود در بازارهای جهانی حداقل درآمدهای ارزی کشور و غیرنفتی را 40 درصد کاهش داده بود. کسری بودجه، کاهش درآمدهای غیرنفتی و توقف صادرات نفت هیچ کدام مسائلی نیست که دوستان ما در مجلس برای آن راه‌حلی داشته باشند بنابراین بهتر بود به جای ژست دلسوز گرفتن و فشار به دولت و رئیس‌جمهور، صادقانه با مردم صحبت می‌کردند و می‌گفتند ما با رئیس‌جمهور و دولت صحبت کردیم و در شرایط تحمیل ظالمانه این تحریم‌ها بر کشور، بین عزت و شرف و تحمل سختی‌هایی که به کشور وارد می‌شود، انتخاب خود را می‌کنیم. ما باید صادقانه انتخاب کنیم تا با مردم صریح باشیم و مجلس یازدهم نیز باید درست با مردم صحبت کند. اگر نمایندگان مجلس یازدهم این صداقت را به خرج می‌دادند بارها بهتر از این بود که بخواهند جنجال کنند و از رئیس‌جمهور سوال کنند، رئیس‌جمهور چیز پنهانی ندارد. در شرایط فعلی که رئیس‌جمهور هر دو هفته یکبار با دو رئیس قوه دیگر و روسای کمیسیون‌های اقتصادی مجلس جلسه دارد و در ستاد اقتصادی همه مسائل طرح می‌شود کدام سوال بی‌پاسخ هست که مجلس به دنبال پاسخگویی به آن است.
درباره بحران‌های اقتصادی و دست بسته در این بین، مسئله به قدر کافی روشن است. اگر واقعا ابهامی در این زمینه وجود دارد که مجلس در ارتباط با آن درگیر مشکل است راهکارهای منطقی‌تری از سروصدا کردن برای طرح سوال وجود داشت. آنها می‌توانستند راهکارهای صحیح‌تری را برگزینند یعنی اگر ابهامی در مسئله دارند از رئیس‌جمهور در یک جلسه غیرعلنی توضیح بخواهند. می‌توانستند از رئیس مجلس یا روسای کمیسیون‌های اقتصادی بخواهند درباره این ابهامات فعلی، از رئیس‌جمهور در ستاد عالی اقتصادی سوال کنند. اگر ابهامی وجود دارد برای آن باید با رئیس‌جمهور صحبت شود همه این راه‌ها مقابل پای مجلس است.
مگر ابهامی برای کسی وجود دارد که برای حل مشکلات فعلی اقتصاد کشور راهکاری وجود دارد که رئیس‌جمهور به آن راهکار تن در نمی‌دهند؟ البته راهکارها باید منطقی باشد نه این که با شعار قانون مصوب کنیم و بی‌توجه باشیم این قانون در چند سال آتی چه بر سر بازارهای اقتصادی می‌آورد. رفتاری که این روزها متاسفانه در قانون‌گذاری مجلس یازدهم دیده می‌شود. به طور مثال مجلس طرحی در دست بررسی دارد مبنی بر این که نرخ دریافت مالیات از خانه‌های خالی را افزایش دهد. سوال این است آیا مالکی که خانه خود را اجاره می‌دهد منفعت سرش نمی‌شود؟ این راه‌ها باعث می‌شود سرمایه‌گذاری در مسکن کاهش پیدا کند. مجلس محترم 5 سال بعد که با این تصمیمات نادرست امروز رکود را بیش از پیش به بازار مسکن راه داد، چه جوابی دارد؟!
آیا همین که امروز سروصدا کنیم و بگوییم قانونی مصوب کردیم که بازار را تکان می‌دهد کافی است؟ آیا غیراز این بوده و هست که قانون‌گذاری باید با یک نگاه معقول و آینده‌نگر باشد.
واقعیت این است که گویا دوستان مجلس یازدهم درک نکرده‌اند که مشکلات اقتصادی با یک راه‌حل تک‌محوری و جزئی و فارغ از آینده‌نگری قابل رفع و رجوع نیست. در شرایطی که سرمایه‌گذاری در مسکن کاهش پیدا کرده، مجلس باید به سمت ایجاد مشوق‌هایی در بازار مسکن برود که سرمایه‌گذاری در این حوزه تقویت شود نه این که عکس این موضوع عمل شود و روی کسانی که در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده‌اند فشار وارد شود تا همین اندک سرمایه‌گذار این حوزه نیز از بازار خارج شوند.
این مسائل با شعار و هیاهو جلو نمی‌رود. اقتصاد نیازمند تعقل است و گره‌های آن با رفتارهای سیاسی و هیجانات سیاسی باز نمی‌شود. تبلیغات هیچ مساله‌ای را از ایران حل نمی‌کند. اگر این رفتارها در دهه اول انقلاب رخ می‌داد می‌توانستیم بگوییم عده‌ای آدم خوب و سالم از دانشگاه و حوزه بر سر کار آمده‌اند و دلسوز هستند اما به هر حال نظام جدید است و ممکن است بی‌تجربگی رخ دهد. اما در شرایطی که بعد از 40 سال تجربه این رفتارها دیده می‌شود چه باید گفت. بعد از 4 دهه تجربه نباید رفتارهای ابتدایی دهه 60 را انجام داد. تجربه این 4 دهه به ما نشان داده است که رفتارهای پوپولیستی در اقتصاد چه فجایعی را به بار می‌آورد. این که برای خودنمایی طرح و قانونی مصوب شود و در لحظه نیز روی آن مانور تبلیغاتی داده شود، راه‌حل امتحان پس داده است. راه‌حلی که نتیجه آن همیشه مردود بوده است.
از جهت آقای رئیس‌جمهور نیز من تصور می‌کنم ایشان باید از سوال استقبال کنند. در شرایطی که نمایندگان مجلس یازدهم تا این اندازه اصرار دارند تا این سوال اجرایی شود و به‌رغم بیانات رهبری باز هم بر اجرایی شدن این موضوع پافشاری می‌کنند، من اگر جای ایشان بودم از این سوال استقبال می‌کردم اما قبل از سوال به هماهنگ‌کننده قوای سه‌گانه که مقام رهبری هستند اطلاع می‌دادم که من در پاسخ این سوالات سیاسی آقایان باید واقعیت‌های کشور را بگویم. آیا گفتن همه واقعیت‌ها پشت تریبون به مصلحت است یا خیر. نمی‌شود که آنها سوال کنند و رئیس‌جمهور که بخواهد پاسخ دهد به رعایت نکردن مصالح کشور متهم شود. اگر مصالح کشور در این است که رئیس‌جمهور سکوت کند و برخی مسائل را نگوید بنابراین نباید مجلس با این قیل و قال از رئیس‌جمهور سوال کند. اگر هم ایرادی در کار نیست که رئیس‌جمهور هم باید با صراحت واقعیت‌های تلخ اقتصاد را پشت تریبون برای نمایندگان و مردم بگوید. سوال از رئیس‌جمهور اگر خوب و ضروری است بنابراین پاسخ رئیس‌جمهور نیز لازم است و باید به روشنی از واقعیت‌ها گفته شود. اگر هم ایشان نمی‌خواهد با این رویه عمل کند و بخواهد با محافظه‌کاری و تعارف پیش برود، بدون شک خود رئیس‌جمهور بیش از همه چوب این سوال را خواهد خورد. زمان آن فرارسیده که شفاف عمل شود. این سوال اگر تا این اندازه لازم و مهم است بهتر است نمایندگان محترم منتظر توضیحاتی بی‌پرده باشند. بعد از آن نیز جایی برای گلایه باقی نماند.
منبع: روزنامه سازندگی