احمد نقیبزاده، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران
آمریکا و روسیه درمورد موضوعاتی مانند سوریه علاقه و منافع مشترک دارند. دو طرف علاقهمند هستند تا جایی که امکان دارد از طریق گفتوگو مسائل خود را حل و فصل کنند . د رمورد اتحادیه اروپا میدانیم که ولادیمیر پوتین نظر مساعدی در اینباره ندارد. دیدار میان ترامپ و پوتین در شهر هلسینکی یادآور یک دیدار تاریخی است. زمانی که اروپاییها خواستار آن بودند تا اروپاییها مسائل خود را به طور مستقل حل کنند. درنهایت آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی در دیداری که میان مقامات دو کشور در همین شهر برگزار شد، معاهده هلسینکی را به امضا رساندند و اروپا را به حاشیه بردند. اکنون نیز همین سیاست وجود دارد. نه تنها روسیه بلکه آمریکا نیز دل خوشی از اتحادیه اروپا ندارد. آمریکا به دنبال آن است انگلیس هر چه سریعتر از اتحادیه اروپا خارج شود تا روابط تجاری آزادی را با این کشور آغاز کند. اروپا نیز برخی اوقات به سرزمینهای تحت سلطه روسیه مثل اوکراین تعدی میکند و همواره تلاش کرده است ناتو را در اروپای شرقی تثبیت کند به همین دلیل مسکو نظر مساعدی نسبت به اروپا ندارد. بنابراین روسیه و آمریکا در این زمینه وجه مشترک دارند. اکنون روابط اروپا و آمریکا بحرانی است. بروکسل به واشنگتن هشدار داده است که در صورت ادامه این سیاست شراکت با اروپا بههم میخورد و آمریکا منزوی میشود و به نظر هم نمیرسد که ترامپ مایل باشد بیش از این به اروپا فشار وارد کند. اساسا زمانی که قرار باشد آمریکا میان اروپا و روسیه یکی را انتخاب کند، این گزینه قطعا اروپا خواهد بود. تهدیدهایی که ترامپ به خروج از ناتو انجام داده است بهترین هدیه به اروپا است. اروپاییها تا کنون سه بار خواستهاند تا با جدایی از ناتو یک نوع ناتو اروپایی ایجاد کنند. مهمترین موضوعی که مورد بحث پوتین و ترامپ قرار خواهد گرفت، بحث سوریه است. سوریه موضوع موردنظر و اولویت اسرائیل است چراکه ایران در این کشور حضور دارد. از این جهت تلآویو اهمیت ویژهای به این موضوع میدهد. نتانیاهو معتقد است تنها طرفی که میتواند ایران را در سوریه مهار کند، روسیه است. بنابراین مذاکراتی در این باره میان دو طرف انجام خواهد شد و ممکن است ترامپ به روسیه فشار بیاورد تا روسیه در راستای تحریمهای آمریکا علیه ایران گام بردارد تا به گمان خودشان ایران هرچه سریعتر رفتار خود را در منطقه بهویژه در سوریه تغییر دهد. اسرائیل خواستار آن است تا ترامپ بیشتری تعهدات را از پوتین برای کاهش تهدید ایران در سوریه بگیرد. اگر پس از این دیدار ترامپ تصمیم به خارج کردن نیروهای آمریکایی از سوریه بگیرد، این موضع برای نتانیاهو بسیار نگرانکننده خواهد بود و در این زمان خواهد بود که لابیهای صهیونیستی تلاش خود را بهکار میبندند تا آمریکا نیروهای خود را در سوریه حفظ کند. احتمال اینکه پوتین بخواهد در کوتاهمدت امتیازاتی را درمورد ایران به ترامپ واگذار کند، بسیار ناچیز است. این موضوع که ترامپ علاقه شخصی به پوتین دارد به دلیل شخصیت اقتدارگرای اونمیتواند موجب آن شود تا ترامپ با او بر سر مسائل استرتژیک آمریکا معامله کند. آنچه ترامپ از روسیه میخواهد کاهش قوای ایران در سوریه و دور شدن از مرزهای اسرائیل است. در اینجا وعدههایی که ممکن است روسیه به آمریکا بدهد، مذاکره با مقامات ایرانی است تا از ایران بخواهد برخی از این خواستهها را عملی کند اما فکر نمیکنم در پی این دیدار فشار زیادی به ایران وارد شود چرا که روسیه به تهران تعهد داده است کاستیهایی را که به دلیل تحریمها از سوی غرب در قبال برجام ایجاد میشود، تا اندازهای جبران کند.
منبع: روزنامه سازندگی